سقوط چشمگیر صادرات نفت ایران در میانه تنش با اسرائیل

ارتش اسرائیل روز پنجشنبه با اعلام کشته شدن یکی از فرماندهان گروه افراطی حماس در نوار غزه، مدعی شد که او از کارمندان آژانس امدادرسانی سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی (اونروا) بوده است.

بنابر اعلام ارتش اسرائیل، محمد ابوعطیوی در حملات گروه افراطی حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر سال گذشته شرکت داشت و همچنین به عنوان کارمند اونروا فعالیت می‌کرد.

حماس از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا گروهی تروریستی شناخته می‌شود.

به گفته ارتش اسرائیل، محمد ابو عطيوی روز چهارشنبه در جریان حمله به یک کامیون حامل کمک‌های انسانی در دیرالبلح کشته شد.

اسرائیل مدت‌ها است که آژانس امدادرسانی سازمان ملل متحد را متهم می‌کند که برخی از اعضای گروه افراطی حماس و دیگر گروه‌های شبه‌نظامی فلسطینی را به عنوان کارمند استخدام کرده است.

اونروا روز پنجشنبه کشته شدن یکی از کارمندان خود به نام محمد ابو عطیوی در روز چهارشنبه را تایید کرد اما عضویت او در حماس را تایید یا تکذیب نکرد.

با این حال اونروا اعلام کرد که نام ابو عطیوی در فهرست صد نفره‌ای که اسرائیل سال گذشته در اختیار این نهاد قرار داد و به اعضای حماس که در اونروا فعالیت می‌کنند می‌پرداخت وجود داشته است.

سال گذشته اونروا پس از دریافت فهرستی از اسرائیل اعلام کرد که ممکن است ۹ نفر از کارکنان این نهاد در حمله هفتم اکتبر به اسرائیل دخیل بوده باشند و به همین دلیل از این سازمان اخراج شده‌اند.

در آن زمان مقام‌های اونروا با تاکید بر اینکه به طور جدی موضوع را بررسی خواهند کرد، اعلام کردند که اسرائیل پاسخی به این نهاد برای ارائه اطلاعات بیشتر نداده است.

در همین حال روز پنجشنبه آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، با اشاره به حمله هوایی ارتش اسرائیل به یک کامیون حامل کمک‌های انسانی اونروا در نوار غزه، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که این اقدام «‌نشان‌دهنده» خطرات بزرگی است که امدادگران در این منطقه با ‌آن روبه‌رو هستند.

وزارت خارجه ایالات متحده اعلام کرد که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه این کشور، روز جمعه در لندن با نخست وزیر لبنان و همچنین همتایان خود از اردن و امارات متحده عربی دیدار می‌کند.

به گزارش شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان، انتظار می‌رود که محور گفت‌وگوهای آنتونی بلینکن با نجیب میقاتی، نخست وزیر موقت لبنان، عملیات نظامی اسرائیل علیه مواضع حزب‌الله در این کشور و تلفات بالای غیرنظامیان باشد.

همچنین بنابر این گزارش، موضوع گفت‌وگوهای آقای بلینکن با ایمن الصفدی و عبدالله بن زايد آل نهيان، وزرای خارجه اردن و امارات متحده عربی، احتمالا بر برنامه‌های مربوط به برقراری ثبات و امنیت در نوار غزه و بازسازی این منطقه در فردای جنگ متمرکز خواهد بود.

این یازدهمین سفر آنتونی بلینکن به منطقه از هفتم اکتبر سال گذشته و آغاز جنگ غزه به شمار می‌رود و او در روزهای گذشته از اسرائیل، عربستان سعودی و قطر بازدید کرده است.

بیشتر در این باره:

مذاکرات آتش‌بس غزه «در روزهای آینده از سر گرفته می‌شود»

رئیس سازمان بهداشت جهانی گفت که بیش از ۱۰۰ درمانگاه و بیمارستان در لبنان که برابری می‌کند با یک سوم ظرفیت درمانی این کشور، به دلیل بمباران‌های سنگین اسرائیل تعطیل شده‌اند.

تدروس ادهانوم که در کنفرانس بین‌المللی حمایت از مردم لبنان و حق حاکمیت آن حضور یافته بود اظهار داشت که کارکنان بخش درمان تحت فشار شدید قرار دارند و هدف حمله قرار گرفته‌اند.

وی شرایط بهداشتی و درمانی در لبنان را «وخیم» توصیف کرد و گفت که بیش از ۱.۲ میلیون نفر آواره شده‌اند و یک مورد وبا به دلیل وخامت شرایط آب و بهداشت نیز در شمال این کشور گزارش شده است.

تدروس ادهانوم همچنین عنوان کرد که سازمان جهانی بهداشت ۵۳ مورد حمله به اماکن درمانی لبنان را در سال گذشته مستند کرده است که منجر به مرگ ۹۹ بیمار و کارمند شده است.

وی هشدار داد که بحران کنونی و عدم حل معضلات بهداشتی و درمانی لبنان می‌تواند به شیوع بیماری‌های خطرناک منجر شود.

خبرگزاری دولتی لبنان بامداد جمعه گزارش داد که حمله هوایی اسرائیل به یک ساختمان در حاصبیا، در جنوب این کشور و در نزدیکی مرز سوریه، «دست‌کم سه تن از کارکنان رسانه‌ها کشته شدند».

به نوشته این خبرگزاری، کشته‌شدگان شامل تصویربردار شبکه المنار وابسته به گروه حزب‌الله، و همچنین یک تصویربردار و یک تکنیسین شبکه المیادین وابسته به ایران بوده‌اند.

خبرگزاری‌های فرانسه و رویترز به نقل از رسانه‌های لبنان گزارش داده‌اند که این حمله دست‌کم دو زخمی نیز در بر داشته است.

ارتش اسرائیل هنوز در این باره اظهار نظری نکرده است.

روزنامهٔ نیویورک تایمز می‌گوید با توجه به حملهٔ تلافی‌جویانهٔ مورد انتظار اسرائیل به ایران، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در حال طراحی تعدادی طرح نظامی برای پاسخ به این حمله احتمالی هستند.

نیویورک تایمز روز جمعه به نقل از «چهار مقام ایرانی» ناشناس از جمله «دو تن از اعضای سپاه پاسداران» گزارش داد شدت پاسخ ایران به این بستگی دارد که اسرائیل چه نوع حمله‌ای انجام خواهد داد.

بر اساس این گزارش، اگر اسرائیل حمله بزرگی مانند هدف قرار دادن تأسیسات نفتی و هسته‌ای را علیه ایران انجام دهد، جمهوری اسلامی واکنش شدیدی نشان خواهد داد.

به نوشتهٔ این روزنامه، در صورت تحقق چنین سناریویی ایران تا شلیک هزار موشک بالستیک به خاک اسرائیل، تشدید حملات گروه‌های شبه‌نظامی نیابتی در منطقه و اختلال در کشتیرانی در تنگهٔ هرمز و خلیج فارس را در نظر خواهد گرفت.

نیویورک تایمز نوشت با این حال اگر حملات اسرائیل به چند انبار و چند پایگاه نظامی محدود انجام شود، این امکان وجود دارد که ایران حتی پاسخ این حملات را ندهد، چون این کشور خواهان جنگ نیست.

احتمال پاسخ گسترده به حمله احتمالی اسرائیل از سوی ایران در حالی مطرح شده که آنتونی بلینکن، وزیر خارجهٔ آمریکا، روز پنجشنبه گفت امیدوار است ایران پیام روشنی دریافت کرده باشد که با هرگونه حملهٔ بیشتر به اسرائیل منافع خود را به شکل اساسی به خطر می‌اندازد.

به گزارش سی‌ان‌ان به نقل از «منبعی آشنا با موضوع»، مقامات اسرائیلی از جمله بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر، به ایالات متحده اطمینان داده‌اند که حمله تلافی‌جویانه به ایران محدود به اهداف نظامی خواهد بود و شامل تأسیسات نفتی یا هسته‌ای نخواهد شد.

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شامگاه دهم مهر در دومین حمله مستقیم از آسمان و خاک ایران علیه اسرائیل، با ۱۸۱ فروند موشک بالستیک زمین به زمین این کشور را هدف قرار داد.

حمله موشکی ایران تلفاتی به بار نیاورد اما به دو پایگاه هوایی در جنوب اسرائیل و شماری خانه در مرکز این کشور آسیب وارد کرد.

بیشتر در این باره:

افزایش هشدار فرماندهان نظامی ایران همزمان با احتمال حملهٔ تلافی‌جویانه اسرائیل

رادیو ارتش اسرائیل، به نقل از «یک منبع ارشد امنیتی» اسرائیلی، گزارش روزنامه بریتانیایی «تایمز» در خصوص به تعویق افتادن پاسخ نظامی احتمالی اسرائیل به حمله موشکی ماه گذشته ایران را رد کرد.

تایمز روز پنج‌شنبه نوشته بود که اسرائیل پاسخ نظامی برنامه‌ریزی شده خود به حمله موشکی ایران در روز دهم مهر را که برای آن تمرین کرده بود، مستلزم بازنگری دانسته زیرا ارزیابی می‌کند که افشای دو سند اخیر پنتاگون در خصوص این آمادگی‌ها، به جمهوری اسلامی ایران در مورد نحوه عملیات و اهداف، اطلاعات داده و موضوع غافلگیری در حمله را کاهش داده و اسرائیل در اهداف مورد نظر خود برای حمله باید تغییراتی بدهد.

هم اسرائیل و هم آمریکا درستی دو سند درز کرده اخیر پنتاگون را رد نکرده و پلیس فدرال آمریکا تحقیقات در مورد نحوه افشای این دو سند اطلاعاتی را آغاز کرده است.

«منبع ارشد امنیتی» اسرائیلی شامگاه سوم آبان به رادیو ارتش اسرائیل گفت ارتباطی میان افشای اسناد پنتاگون با زمان مناسب برای پاسخ نظامی ما به ایران وجود ندارد.

این منبع افزود: «در هفته‌های گذشته چند مورد پنجره‌های فرصت مناسب برای عملی کردن پاسخ گشوده شده بود اما شرایط کامل مورد نظر برای نهایی کردن حمله فراهم نبود».

او گفت: «ما زمان مناسب را با توجه به فرصت‌های عملیاتی تعیین خواهیم کرد». نام این «منبع ارشد امنیتی» برده نشد اما رادیو ارتش اسرائیل به مقامات ارشد نظامی و امنیتی این کشور دسترسی زیادی دارد.

دانیل هگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل، نیز در نشست خبری پنج‌شنبه‌شب خود در پایان سلسله اعیاد پاییزه یهودیان که در آن رویدادهای نظامی روزهای گذشته را برای مردم کشورش تشریح کرد، در پاسخ به پرسش خبرنگاران در خصوص احتمال تعویق در پاسخ نظامی اسرائیل به ایران، گفت: ارتش طرح‌های خود را به دولت ارائه کرد، کادر سیاسی آن را تصویب کرد و اجرای طرح اکنون تنها منوط به فرمان رهبری سیاسی است.

دریابان هگاری این را نیز گفت که کشورش زمان مناسب را بر اساس نیازهای عملیاتی تشخیص می‌دهد و ارتش در مورد درز اطلاعاتش از سوی پنتاگون اظهارنظر نمی‌کند.

نخست‌وزیر اسرائیل پنج‌شنبه شب در گفت‌وگو با شبکه‌های تلویزیونی فرانسه گفت کشورش آمران و عوامل حملهٔ پهپادی اخیر به اقامتگاه‌ شخصی‌ او در شهر قیصریه را پاسخگو خواهد کرد.

بنیامین نتانیاهو افزود: این رویداد مانند آن است که تروریست‌ها اتاق خواب رئیس‌جمهور فرانسه و همسرش را هدف قرار دهند.

او گفت: «حملات ایران به اسرائیل بزرگ‌ترین تهاجم موشکی در تاریخ بوده و یقیناً پاسخ خواهد داشت».

رئیس پارلمان و وزیران ارشد دولت اسرائیل گفته‌اند ایران آمر حمله پهپادی به خانه نخست‌وزیر این کشور بوده است. آن‌ها به نقش نیروهای سپاه پاسداران در لبنان در کمک به حزب‌الله در انجام حملات راکتی و پهپادی در دوره اخیر اشاره کرده‌اند.

سخنگوی ارتش اسرائیل نیز روز چهارشنبه به شبکه العربیه گفت کشورش نیروهای سپاه در لبنان را که زیر نظر سفارت ایران در بیروت در حملات راکتی و پهپادی حزب‌الله دخیل هستند، رصد و تعقیب می‌کند.

در پی «استقبال» بنیامین نتانیاهو از پیشنهاد وزیر خارجه آمریکا و نخست‌وزیر قطر برای ازسرگیری مذاکرات غیرمستقیم اسرائیل با گروه افراطی حماس بر سر آزادی شماری از شهروندان ربوده‌شده اسرائیلی، رئیس موساد راهی دوحه می‌شود.

گروه افراطی حماس که از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا تروریستی شناخته شده، در حمله غافلگیرانه ۱۵ مهر پارسال به اسرائیل، ۲۵۱ شهروند این کشور را ربود که هنوز ۱۰۱ تن از آن‌ها، شامل زنان، نوزادان، مردان سالخورده و چند سرباز دختر و پسر در دست حماس در غزه هستند.

رسانه‌های اسرائیل خبر دادند داوید برنئا، رئیس موساد، برای گفت‌وگو با مقامات قطری و مصری که همچنان میانجی گفت‌وگوهای غیر مستقیم بر سر آتش‌بس در جنگ غزه هستند، به دوحه خواهد رفت. آقای برنئا در قطر با ویلیام برنز، رئیس سی‌آی‌ای، که او نیز به دوحه می‌رسد، دیدار و گفت‌وگو می‌کند.

به نوشته جروزالم پست، داوید برنئا در حال کار روی یک توافق جدید است و اسرائیل احساس می‌کند که «یک فرصت واقعی» برای «شروع جدید» به وجود آمده است.

به‌دنبال مذاکرات وزیر خارجه آمریکا در روز سوم آبان در دوحه، نخست‌وزیر قطر از طرح تازه کشورش برای آتش‌بس خبر داد که بر اساس آن، ابتدا یک معامله محدود با هدف آزاد کردن شماری از ربوده‌شدگان اسرائیلی در دستور کار قرار می‌گیرد.

پیش از اعلامیه محمد بن‌عبدالرحمان بن جاسم آل ثانی، نخست‌وزیر قطر در مورد مذاکرات جدید، رونِن بار، رئیس سازمان امنیت داخلی اسرائیل، در آغاز هفته برای دیدار با رئیس جدید سازمان اطلاعات و امنیت مصر که مسئول این مذاکرات است، به قاهره رفته بود.

رسانه‌های اسرائیل از آمادگی اصولی دولت نتانیاهو برای دو هفته توقف عملیات نظامی در غزه برای آزاد کردن تعدادی از گروگان‌ها خبر داده‌اند.

به گزارش شبکه‌های کان و ۱۲ تلویزیون اسرائیل، این کشور پس از کشتن یحیی سنوار، رهبر حماس، دست بالا را در مذاکرات دارد، به دستاوردهای نظامی لازم در قبال غزه نائل شده و «تصویر پیروزی» را با کشتن سنوار به‌دست آورده است.

آنتونی بلینکن نیز در دوحه گفت اسرائیل اکثر اهداف راهبردی مورد نظر خود در غزه را کسب کرده و با خروج سنوار از صحنه، یکی از موانع اصلی در پیشرفت در مذاکرات از بین رفته است.

خلیل الحیه، از رهبران حماس در خارج، سوم آبان اعلام کرد گروه او در مذاکرات جدید مشارکت خواهد کرد.

آخرین دور گفت‌وگوهای مشابه دو ماه پیش برگزار شد که به گفته آمریکا، به‌دلیل مخالفت‌های سنوار شکست خورد.

رسانه‌های اسرائیل به دیوارنگاره‌ٔ بزرگی در تهران با عکس گروگان‌های اسرائیلی توجه کرده و آن را نشانه مخالفت ایران، به عنوان حامی اصلی حماس، در آزادی این ربوده‌شدگان دانسته‌اند.

بر روی دیوارنگارهٔ یاد شده، تصاویر شهروندان غیرنظامی گروگان اسرائیلی در حالی که خون به روی صورت آن‌ها پاشیده شده منتشر شده‌ است.

به گفته رسانه‌های اسرائیل، این دیوارنگاره می‌تواند هشداری در مورد کشته‌شدن ربوده‌شدگان باشد. روزنامه معاریو نوشت ایران با این کار «یک گام خطرناک جدید علیه اسرائیل برداشته است».

پوستر یادشده از جمله در میدان فلسطین تهران نصب شده، با دو عنوان عبری و فارسیِ «هیچ اسیری آزاد نخواهد شد».

این پوستر در حالی غیرنظامیان اسرائیلی را «اسیر» نامیده که در کنار آن شهرداری تهران با قرار دادن تصاویر فرماندهان ارشد حزب‌الله مانند فواد شکر و ابراهیم عقیل که از سوی اسرائیل کشته شدند، از آن‌ها تجلیل کرده است.

در ادبیات نظامی، «اسیر» به فردی گفته می‌شود که در میدان جنگ و در حال جنگیدن به اسارت گرفته شده است اما شهروندان غیرنظامی که از خانه خود ربوده شده‌اند، «گروگان» هستند.

۲۸ سناتور جمهوری‌خواه آمریکایی طرحی به سنا ارائه کرده‌اند که در صورت اقدام سازمان ملل متحد در راستای «تنزل» جایگاه اسرائیل، کمک‌های مالی آمریکا به سازمان ملل و آژانس‌های آن قطع خواهد شد.

این سناتو‌رها پیش‌نویسی را برای تصویب به سنا ارائه کرده‌اند که در آن آمده‌ است تشکیلات خودگردان فلسطینی در تلاش است تا به «جایگاه اسرائیل در سازمان ملل ضربه زده و آن را تنزل دهد».

بر اساس رأی مجمع عمومی سازمان ملل در بهار امسال، فلسطینیان در این نهاد بین‌المللی به جایگاه ناظر دائم ارتقا یافتند که به تشکیلات خودگردان و سازمان آزادی‌بخش فلسطین امکان می‌دهد اقداماتی از جمله در زمینه تلاش برای «تنزل» موقعیت اسرائیل را که عضو کامل و متساوی‌الحقوق سازمان ملل است، انجام دهد.

سناتورهای جمهوری‌خواه در طرح ارائه شده این هفته خود به سنا نوشتند باید اطمینان حاصل شود که هر گونه تغییر در وضعیت اسرائیل با عواقبی برای بانی آن همراه باشد.

طرح مورد نظر سناتورها تأکید کرده در صورت تنزل جایگاه اسرائیل یا تعلیق این کشور یا هر نوع محدودیت در مشارکت اسرائیل در سازمان ملل، دولت فدرال باید از پرداخت وجوه عضویت آمریکا در این نهاد بین‌المللی یا کمک به آژانس‌های تخصصی یا سایر نهادهای مرتبط با آن منع شود.

آمریکا بزرگ‌ترین کمک‌کننده به سازمان ملل است. مجموع کمک‌های مالی این کشور به سازمان ملل در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۱۸ میلیارد دلار بود که حدود یک سوم بودجه کل این نهاد است.

آمریکا از سال ۱۹۸۲ که جورج شولتز وزیر خارجه وقت بود، هشدار داده که از هر نهاد سازمان ملل که اسرائیل در آن حضور نداشته باشد، خارج می‌شود. دولت وقت دونالد ترامپ کمک به انروا، آژانس کاریابی سازمان ملل برای فلسطینیان، را قطع کرد که در زمان دولت جو بایدن از سرگرفته شد.

اسرائیل و دبیرکل سازمان ملل در یک سال اخیر روابط به‌شدت متشنجی داشته و وزیر خارجه اسرائیل، آنتونیو گوترش را به عنوان «عنصر نامطلوب» که «حمله حماس به اسرائیل را محکوم نکرده»، از سفر به کشورش محروم کرده است.