برای نخستین بار بعد از توافق عادیسازی رابطه اسرائیل و امارات متحده عربی، اسرائیل ساختوسازهای بیشتر در شهرکهای کرانه باختری را تصویب کرد.
کمیته ساختوسازهای شهرکنشینها که زیر نظر وزارت دفاع اسرائیل قرار دارد، روز چهارشنبه، ۲۳ مهر، مجوز ساخت ۲۰۰۰ خانه، و یک روز بعد، مجوز ساخت بیش از ۳۱۰۰ خانه را صادر کرد.
این بیشترین مجوز صادر شده در یک هفته برای ساختوساز اسرائیلیها در کرانه باختری از آغاز سال ۲۰۲۰ است.
بر اساس تازهترین گزارش گروه ناظر «صلح اکنون» که ساختوسازها در کرانه باختری را رصد میکند، با احتساب مجوزهای صادره در این هفته، طرحهای خانهسازی برای اسکان اسرائیلیان در شهرکها در طول سال ۲۰۲۰ به رکوردی تازه افزایش یافته و به مجموع ۱۲۱۵۹ خانه رسیده است.
اما موافقتهای جدید، نخستین مجوزهای انبوهسازی خانهها در شهرکها بعد از توافقهای صلح اخیر اسرائیل با امارات متحده عربی و بحرین است.
امارات متحده عربی گفته بود که توافق عادیسازی رابطهاش با اسرائیل مانع از الحاق ۳۰ درصد از اراضی کرانه باختری به خاک اسرائیل شده است.
بحرین نیز که چهار هفته بعد از امارات، اقدام به عادیسازی رابطه با اسرائیل کرد، دلیل مشابهی را عنوان کرده و گفته بود که حفظ منافع فلسطینیان مدنظرش بوده است.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، همان زمان گفته بود که برنامه دولت او برای الحاق یهودینشینهای کرانه باختری به محدوده رسمی اسرائیل، فعلا به تعویق افتاده و صلح با دو امیرنشین «صلح در برابر صلح» است و نه «صلح در برابر زمین» یا امتیازات دیگر.
هر چند مجوزهای جدید ساختوساز ارتباطی با تمایل اسرائیل به الحاق کرانه باختری ندارد، اما موافقت کمیته وزارت دفاع این کشور با این امر، تنها زمانی کوتاه پس از امضای توافقهای اسرائیل با امارات و بحرین، ممکن است نشانی از ادامه عزم اسرائیل به پیشبرد برنامههای پیشین تلقی شود
کمیته ساختوسازها در وزارت دفاع در حالی با خانهسازیهای موافقت کرده که بنی گانتس، وزیر دفاع و رهبر حزب آبی- سفید بر سیاستهای نرمخویانه این حزب و لزوم تجدید مذاکرات صلح با فلسطینیان تاکید دارد.
روزنامه اسرائیلی جروزالم پست به همزمانی صدور مجوز ۳۱۰۰ خانه در روزی اشاره کرد که مجلس اسرائیل، پیمان صلح با امارات را برای تصویب نهایی به رایگیری گذاشت.
کنست در نشست روز ۲۴ مهر، با ۸۰ رای اکثریت در برابر ۱۳ رای مخالف که نمایندگان «فهرست مشترک» عربی بودند و یک رای ممتنع، توافق با امارات را به قانون مبدل کرد.
فلسطینیان و حامیان آنها توافقهای امارات و بحرین با اسرائیل را «خنجر زدن به قلب ملت فلسطین» و «خیانت» به حدود یک قرن کوشش فلسطینیان برای داشتن کشور تعبیر کرده و از سایر دولتهای عربی و اسلامی خواستهاند که از عادیسازی رابطه با اسرائیل دوری کنند.
در این میان، فیصل بنفرحان، وزیر خارجه عربستان، روز ۲۴ مهر گفت که ریاض زمانی اقدام به عادیسازی رابطه با اسرائیل خواهد کرد که کشور مستقل فلسطین برپا شده باشد.
وی در کنفرانس ویدیویی با اندیشکده واشینگتن برای مطالعات خاورنزدیک گفت تمرکز تلاشها در حال حاضر باید بر بازگرداندن اسرائیل و فلسطینیان به مذاکرات با یکدیگر باشد.
در همین حال، وزیر خارجه عربستان افزود که ریاض مانع از تصمیم سایر کشورها برای داشتن رابطه با اسرائیل نمیشود.
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، روز ۲۳ مهر، برای نخستین بار صریحا از عربستان خواست تا عادیسازی رابطه با اسرائیل را بررسی کند.
در این میان، به گزارش رسانههای اسرائیل و عربی، آمریکا به دولت سودان ضربالاجل داده تا «ظرف امروز و فردا» با عادیسازی رابطه با اسرائیل موافقت کند.
سیانان عربی به نقل از دو مقام ارشد سودان گزارش داد که دولت انتقالی خارطوم شامگاه ۲۴ مهر برای گرفتن تصمیم در خصوص عادیسازی رابطه با اسرائیل تشکیل جلسه داد. نتیجه این نشست اعلام نشد.
عبدالله حمدوک، نخست وزیر سودان، دو ماه پیش در سفر مایک پمپئو به خارطوم گفت که دولت انتقالی این کشور تا برگزاری انتخابات سراسری در سال ۲۰۲۲ نمیتواند در این خصوص تصمیم بگیرد.
با وجود دیدار سال گذشته بنیامین نتانیاهو با عبدالفتاح برهان، رییس شورای انتقالی سودان، گزارشهای متعدد اخیر از آن کشور، از اختلاف نظر میان مقامات سودان و مخالفت گسترده مردمی با عادیسازی رابطه با اسرائیل نشان دارد.
اما به نوشته جروزالم پست، نظر به احتمال عدم ابقای دونالد ترامپ در پی انتخابات ریاست جمهوری دو هفته و نیم دیگر در آمریکا و برکناری یا کنارهگیری بنیامین نتانیاهو از نخست وزیری، برای اسرائیل دستیابی سریعتر به توافقهای صلح با کشورهای عربی دیگر حائز اهمیت است.