رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با رئیسجمهور روسیه خواستار افزایش همکاری دو کشور برای به گفته او، «مهار آمریکا» و همچنین معاملههای اقتصادی خارج از چارچوب دلار شد.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، آیت الله علی خامنهای روز جمعه ۱۶ شهریور در دیدار با ولادیمیر پوتین خواستار همکاری دو کشور برای «مهار آمریکا» شد و افزود که این کشور «یک خطر برای بشریت است و امکان مهار آن نیز وجود دارد».
وی سوریه را «یک نمونه موفق از مهار آمریکا» دانست و افزود که «آمریکاییها اکنون در سوریه شکست واقعی خوردهاند و به اهداف خود نرسیدند».
سخنان آیت الله خامنهای در حالی بیان شده است که ولادیمیر پوتین اردیبهشت ماه امسال در دیدار با بشار اسد گفته بود که در مرحله استقرار صلح در سوریه، نظامیان خارجی باید این کشور را ترک کنند.
بعد از آن نیز الکساندر لاورنتیف، فرستاده پوتین در امور سوریه، تاکید کرد که این هشدار شامل نیروهای ایرانی و حزبالله لبنان هم میشود.
آیت الله خامنهای همچنین تحریم ایران، روسیه و ترکیه از جانب آمریکا را «یک نقطه اشتراک بسیار قوی» برای گسترش همکاریها دانست و بر انجام مبادلات و معاملههای اقتصادی خارج از چارچوب دلار تأکید کرد.
درخواست رهبر جمهوری اسلامی در حالی مطرح شده که به خبرگزاری آسوشیتدپرس از زمان خروج آمریکا از برجام در روز ۱۸ اردیبهشت امسال، ارزش پول ملی ایران بیش از ۱۴۰ درصد کاهش یافته است.
آیت الله خامنهای روز چهارشنبه ۱۰ آبان ۹۶ نیز در دیدار با رئیسجمهوری روسیه خواستار حذف «دلار» در مبادلات اقتصادی دو جانبه و چند جانبه شده بود تا به گفته وی، تحریمهای آمریکا «بیاثر» شود.
گفتههای رهبر حمهوری اسلامی درباره نقطه اشتراک با روسیه درباره تحریمهای آمریکا در حالی بیان شده است که روسیه نیز مانند عربستان سعودی و برخی از دیگر اعضای اوپک بر این عقیده است که میتوانند افت تولید دیگر اعضا را جبران کنند، اما ایران میگوید که تنها کشورهایی مجاز به افزایش تولید نفت هستند که بیش از حد لازم کاهش تولید داشتهاند.
این کشور به همراه عربستان سعودی و برخی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس تولید خود را به شدت افزایش دادند که با موجی از اعتراضات مقامات ایران مواجه شد.
بر اساس گزارش دفتر رهبر جمهوری اسلامی، رئیسجمهور روسیه نیز در این دیدار گفته است: «آمریکاییها با ایجاد محدودیت در تبادلات مالی در حال انجام یک اشتباه راهبردی هستند زیرا به قیمت یک موفقیت سیاسی و کوتاهمدت، موجب سلب اعتماد از دلار در فضای جهانی و تضعیف آن خواهند شد».
ایران و روسیه به دلایل مختلف تحت تحریمهای گسترده آمریکا هستند. در حالی که ایران به خاطر برنامه اتمی، برنامه موشکی سپاه پاسداران و «نقض حقوق بشر» تحریم شده است، روسیه به خاطر اشغال شبهجزیره کریمه و ضمیمه کردن آن به خاک خود و همچنین آنچه که دخالت این کشور در انتخابات سال ۲۰۱۶ ریاستجمهوری آمریکا عنوان شده، هدف تحریمهای واشینگتن است.
از سوی دیگر روابط آنکارا و واشینگتن، در پی زندانی کردن کشیش اندرو برانسون، کشیش آمریکایی، در ترکیه، دچار تنشهای تازهای شده و آمریکا تعرفه وارداتی برای فولاد و آلومینیوم از آن کشور را نیز اخیرا دو برابر کرده است.
پوتین: اروپاییها در موضوع برجام تابع آمریکا هستند
آیت الله خامنهای در این دیدار همچنین دیدگاه رئیسجمهور روسیه درباره برجام را «خیرخواهانه» خواند و افزود که «جمهوری اسلامی ایران در خصوص برجام موضعی را خواهد گرفت که به نفع منافع و عزت کشور و ملت باشد».
وی اضافه کرد: «ایران تاکنون به تعهدات خود در برجام پایبند بوده است اما اروپاییها به وظایف خود عمل نکردهاند و این قابل قبول نیست که ما بهطور کامل به تعهدات خود در برجام عمل کنیم اما آنها تعهدات خود را انجام ندهند».
آیت الله خامنهای همچنین گفت که مقامات آمریکا «فعلاً درباره ایران، مسائل موشکی و مسائل منطقه را مطرح میکنند اما مسئله آنها با جمهوری اسلامی ایران فراتر از این مسائل است».
بر اساس این گزارش، رئیس جمهور روسیه نیز دراین دیدار گفته است: «آمریکاییها با اقدامات نابجا شرایط را خراب کردهاند و اروپاییها نیز به دلیل وابستگی به آمریکا در عمل تابع آنها هستند، اگرچه اعلام میکنند به دنبال راههایی برای حفظ برجام نیز هستند».
رهبر جمهوری اسلامی روز هفتم شهریور ضمن تاکید بر «منتفی بودن هر گونه مذاکره با آمریکاییها» اعلام کرده بود که دولت حسن روحانی نباید در زمینه برجام و اقتصاد به اروپاییها امید داشته باشد.
پس از آن عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، خبر داد که تهران به کشورهای اروپایی تا ۱۴ آبان مهلت داده است تا راهحل عملی برای خرید نفت و تجارت با ایران ارائه کنند.
مقامات جمهوری اسلامی خرید نفت و مبادلات بانکی را مهمترین انتظارات ایران از اتحادیه اروپا اعلام کردهاند. با این حال خرید روزانه نفت اروپا از ایران که در ماه مارس حدود ۷۴۰ هزار بشکه بود، در ماه اوت به ۳۸۷ هزار بشکه افت پیدا کرده است.
دیدار رئیس جمهور ترکیه و رهبر جمهوری اسلامی
رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با رئیس جمهور ترکیه نیز گفت که آمریکا «از همکاری و نزدیکی کشورهای اسلامی و شکلگیری یک قدرت اسلامی نگران است».
آیت الله خامنهای اضافه کرد: «جمهوری اسلامی ایران و ترکیه دو کشور آبرومند و قدرتمند منطقه هستند و انگیزههای مشترکی برای دنیای اسلام دارند، بنابراین باید همکاریهای دو کشور در زمینههای سیاسی و اقتصادی بیش از پیش گسترش یابد».
ایران و روسیه، مهمترین حامیان بشار اسد هستند و ترکیه حامی شماری از گروههای مخالف اسد محسوب میشود؛ هر سه کشور مذاکراتی را در مورد بحران سوریه در آستانه، پایتخت قزاقستان آغاز کردند که در نهایت به توافقهایی، از جمله برای ایجاد مناطق آتشبس در سوریه، انجامید.
با این حال در نشست روز جمعه در تهران روسای جمهوری ایران و روسیه با درخواست رئیس جمهور ترکیه برای گنجانده شدن ضرورت برقراری آتشبس در ادلب، در بیانیه نشست تهران موافقت نکردند و در این بیانیه تنها اعلام شد که سه کشور «وضعیت منطقه کاهش تنش ادلب را دنبال» میکنند.