در حالی که جمهوری اسلامی ایران گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره «تغییرات اعلام‌نشده» در تاسیسات هسته‌ای فردو را «برداشت نادرست» دانسته است، آمریکا و سه کشور اروپایی روز شنبه ۱۴ بهمن گفتند، توجیه ایران در این باره کافی نیست.
دور تازه تنش بر سر برنامه هسته‌ای ایران به دنبال ابراز نگرانی آژانس بین المللی انرژی اتمی، در روز چهارشنبه از تغییرات اعلام‌نشده در تاسیسات هسته‌ای فردو آغاز شد.
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در واکنش به این اظهارات، گزارش بازرس آژانس از بازدیدش در فردو را «برداشت نادرست» خواند.
آمریکا به همراه آلمان، بریتانیا و فرانسه، سه کشور اروپایی حاضر در توافق هسته‌ای موسوم به برجام، در بیاینه مشترکی اعلام کردند: «ما گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص اینکه ایران بدون اطلاع آژانس، تغییرات اساسی در پیکربندی برخی از سانتریفیوژهای خود اعمال کرده است را مورد توجه قرار می‌دهیم.»
این چهار کشور می‌گویند این سانتریفیوژها در تاسیسات هسته‌ای فرود اورانیوم با غنای بالا تا ۶۰ درصد تولید می‌کنند.
در این بیانیه تصریح شده است: «همانگونه که آژانس اعلام کرد این تغییر اعلام نشده مغایر تعهدات ایران ذیل توافقنامه جامع پادمان در چارچوب ان‌پی‌تی است. فقدان چنین اطلاع رسانی ضروری، باعث تضعیف توانایی آژانس در حفظ شناسایی به موقع در تاسیسات هسته‌ای ایران می‌شود.»
آمریکا به همراه آلمان، بریتانیا و فرانسه اضافه کردند، تغییرات تازه گزارش شده در پیکربندی آبشارهای سانتریفیوژهایی که برای تولید اورانیوم با درجه خلوص نزدیک به استفاده در تسلیحات بکار می‌روند، لزوم انجام تمامی تعهدات پادمانی از سوی ایران و پذیرش هرگونه نظارت پادمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی لازم می‌داند را ضروری می‌کند.
این چهار کشور تاکید کردند: «ادعاهای ایران مبنی بر اینکه این اقدام به اشتباه انجام شده است کافی نیست. ما اقدامات ایران را بر اساس گزارش‌های بی‌طرفانه و عینی آژانس قضاوت می‌کنیم، نه بر اساس مقاصد ادعایی ایران.»
آمریکا به همراه آلمان، بریتانیا و فرانسه می‌گویند تولید اورانیوم با غنای بالا توسط ایران در تاسیسات هسته‌ای فردو خطرات مهمی در ارتباط با اشاعه تسلیحات هسته‌ای به همراه دارد و هیچ توجیه غیر نظامی قابل اعتنایی ندارد.
این چهار کشور غربی می‌گویند با توجه به این که ایران نزدیک به دو سال است که اجرای تعهدات خود را در خصوص شفافیت و راستی آزمایی ذیل برجام، از جمله اجرای پروتکل الحاقی متوقف کرده است، «تغییرات» تازه نگران‌کننده‌تر است.
آنها اضافه کردند، جمهوری اسلامی ایران به رغم تصویب دو قطعنامه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در سال گذشته، هنوز پاسخ معتبری به سؤالات باقی‌مانده آژانس ارائه نکرده است.
این کشورها همچنین از ایران خواسته تمام تعهدات بین‌المللی الزام‌آور قانونی خود تحت توافقنامه پادمان جامع با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پایبند باشد و در بکارگیری پادمان‌های موثر در فردو به طور کامل با آژانس همکاری کند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه اعلام کرده بود که جمهوری اسلامی بدون اطلاع آژانس تغییراتی را «به شکل ماهوی» در زمینۀ اتصال دو مجموعه از سانتریفوژهای غنی‌سازی ۶۰درصدی در تأسیسات غنی‌سازی فردو ایجاد کرده است.
آژانس بین‌المللی در گزارش خود افزوده بود که این تغییرات را در جریان یک بازرسی سرزده در روز اول بهمن از تأسیسات فردو متوجه شده است.
تأسیسات اتمی فردو که در عمق زمین ساخته شده، به‌دلیل تصمیم اخیر جمهوری اسلامی برای افزایش حجم و غلظت غنی‌سازی اورانیوم، یکی از اهداف اصلی بازرسی‌های آژانس است.
