روزنامه «جامعهفردا» از ستاره دار شدن دستکم ۱۵۰ دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد و دکترا در مهر ماه سال جاری خبر داد و نوشت که آنان با «پیغام نقص در پرونده» روبرو و از راهیابی به دانشگاهها محروم شدند.
این روزنامه در شماره روز پنجشنبه نهم آذر، به نقل از «یک منبع آگاه» در وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری نوشت: «در سال تحصیلی جدید بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا پس از قبولی در آزمون، به دلیل نقص در پرونده، از ثبتنام بازماندند و ستاره دار محسوب میشوند».
این منبع آگاه که جامعهفردا به نام او اشاره نکرد، همچنین گفت که «البته مشکل برخی از آنها حل شده است، اما هنوز تعداد بالایی از تحصیل محروم هستند».
وی اشارهای به دلایل ستاره دار شدن این گروه از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا نکرد.
در همین ارتباط، محمود صادقی، نماینده اصلاح طلب مجلس از تهران که عضو کمیسیون آموزش است، در مورد آمار دقیق دانشجویان ستاره دار به جامعهفردا گفت که آمار مستند و دقیقی در اختیار ندارد و افزود: «در جلسهای که فراکسیون امید (فراکسیون اصلاح طلبان) با منصور غلامی (وزیر علوم، تحقیقات و فن آوری) داشت، ایشان تأیید کردند که تعداد ستاره دارهای سال تحصیلی جدید بیش از ۱۰۰ نفر است».
اصطلاح دانشجوی ستاره دار که از زمان ریاست جمهوری محمود احمدینژاد مطرح شد٬ در مورد فعالان دانشجویی حوزههای مختلف به کار میرفت که مقابل نام آنها در کارنامههای ارائهشده از سوی سازمان سنجش قرار میگرفت و منجر محرومیتهایی از جمله محرومیت از تحصیل میشد.
کمیسیون حقوق بشر دفتر تحکیم وحدت با همکاری سایت دانشجونیوز و کمپین دفاع از حق تحصیل سال ۱۳۹۲ در گزارشی مشترک اعلام کرده بودند که بیش از یک هزار دانشجو در ایران در هشت سال گذشته از تحصیل محروم شدهاند.
در این میان، حسن روحانی در تبلیغاتش در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲، وعده حذف ستاره دانشجویان، بازگرداندن آنها و بازکردن فضای دانشگاهها را مطرح کرد.
اما یک سال پس از پیروزی او در انتخابات ریاست جمهوری، سازمان عفو بينالملل در گزارشی نوشت: با وجود گامهای ابتدايی مثبت ِدولت حسن روحانی برای بازگشت دانشجويان محروم از تحصيل و استادان ممنوعالکار به دانشگاهها، وضعيت در دانشگاهها به گفته اين نهاد حقوق بشری «وخيم» است.
عفو بينالملل میگويد صدها دانشجو از تحصيل محروم هستند و بسياری از آنها هنوز در زندان هستند. به گفته سازمان عفو بينالملل پس از رياستجمهوری حسن روحانی، تعدادی دانشجوی جديد هم بازداشت شدهاند.
در نشستی به مناسبت روز دانشجو، ۱۶ آذر، در سال ۹۴، یکی از نمایندگان تشکلهای دانشجویی خطاب به او گفت: «آیا خبر دارید که در دانشگاهها دانشجویان برای کارهای سیاسی و فرهنگی مورد تحقیر و توهین و تهدید قرار میگیرند؟»
به گزارش خبرگزاری ایلنا، این فعال دانشجویی به رئیس جمهوری ایران گفت: «ما از روسای دانشگاههای خود تدبیری نمیبینیم٬ چراکه متحجرهای امروزی در لباس نو ظاهر شدهاند و با پنبه٬ آزادی را در دانشگاهها سر میبرند».
با این همه، به نوشته جامعهفردا، به نظر میرسد دولت روحانی نه تنها افرادی را که در دولت محمود احمدینژاد ستاره دار شده بودند به دانشگاه بازنگرداند که در دولت او هم دانشجویانی با وجود داشتن صلاحیت علمی از تحصیل محروم شدند.
دو روز پیش از انتشار گزارش روزنامه جامعهفردا، حسن روحانی روز سهشنبه در گفتوگویی تلویزیونی با اعلام اینکه باید فضای بازی در اختیار دانشگاهها قرار داده شود، گفت: «نمیتوان دانشگاه را در افکار یا سیاست خاص محدود کنیم... دانشجویان باید وارد بحثهای سیاسی و اجتماعی شوند باید آزادی عمل بیشتری داشته باشند. در شرایط فعلی نباید بگذاریم بخاطر مسائل سیاسی بین دانشجویان فاصله باشد».
در این حال، محمود صادقی درباره جزئیات جلسه روز سهشنبه، هفتم آذر، کمیسیون آموزش مجلس گفت: «من این موضوع را مطرح کردم. البته آقای زاهدی، رئیس کمیسیون، معتقد بود عبارت دانشجوی ستاره دار درست نیست و ما دانشجوی ستاره دار نداریم».
آقای صادقی افزود: «من به آقای زاهدی گفتم که بر سر اصطلاح که مسئله نداریم و مفهوم مهم است، نامش هر چه باشد عدهای دانشجو با وجود داشتن صلاحیت علمی از تحصیل محروم شدهاند که باید مورد بررسی و پیگیری قرار گیرد».
این نماینده مجلس در این مورد که پیشنهاد فراکسیون اصلاح طلبان مجلس به وزیر علوم درباره ستاره دارها چه بوده است، گفت: «در دولت اصلاحات، کمیتهای متشکل از وزیر علوم، وزیر اطلاعات و وزیر کشور وجود داشت تا مسائل خاص دانشجویی را پیگیری کنند و ما در فراکسیون امید با توجه به اینکه تعداد دانشجویان ستاره دار کم نیست، به آقای غلامی پیشنهاد دادیم آن کمیته را در دولت تشکیل دهند تا این مسئله مورد پیگیری جدی قرار گیرد».
در همین حال، روزنامه جامعه فردا به نقل از تعدادی از فعالان دانشجویی نوشت: «برخی دانشجویانی که ستاره دار بودند با امضای یک تعهدنامه، با ثبتنام آنها موافقت شده و مشکلشان حل شده است».
محمود صادقی در این مورد هم به این روزنامه گفت که از مفاد این تعهدنامه خبر ندارد و تا دیدن مفاد آن نمیتواند اظهار نظر رسمی کند، اما افزود: «طبق قانون و از لحاظ حقوقی اگر این تعهدنامه باعث سلب آزادیها و حقوق مدنی افراد، از جمله عضویت در تشکلهای دانشجویی شود، قانونی نیست، حتی اگر این تعهدنامه با رضایت خود فرد امضا شود هیچ ارزش حقوقی ندارد، زیرا طبق قانون سلب حق از افراد ممنوع است».
موضوع ستاره دار شدن دانشجویان در سال تحصیلی جدید و نیز گرفتن تعهدنامه از برخی از آنان در شرایطی مطرح شده است که منصور غلامی، در برنامه خود که پیش از رای اعتماد مجلس به او منتشر شده بود، بر «پرهیز از برخوردهای انضباطی با رویکرد سیاسی و امنیتی» با اعضای هیئت علمی، کارکنان و دانشجویان تاکید کرده بود.
وی همچنین اشاره کرده بود که به تقویت و توسعه تشکلهای صنفی، دانشجویی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی کمک خواهد کرد.