گزارشها حاکی از ادامه اعتصاب مغازهداران و کسبه شهر بانه در استان کردستان در روز سهشنبه چهارم اردیبهشت است. این اعتصاب ۱۰ روز پیش در اعتراض به افزایش تعرفههای گمرکی و نیز بسته شدن گذرگاههای مرزی آغاز شد.
به گزارش خبرگزاری هرانا و اتحادیه آزاد کارگران ایران، مغازهداران و کسبه در شهر بانه دو خواسته مشخص دارند: کاهش تعرفههای گمرکی و باز شدن گذرگاههای مرزی؛ خواستههایی که دهها هزار کولبر مناطق غربی ایران نیز خواستار تحقق آنها هستند.
پیشتر گزارشها حاکی از آن بود که مغازهداران و کسبه شهرهای بانه، جوانرود، سقز، مریوان و پیرانشهر دست به اعتصابی چند روزه زدهاند.
پیش از این، به گزارش خبرگزاری مهر، دولت حسن روحانی اجرای طرح جلوگیری از کولبری و اجرای «مبادلات مرزی با کارت پیلهوری» را از نهم اسفند پارسال و در بازارچه سیرانبند در بانه آغاز کرد.
این طرح از همان زمان با اعتراض کولبران و مغازهداران و همچنین انتقاد شدید نمایندگان شهرهای غربی ایران در مجلس مواجه شد.
در این ارتباط، معترضان دستکم در دو شهر بانه و مریوان در اقدامی نمادین «سفره خالی در کوچهها و خیابانها» پهن کردند.
به گفته رسول خضری، نماینده مجلس از سردشت و پیرانشهر، انسداد مرزها، ۷۰ هزار تا ۸۰ هزار کولبر را بیکار کرده و امرار معاش حدود هفت میلیون بازرگان را با اخلال مواجه کرده است.
در این میان، پاسخ دولت به این اعتراضها، متفاوت بوده است. برای مثال، به نوشته برخی رسانههای محلی، از جمله وبسایت «کردپا»، چند تن از مغازهداران در روزهای اخیر بازداشت شدهاند که تعدادشان بین ۱۰ تا ۱۲ تن گزارش شده است. با این حال، این بازداشتها هنوز از سوی مقامهای قضایی ایران تایید نشده است.
به گزارش شبکههای اجتماعی، یکی از بازداشتشدگان، یادگار صادقی، جوانی بود که روز ۲۹ فروردین در این شهر سخنانی اعتراضآمیز را خطاب به سعید جلیلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و نماینده رهبر جمهوری اسلامی در شورای عالی امنیت ملی، مطرح کرده بود.
در کنار برخوردهای امنیتی – قضایی، مقامهای دولتی در چند روز گذشته در دیدارها و یا مصاحبههایی تلاش کردهاند با دادن وعده و امید به معترضان، التهاب در مناطق غربی ایران را کاهش دهند.
آخرین مورد از این تلاش، به گزارش خبرگزاری ایلنا، دیدار روز دوشنبه بهمن مرادنیا، استاندار کردستان، با کسبه، بازاریان و تجار بانه، سقز و مریوان و جمعی از روحانیان و معتمدان این شهرستانها بود.
بهمن مرادنیا در این دیدار از آنچه «اراده دولت برای اصلاح مصوبه مبادلات مرزی در راستای تامین منافع مردم» نامید، سخن گفت.
وی با اشاره به اینکه دولت پذیرفته است مصوبهاش را به نفع مردم اصلاح کند، گفت: «تا این لحظه، تخفیف ۲۰ درصدی در تعرفههای گمرکی قطعی است و تلاش میکند این تخفیف افزایش پیدا کند».
مغازهداران و کسبه شهرهای غربی ایران خواستار تخفیف ۵۰ درصدی در تعرفههای گمرکی هستند.
استاندار کردستان همچنین ابراز امیدواری کرد که واردات کالاهای دارای نمایندگی در ایران بتواند از بازارچههای مرزی استان وارد کشور شود.
این مقام دولتی در عین حال، از کسبه و بازاریان خواست با «پرهیز از حاشیه به کار و امور روزمره خود بپردازند و از تشدید نگاه امنیتی به استان کردستان» پرهیز کنند.
در گزارش ایلنا و دیگر خبرگزاریهای ایران، اشاره ای به سخنان دیدارکنندگان با استاندار کردستان نشده است.
در این میان، به گزارش خبرگزاری ایسنا، حسین فیروزی، معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استاندار کردستان، نیز با اشاره به آنچه اقدامات دولت برای بهبود وضعیت مغازهداران و کولبران توصیف کرد، گفت: «بازاریان نباید با اقدامات شتابزده، کسی را در مقابل خود قرار دهند».
پیشتر رضا میرزایی، مدیرکل امنیتی و انتظامی استانداری کردستان، روز اول اردیبهشت گفته بود: «افرادی، بازاریان بانه را به این کار اجیر کردهاند که آبروی مردم و بازاریان این شهر را زیر سوال ببرند».
در کنار اینگونه سخنان، عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور، نیز روز سوم اردیبهشت گفته بود دولت با طرح جدیدی که اخیرا به تصویب رسانده، به دنبال «ساماندهی فعالیت کولبری» در استانهای مرزی ایران است.
کولبرها به افرادی گفته میشود که برای کسب درآمد، اجناسی را از مرزهای ایران وارد یا خارج میکنند. آنها بیشتر در استانهای آذربایجان غربی، کردستان و کرمانشاه به این کار اشتغال دارند.
در این میان، سالهاست که در رسانههای ایران٬ گزارشهایی از کشته شدن تعدادی از کولبران بر اثر شلیک مأموران مرزی منتشر میشود.