معاون مؤسسه تحقیقات واکسن و سرمسازی رازی روز سهشنبه ۱۴ تیر از تعطیلی خط تولید واکسن «کووپارس» خبر داد و دلیل آن را «عدم انجام تعهدات وزارت بهداشت» عنوان کرد.
محمدحسین فلاح مهرآبادی در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا گفت که واکسن کرونا در کشور بازار ندارد و کالایی هم که بازار نداشته باشد، خط تولید آن تعطیل میشود.
طی ماههای گذشته چندین شرکت تولید واکسن کرونا در ایران اعلام کردهاند که میلیونها دُز واکسن تولیدی آنها در انبارها مانده است، دولت طلب این شرکتها از فروش واکسنها را پرداخت نمیکند و در خارج نیز مشتری برای واکسن ایرانی وجود ندارد.
فلاح مهرآبادی در همین زمینه گفت: «وزارت بهداشت در بهمن پارسال به ما اعلام کرد که ۳.۵ میلیون دُز واکسن تولید کنید تا قرارداد خرید آن را امضا کنیم. مؤسسه رازی نیز این واکسنها را تولید کرد، اما خبری از قرارداد خرید نشد.»
بهگفته معاون تحقیقات و فناوری مؤسسه رازی، «الان این واکسنها در انبارهای مؤسسه رازی هستند که براساس قیمت ۱۸۰ هزار تومانی که برای هر دُز این واکسن در نظر گرفته شد، ۶۳۰ میلیارد تومان هزینه تولید این ۳.۵ میلیون دُز شده است».
این مقام مسئول در مؤسسه رازی با انتقاد از نبود «برنامه و دیپلماسی مشخص برای صادرات واکسن کرونا» نیز گفت اجازه صادرات برای واکسن رازی هم زمانی داده شد که بازارهای دنیا با اشباع واکسن مواجه شد و از سوی دیگر وضعیت بیماری در جهان رو به افول رفت.
این در حالی است که هیچیک از واکسنهای تولید ایران تأییدیه بینالمللی ندارند و حتی دولت عراق بهشرط تزریق واکسن خارجی تأییدشده اجازه ورود مسافران ایرانی به این کشور را میدهد.
فلاح مهرآبادی گفته است ما قبلاً پنج میلیون دُز واکسن را برای وزارت بهداشت تولید کردیم و به آنها دادیم. پس از دستور رئیسجمهوری قرار بود تا پایان خردادماه ۵۰ درصد این مطالبات مربوط به این پنج میلیون دُز واکسن ما و سایر واکسنهای خریدهشده از دیگر واکسنسازان پرداخت شود، اما تا امروز تنها ۱۰ درصد آن پرداخت شده است
پیشتر، در اردیبهشت امسال، نیز مسئولان هفت شرکت تولید واکسن در جلسه کمیته دارو و غذای کمیسیون بهداشت مجلس از بیمصرف ماندن میلیونها دُز واکسن تولیدی بیمشتری خود و عدم واریز طلب آنها از سوی دولت شکایت کردند.
در آن زمان روزنامه «شرق» چاپ تهران نیز از رسوب میلیونها دُز واکسن تولیدی شرکتهای داخلی ایران خبر داده بود که تاریخ انقضای آنها نزدیک میشود و نه خواهان داخلی و نه مشتری خارجی دارد.
پس از تولید واکسن کرونا در چند شرکت بینالمللی معروف در دنیا، مقامات ایران با حکم صریح علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، با تأکید بر لزوم تولید واکسن داخلی، تا ماهها از واردات واکسن خارجی از جمله از مبدأ آمریکا و بریتانیا جلوگیری کردند.
علی خامنهای در دیماه ۹۹ ورود واکسن آمریکایی و بریتانیایی کرونا به ایران را «ممنوع» اعلام کرد و در پی این اظهارات بسیاری از مقامات ایران از سخنان او دفاع و ضمن مخالفت با ورود واکسنهای پرمصرف جهانی بر تولید واکسن کرونا در داخل تأکید کردند.
اقدام دیرهنگام برای واردات واکسن به بهانه تولید در داخل و همزمان اوجگیری بیماری کووید ۱۹ در کشور موجب افزایش قابلتوجه شمار مبتلایان و جانباختگان شد.