شیخ مشعل الاحمد الجابر الصباح در اولین سخنرانی خود به عنوان امیر کویت روز چهارشنبه ۲۹ آذر از قانونگذاران و دولت کویت بهدلیل اتخاذ تصمیمهایی که به منافع ملی کشور لطمه زدهاند انتقاد کرد و خواستار پاسخگویی حکومت شد.
شیخ مشعل ۸۳ ساله، که روز شنبه در پی درگذشت برادر ناتنیاش شیخ نواف به سلطنت رسید، از انتصاب افراد به مقامهایی «که با سادهترین قوانین عدالت و انصاف انطباق ندارند» انتقاد کرد و به صدور فرمانهای عفو از سوی امیر سابق کویت اعتراض کرد.
او به طور مشخص نگفت به کدام یک از این فرمانها اعتراض دارد.
شیخ نواف، امیر سابق کویت، در دوران کوتاه زمامداری خود تعدادی از دگراندیشان و منتقدان حکومت و همینطور افراد محکوم به جاسوسی برای ایران و حزبالله لبنان را عفو کرده بود.
شیخ مشعل در بخشی از سخنانش گفت: «امروزه که در یک مقطع تاریخی حساس قرار داریم باید واقعیت فعلی خود را در تمامی جنبهها به خصوص در زمینه امنیت، اقتصاد و سطح زندگی مردم مورد بازبینی قرار دهیم.» او در عین حال بر اهمیت نظارت دقیق حکومت و پاسخگویی مشخص نهادهای مسئول تاکید کرد.
شیخ مشعل ۸۳ ساله، که در پی درگذشت برادر ناتنیاش شیخ نواف به سلطنت رسید، از انتصاب افراد به مقامهایی «که با سادهترین قوانین عدالت و انصاف انطباق ندارند» انتقاد کرد و به صدور فرمانهای عفو از سوی امیر سابق کویت اعتراض کرد
او در سخنانش که برای یک امیر جدید به شکل بیسابقهای حاوی انتقادهای صریح از دولت و قانونگذاران بود، تاکید کرد که با برخی از تصمیمها و سیاستهای امیر سابق مخالف بوده ولی بهدلیل احترام و وفاداری از آنها تبعیت کرده بود.
شیخ مشعل در دورانی که ولیعهد کویت بود بسیاری از امور کشور را اداره میکرد. شیخ نواف، برادر ناتنیاش، که روز شنبه در ۸۶ سالگی بر اثر بیماری درگذشت، مدتها بیمار بود و در سالهای آخر عمرش در اداره امور کشور دخالت چندانی نداشت.
عبدالعزیز محمد العنجری، کارشناس ارشد یک پژوهشکده سیاسی، گفت: «محور اصلی سخنرانی امیر جدید تاکید بر تقویت حکومت و افزایش حسابرسی و پاسخگویی است و نشاندهنده تعهد عمیق او به مبارزه با فساد در راستای افزایش کارآمدی نهادهای دولتی است.»
این کارشناس افزود: «او با لحنی صریح دستگاههای اجرایی و قانونگذاری را مورد انتقاد قرار داد و نشان داد که حاضر است اصلاحات رادیکال و ضروری را انجام دهد.»
کویت که با ایران، عراق و عربستان سعودی همسایه است صاحب هفتمین منابع بزرگ نفت جهان و از اعضای مهم اوپک است. این کشور از مهمترین متحدان آمریکا در منطقه تلقی میشود. نیروهای آمریکایی در سال ۱۹۹۱ کويت را از اشغال ارتش عراق آزاد کردند و از آن زمان نظامیان آمریکایی در کویت مستقر بودهاند.
شیخ مشعل، امیر جدید کویت، در ادامه سخنانش گفت این کشور به تعهدات منطقهای و بینالمللی خود وفادار خواهد ماند.
بدر السیف، یک کارشناس کویتی، گفت از سخنان امیر جدید چنین برمیآید که او سیاست خارجی فعلی و اقدامات برای مقابله با فساد در نهادهای حکومتی را ادامه خواهد داد.
او درعین حال خاطر نشان کرد که به اعتقاد امیر جدید کویت عملکرد دولت و قانونگذاران در اولویتهای ملی نظیر نیازهای مردم، اقتصاد و مسئله امنیت مطلوب نبوده است.
بدرالسیف افزود که چنین ارزیابی از عملکرد نهادهای حکومتی پس از تشکیل دولت جدید میتواند به اجرای اصلاحات عمیق منجر شود.
طبق سنت سیاسی کویت هرگاه امیر جدیدی به حکومت میرسد هیئت دولت استعفا میدهد و دولت جدیدی تشکیل میشود.
شیخ مشعل پس از ایراد سخنرانی مهم خود استعفای دولت فعلی کویت را پذیرفت.
در کویت احزاب سیاسی اجازه فعالیت ندارند ولی افراد به طور مستقل میتوانند در انتخابات مجلس مشورتی (پارلمان) شرکت کنند. مجلس کویت در مقایسه با سایر کشورهای عربی حوزه خلیج فارس اختیارات قانونی بیشتری دارد، از جمله تصویب و یا ممانعت از تصویب قوانین، پرسش از وزرا و حتی طرح عدم کفایت در مورد وزیران و دولت.
در چند دهه اخیر اختلافات در مجلس مشورتی قانونگذاری کویت بارها به حدی رسیده که به ترمیم کابینه و یا انحلال مجلس منجر شده است.