بيست وچهار روز مانده تا انتخابات مجلس هشتم، همچنان نامزدها، احزاب، ناظران، منتقدان و جناح های سياسی به شورای نگهبان چشم دوخته اند که چگونه فهرست تاييدشدگان نهايی را، پيش از رأی مردم، معرفی خواهد کرد.
عباسعلی کدخدايی، سخنگوی شورای نگهبان، روز سه شنبه خبر داد که ۲۵۱ نامزد ديگر انتخابات مجلس هشتم تاييد صلاحيت شده اند.
سخنگوی شورای نگهبان در گفت وگو با خبرگزاری دانشجويان ايران، ايسنا، گفت که اسامی اين تاييد شدگان دوشنبه شب به وزارت کشور اعلام شد.
شورای نگهبان جمهوری اسلامی تا سوم اسفندماه فرصت دارد اسامی تاييد صلاحيت شدگان نهايی را معرفی کند.
پس از آنکه هیئت های اجرايی و نظارت شماری از ثبت نام کنندگان را فاقد صلاحيت برای داوطلبی مجلس اعلام کردند، شخصيت ها و جناح های مختلف سياسی نسبت به ردصلاحيت گستردهای که بي سابقه بوده است اعتراض کردند.
اما طی هفته گذشته، شورای نگهبان در سه مرحله صلاحيت مجموعا ۸۳۲ نامزد را که در مراحل قبلی ردصلاحيت شده بودند تاييد کرد و آنها را به رقابت های انتخاباتی مجلس هشتم بازگرداند.
به گفته عباسعلی کدخدايی اسامی اين ۲۵۱ نفر، که در مراحل قبلی ردصلاحيت شده بودند، شب گذشته به وزارت کشور جمهوری اسلامی اعلام شده است.
البته سخنگوی شورای نگهبان به ايسنا گفته است نام هايی که در برخی رسانه ها منتشر شده است مورد تاييد شورای نگهبان نيست و اسامی رسما برای وزارت کشور ارسال مي شود.
خبرگزاری نيمهرسمی فارس فهرست کاملی از تاييد صلاحيت شدگان مرحله فعلی را روز سه شنبه منتشر کرده است. در اين فهرست، از جمله نام الياس حضرتی، نجفقلی حبيبی و اسدالله کيان ارثی نيز ديده مي شود.
از سوی ديگر، عليرغم افزايش شمار تاييد صلاحيت شدگان، سخنگوی ستاد ائتلاف اصلاح طلبان روز شنبه در جمع خبرنگاراران اعلام کرده بود که از ۲۹۰ کرسی مجلس هشتم، اصلاح طلبان تنها در ۶۰ کرسی امکان رقابت دارند.
عبدالله ناصری، سخنگوی ستاد ائتلاف اصلاح طلبان، همچنين گفته بود: «اينکه برخی از اصلاح طلبان توسط هیئت های نظارت و شورای نگهبان بازگشته اند، خيلی اتفاق خاصی نيست. در خوشبينانه ترين حالت ۲۰ الی ۲۵ درصد کرسي های رقابتی را مي توانيم داشته باشيم.»
بر همين اساس، اصلاح طلبان گفته اند برنامه ريزی انتخاباتی خود را به بعد از سوم اسفند موکول کرده اند.
جهانبخش خانجانی، معاون کميته تبليغات و اطلاع رسانی ستاد ائتلاف اصلاح طلبان، روز سه شنبه از تأييد صلاحيت پنج کانديدای ديگر اصلاح طلبان خبر داد اما گفت: «اگر روند تأييد صلاحيت ها مناسب باشد احتمالا در اسفندماه همايش بزرگ خود را برگزار خواهيم کرد».
- «آن چنان که گفته مي شود الان بين نود تا صد نفر از اصلاح طلبان و جريان های مستقل تاييد صلاحيت شده اند؛ اين تعداد مي توانند ۶۰ تا ۶۵ کرسی مجلس را به خود اختصاص دهند. يعنی حدود بيست و يک تا بيست و دو درصد. اما توجه کنيد که اولا از اين تعداد برخی رأی نمي آورند، تعدادی را هم اجازه نمي دهند از صندوق های رأی بیرون بيايند، و در نتيجه مي خواهند اقليتی ده تا پانزده درصدی شکل بدهند.»
سوم اسفند زمان پايان بررسي های شورای نگهبان و اعلام فهرست نتايج نهايی نامزدهاست.
در تذکرات امروز نمايندگان مجلس به رييس جمهوری و وزرا، دو تذکر، انتخاباتی بودند.
حسن مرادی، نماينده اراک، به وزيران کشور و فرهنگ و ارشاد اسلامی تذکر داد با روزنامه هايی که اقدام به انتشار نظرسنجی و آمار خلاف واقع در مورد کانديداهای رقيب مي کنند برخورد جدی صورت گيرد.
قدرت الله عليخانی، نماينده قزوين، نيز به وزير دادگستری جمهوری اسلامی تذکر داد برای شناسايی و برخورد قانونی با توهين کنندگان و تخريب کنندگان شخصيت ها در سايت های بانشان و بينشان پيگيری و اهتمام جدی صورت گيرد.
از جناح اصولگرايان نيز خبرهايی مبنی بر اختلاف بر سر تعيين فهرست ها شنيده مي شود. محمدباقر قاليباف، شهردار تهران که به تبريز سفر کرده، گفته است اصولگرايان اصلاح طلب فهرست جداگانه ای برای تهران نمي دهند اما «با ليست فعلی اصولگرايان هم موافق نيستند.»
آقای قاليباف همچنين گفت که فهرست فعلی اصولگرايان قابل خدشه و قابل بحث است و تا رسيدن به فرصت نهايی احتمالا اصلاح خواهد شد.
معيار تاييدهای مجدد؛ قانون يا آرايش سياسی؟
پس از آنکه هیئت های اجرايی و نظارت صلاحيت شمار زيادی از ثبت نام کنندگان مجلس هشتم را رد کرد، شورای نگهبان تاکنون طی سه مرحله صلاحيت ۸۳۲ نفر را که در مراحل قبلی رد شده بودند تاييد کرده است.
پرسش اينجاست که بازگرداندن اين افراد به عرصه انتخابات آيا فارغ از گرايش های سياسی آنها و صرفا از روی موازين قانونی بوده است يا، آن طور که منتقدان مي گويند، آرايشی خاص در تاييد صلاحيت ها به چشم مي خورد.
عيسی سحرخيز، روزنامه نگار، به راديو فردا مي گويد:«جريان اقتدارگرا به گونه ای در حال مهندسی انتخابات است. يعنی پس از آنکه تعداد زيادی را رد صلاحيت کرد، الان سر فرصت در حال نگاه کردن است که در چه حوزه هايی، چه تعداد و چه کسانی بايد به انتخابات بازگردند.»
به گفته آقای سحرخيز، هدف شورای نگهبان چيدن مجلسي است که «دو جريان اقتدارگرا (موافق و مخالف آقای احمدي نژاد) بدنه اصلی باشند و يک جريان اصلاح طلب و مستقل هم حکم تزيين انتخابات را داشته باشند.»
عيسی سحرخيز، همچنين، در گفت وگو با راديو فردا،«کم تجربگی» مجريان انتخابات را نيز عاملی ديگر برای ردصلاحيت ها و سپس تاييدهای مجدد مي داند
آقای سحرخيز مي گويد: «جريان نظامی فعلی، که کارش اين نيست، و ملاحظات خودش را در درون وزارت کشور و در استانداري ها و فرمانداري ها عمل مي کند، ضعف اجرايی داشته است».
به باور آقای سحرخيز، ردصلاحيت های«فله ای» و «تاييدهای مجدد» گزينشی و «فرمايشی» هستند. او مي گويد تمامی اين «تایید صلاحیت های مجدد» به گونه ای صورت مي گيرد که اصلاح طلبان جايگاه زيادی به دست نياورند.
اين روزنامه نگار همچنين به راديو فردا مي گويد: «آن چنان که گفته مي شود الان بين نود تا صد نفر از اصلاح طلبان و جريان های مستقل تاييد صلاحيت شده اند؛ اين تعداد مي توانند ۶۰ تا ۶۵ کرسی مجلس را به خود اختصاص دهند. يعنی حدود بيست و يک تا بيست و دو درصد. اما توجه کنيد که اولا از اين تعداد برخی رأی نمي آورند، تعدادی را هم اجازه نمي دهند از صندوق های رأی بیرون بيايند، و در نتيجه مي خواهند اقليتی ده تا پانزده درصدی شکل بدهند.»
