دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و قطر میگوید ترکیه بازارهای ایران در قطر را «تصاحب» کرده و اگر نتیجۀ سفر اخیر رئیسجمهور ایران به قطر ایجاد یک صرافی هم باشد، «دستاورد چشمگیری» خواهد بود.
مصطفی صالحینژاد روز جمعه ۱۳ مهر با اشاره به موانع نقلوانتقال مالی برای تجارت میان دو کشور گفت در شرایط تحریم و نبود امکان ایجاد بانک مشترک، اگر «خروجی» سفر مسعود پزشکیان به قطر ایجاد «همین صرافی» هم باشد، «دستاورد چشمگیری» به شمار میآید.
آقای پزشکیان ۱۱ مهرماه، یک روز بعد از حمله موشکی ایران به اسرائیل، به قطر سفر کرده بود، اما در این سفر، بهجز چند تفاهمنامه، هیچ قراردادی میان دو طرف امضا نشد.
دبیرکل اتاق ایران و قطر میگوید تاجران ایرانی اکنون برای انتقال ارز حاصل از صادرات کالا به قطر باید ابتدا آن را به امارات و سپس به ایران منتقل کنند و با این روند ۲۰ درصد از سود تجارت آنها کم میشود.
این مقام مسئول همچنین با اشاره به میزان محدود تجارت میان ایران و قطر که فقط ۲۰۰ میلیون دلار است، میگوید ترکیه بازارهای ایران در قطر را «تصاحب» کرده است.
تحریمهای گسترده بینالمللی آنچنان جمهوری اسلامی را از نظر تبادلات مالی حتی با همسایگانش در تنگنا قرار داده که بهگفتۀ این مقام صنفی، بازگشایی یک صرافی میتواند در حد «دستاورد» سفر رئیسجمهور ایران به یک کشور عربی مهم تلقی شود.
آمارهای اتاق بازرگانی ایران نشان میدهد که صادرات جمهوری اسلامی به قطر از ۲۵۰ میلیون دلار در نیمه دهه گذشته و بعد از برجام، به ۱۰۷ میلیون دلار در سال گذشته رسیده است.
در آن سو، دادههای مرکز آمار ترکیه از دو برابر شدن صادرات این کشور به قطر طی دورۀ یادشده خبر داده است. ترکیه پارسال هشت برابر ایران به قطر صادرات داشت.
هر دو کشور ایران و ترکیه در جریان انزوای دیپلماتیک و اقتصادی قطر توسط برخی کشورهای عرب منطقه، خصوصاً عربستان و امارات در سال ۲۰۱۷، از قطر حمایت کرده بودند.
آقای صالحینژاد روابط سیاسی ایران و قطر را «مطلوب و عمیقتر از آنچه به نظر میآید» خوانده، اما میگوید قطر در رعایت قوانین بینالمللی که بر تحریم ایران متمرکز است، با سختگیری فراوان عمل میکند و بهشدت به این قوانین متعهد است.
به گفتهٔ او، «در این شرایط ترکیه به خوبی توانسته در بازار قطر نفوذ کند و با اینکه هزینه تجارت با ترکها برای قطر حدود ۳۰ درصد بیشتر از هزینه تجارت با ایرانیهاست اما محصولات ترکیه جای محصولات ایرانی را در بازار قطر گرفتهاند. این دستاورد ترکها حاصل دیپلماسی آنها با قطر است، ضمن اینکه به هر حال ترکیه تحریم نیست و ما هستیم».
این مقام صنفی در ادامه تصریح کرد گردشگران قطری به اروپا، استرالیا و ترکیه سفر میکنند، اما هیچ کدام از آنها با وجود مسافت کم و ارزان بودن ایران، کشور ما را برای سفر تابستانی انتخاب نمیکنند.
این عضو اتاق بازرگانی بدون اشاره به نبودِ زیرساختهای مناسب گردشگری و بازداشت خارجیها در ایران که غرب از آن بهعنوان «گروگانگیری جمهوری اسلامی» یاد میکند، تنها «ناممکن بودن استفاده از کارت اعتباری بینالمللی» را علت عدم سفر شهروندان قطری به ایران عنوان کرده است.
آمارهای وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه نشان میدهد این کشور پارسال میزبان بیش از ۷۰ هزار مسافر قطری و در هشت ماه ابتدایی سال جاری میلادی میزبان ۴۳ هزار گردشگر قطری بوده است.
درحالیکه آمارهای وزارت بازرگانی ترکیه از سرمایهگذاری ۲۰ میلیارد دلاری قطر در این کشور خبر داده، صالحینژاد میگوید زیرساختهای لازم برای جذب سرمایهگذار قطری در ایران فراهم نیست.