محمد خاتمی، رئیسجمهوری اسبق ایران، ضمن عذرخواهی از مردم به دلیل شرایط کشور، مطالب مطرح شده درباره «فروپاشی» نظام جمهوری اسلامی را «القائات» و «جنگ روانی» خواند و گفت که «نظام فرو نمیپاشد».
بر اساس گزارشی که روز یکشنبه ۱۴ مرداد در سایت آقای خاتمی منتشر شده است، رئیسجمهوری پیشین ایران با اشاره به گفته او، تلاش یک جریان در خارج و یک جریان دیگر در داخل کشور برای «حذف» اصلاحطلبان گفت که «تا اصلاحات زنده است جایی برای براندازی نیست».
وی افزود: «عدهای با استفاده از شبکههای اجتماعی با ایجاد جنگ روانی، سعی دارند به ایرانیان، بهويژه نسل جوان ایرانی القا کنند که کار تمام است و شاهدیم که بیشترین تلاش آنها هم تخریب اصلاحطلبان است».
آقای خاتمی همچنین به گفته او، «انفعال در دولت و حیرانی اصلاحطلبان در برابر این موج» تبلیغاتی را «مایه تعجب» دانست.
وی همچنین گفت که به دلیل گستردهتر شدن مشکلات «نفسگیر اقتصادی» تهدیدها به براندازی «بینقابتر» شده است.
آقای خاتمی در عین حال با اشاره به اینکه اعتماد مردم «لطمه دیده» است، افزود که «باید چارهای اندیشید و در این مقطع نقش اصلاحطلبان کلیدی است».
رئیسجمهوری اسبق ایران همچنین گفت: «یکی از القائات خطرناک این است که نظام جمهوری اسلامی در حال فروپاشی است. این یک جنگ روانی است و نظام فرو نمیپاشد، زیرا علاوه بر ابزارهای مختلفی که برای حفظ خود دارد، همچنان در میان بخشهای قابل توجهی از جامعه پایگاه دارد».
آقای خاتمی تاکید کرد که «مطالبه بخشهای بسیار بزرگتری از جامعه نیز همچنان انقلاب، شورش و فروپاشی نیست، بلکه زندگی امن و برخوردار و آرام است».
این سخنان در حالی بیان شده که در ماههای گذشته کمپینهایی با عنوان «براندازم» در شبکههای مجازی شکل گرفته است.
شعار معترضان تجمعهای اعتراضی دیماه پارسال با عنوان «اصلاحطلب، اصولگرا دیگه تمومه ماجرا»، از جمله شعارهایی بود که در رسانهها و شبکههای اجتماعی بازتاب گستردهای یافت.
حسین ذوالفقاری، معاون امنیتی وزیر کشور، همان زمان اذعان کرد که اعتراضهای دیماه «عبور از همه جریانهای سیاسی کشور بود».
در همین حال هر چند دور تازه اعتراضهای خیابانی در ایران که در اعتراض به وضعیت نابسامان اقتصادی آغاز شد اما شعارهای اصلی معترضان علیه رهبر جمهوری اسلامی، حکومت و روحانیون بوده است.
در همین حال ابوالفضل قدیانی، از اعضای ارشد سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی،روز ۱۶ تیر،«چاره کارساز» حل مشکلات ایران را برکناری رهبر جمهوری اسلامی دانست و خطاب به اصلاحطلبانی که «دنبال اصلاح امور با نگه داشتن ساختار فاسد و معیوباند» نوشته بود که آنها «یا اصلا اصلاحطلب نیستند و یا تنها سودای محال در سر میپرورند».
وی از مدعیان «اصلاحطلبی بدون اصلاح ساختار قانون اساسی» خواسته بود که توضیح دهند «در ساختار قانون اساسی فعلی که قدرت مطلقا به دست ولی مطلق فقیه است چگونه میتوان بدون اصلاح ساختار استبدادی به اصلاح امور پرداخت؟»
با این حال آقای خاتمی هشدار داد که «با دامن زدن به اعتراضات و تضعیف حکومت، هرج و مرج ایجاد خواهد شد و از دل آن دیکتاتوری گسترده ضدمردمی بیرون خواهد آمد که ممکن است به تجزیه کشور بیانجامد».
وی در عین حال گفت که «نظام هم باید اصلاحپذیر باشد و نمی شود بر مشکلات ساختاری، سیاستی و عملکردی پافشاری کرد و تن به هیچ اصلاحی نداد».
آقای خاتمی همچنین ۱۵ راهکار را برای برون رفت از شرایط فعلی کشور اعلام کرد.
« اعلام عفو عمومی»،«برداشتن حصر»، «آزادی تمام زندانیان سیاسی و عقیدتی»، «ایجاد فضای باز و امن و آزاد سیاسی»، «تشکیل دادگاهها با هیأت منصفه مردمی»، «محدود کردن دایره غیرخودی»، «رفع محدودیتهای بیجا» از جمله راهکارهای مطرح شده از سوی آقای خاتمی است.
وی همچنین خواستار، «ایجاد و تقویت فضای همبستگی ملی»، «وحدت ملی»، «تغییر نگاه رسانههای ملی» «پایان دادن افراط و تندروی»، «کارآمدی بیشتر قوای سه گانه و نهادهای حاکمیتی»، «شنیدن اعتراض مردم»، « پاسخگویی دولت»، «زنده نگهداشتن اعتماد مردم به مجلس» شد.
سخنان آقای خاتمی درحالی بیان شده که رهبر جمهوری اسلامی و نزدیکانش پیش از این صراحتا با طرح آقای خاتمی برای «آشتی ملی» مخالفت کردهاند.
برخی از کاربران شبکههای مجازی نیز این طرح آقای خاتمی را به معنای فراموش کردن موضوع اعتراضها به انتخابات ریاستجمهوری سال ۸۸ تعبیر کرده بودند.
در همین حال براساس گزارشها درخواستهای حسن روحانی و اصلاحطلبان برای رفع حصر میرحسین موسوی و مهدی کروبی با مخالفت رهبر جمهوری اسلامی مواجه شده است.