روسیه که با موافقت رئیسجمهور خود به بشار اسد، رهبر مخلوع سوریه، پناهندگی داده است، خبر درخواست طلاق اسما اسد و بازگشت او به زادگاهش لندن را رد کرد.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، روز دوشنبه سوم دی گزارشهای انتشار یافته در رسانههای ترکیه در خصوص محبوس بودن بشار اسد و همسر او، اسما اسد، در روسیه و توقیف داراییشان به دستور ولادیمیر پوتین را انکار کرد. آقای پسکوف گفت مطالب مطرح شده «منطبق با واقعیات نیستند».
به گزارش گاردین، رسانههای دولتی روسیه هنوز عکس یا فیلمی از بشار اسد و خانواده او در این کشور منتشر نکرده و تأکید دارند که مسکو مایل است رهبر فراری سوریه را از جنجال رسانهای دور نگاه دارد زیرا مشتاق برقراری رابطه با رهبران تازه به قدرت رسیده در سوریه است.
اسما اسد، ۴۹ ساله، از مادری که دیپلمات بود و در سفارت سوریه در لندن کار میکرد و از پدری که جراح قلب سرشناس از اهالی حمص بود، در لندن به دنیا آمد.
خانم اسما ۲۴ سال پیش با کنار گذاشتن کار بانکداری در بریتانیا با بشار اسد که همان سال رهبری سوریه را به دست گرفته بود، ازدواج کرد. بشار اسد دوران تخصص چشمپزشکی را در بریتانیا گذرانده بود اما پس از مرگ برادرش که قرار بود جانشین حافظ اسد شود، برای به دست گرفتن رهبری کشور به سوریه بازگشته بود.
زمان کوتاهی پیش از آغاز اعتراضات مردم که با رویکرد بشار اسد به جنگ داخلی تبدیل شد، نشریه «ووگ» در سال ۲۰۱۱ خانم اسد را «گل سرخی در صحرا» نامیده و به کشته شدن بیش از ۵ هزار غیرنظامی تا آن زمان به دستور بشار اسد اشاره نکرده بود. با آغاز جنگ داخلی سوریه، نشریه «ووگ» آن مقاله را از دسترس خارج کرد.
مایک پمپئو، وزیر خارجه در دولت اول دونالد ترامپ، در سال ۲۰۲۰ اعلام کرد که اسما اسد در پولشویی و سودجویی از جنگ سوریه یک مهره بدنام است. داراییهای اسما در بریتانیا مسدود شد اما او تابعیت بریتانیایی خود را حفظ کرد.
دیوید لمی، وزیر خارجه بریتانیا گفته است اسما فردی تحریمشده است و کسی در بریتانیا از او استقبال نخواهد کرد. کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا گفته است «هنوز زود است» که در مورد لغو تابعیت اسما اسد تصمیمی گرفته شود.
این نخستین بار نیست که گزارشهایی در مورد درخواست طلاق اسما اسد مطرح میشود. در جریان جنگ داخلی نیز مدت طولانی از او در سوریه خبری نبود و برخی رسانهها از درخواستش برای طلاق و برای زندگی با فرزندان خود در اروپا خبر داده بودند.
با این حال، اسما اسد پس از مدتی در سوریه دیده شد و اعلام کرد که سرطان پستان داشته است. او مدتها نیز با موهای تراشیده به دلیل شیمیدرمانی در برابر مردم حضور یافت. در بهار امسال دوباره اعلام شد که سرطان او بازگشته اما این بار سرطان خون دارد. به دلیل محدودیت سفر اسما اسد که از سوی جامعه جهانی یک چهره بدنام شناخته شده، او برای درمان مدتی بهار امسال در روسیه بود.
«اموال کلان» خانواده اسد در مسکو
روسیه که طی جنگ ۱۳ ساله سوریه از حکومت اسد حمایت کرده بود، تا آخرین لحظات پیشروی «هیئت تحریر شام» به دمشق، به بمباران مواضع شورشیان ادامه داد. بشار اسد در بیانیهای اعلام کرد که پس از فروپاشی حکومتش، هنگام انتقال به پایگاه روسیه، شاهد رها شدن مواضع ارتش سوریه و حملات شدید پهپادی به پایگاه بود. او تاکید کرد که «قصد خیانت» نداشته، اما روسیه با تخلیه پایگاه، او را نیز همراه خود به مسکو برد.
یک روز پس از آغاز حرکت شورشیهای «هیئت تحریر شام» از ادلب به سوی حلب، بشار اسد به مسکو رفت و با ولادیمیر پوتین گفتوگو کرد اما بر اساس گزارشهای منطقه، او اسما و سه فرزندش را در روسیه باقی گذاشت.
پیش از سقوط حکومت اسد نیز گزارشهایی در خصوص اموال کلانی که بشار اسد و همسرش به روسیه منتقل کرده و از جمله خرید اقامتگاههای مجلل گزارشهایی منتشر شده بود.
فایننشال تایمز دو هفته پیش گزارش داد که بشار اسد تنها در دو سال اخیر، ۲۵۰ میلیون دلار را به صورت اسکناسهای نقدی یکصد دلاری و ۵۰۰ یورویی به بهانههای مختلف از جمله خرید آذوقه برای مردم و ارتش، به روسیه منتقل کرده بود.
میزان اموال و داراییهای خانواده اسد در روسیه معلوم نیست اما رسانههای ترکیه مدعی شدهاند که ولادیمیر پوتین این اموال را توقیف کرده و اسد و همسرش را نیز عملاً محبوس کرده است.
ولادیمیر پوتین روز ۲۲ آذر در نشست خبری سالانه در مسکو گفت هنوز با بشار اسد هنوز دیدار نکرده اما قصد دارد «به زودی» ملاقات کند و در مورد سرنوشت آستین تایس، روزنامهنگار آمریکایی ناپدید شده در سوریه، از او سئوال کند زیرا اسد «قطعاً» در این باره اطلاع دارد.