این روزها موضوع ریاستجمهوری آیندۀ ایالات متحده به دغدغۀ اصلی رسانههای نزدیک به حکومت روسیه بدل شده است؛ تا جایی که حامیان و مبلغان سیاستهای کرملین علاقهٔ خود به دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین و نامزد حزب جمهوریخواه آمریکا، را پنهان نمیکنند و آشکارا از رقابت او با کامالا هریس، معاون جو بایدن، ابراز نگرانی کردهاند.
این در حالی است که اولین واکنش مسکو به خبر کنارهگیری آقای بایدن از رقابت انتخاباتی آمریکا، شکلی از بیاعتنایی بود؛ دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، اعلام کرد نتیجهٔ انتخابات ریاستجمهوری آمریکا اهمیت چندانی ندارد و دولت روسیه «اولویتهای دیگری» مانند دستیابی به اهداف «عملیات ویژۀ نظامی» در اوکراین را مدنظر دارد.
مقامهای روس بارها گفتهاند برای کشورشان، تحولات داخلی آمریکا فرقی با تحولات داخلی دیگر کشورها ندارد، ولی از هفتۀ گذشته که چشمانداز رقابت انتخاباتی در آمریکا متحول شده، موج تازهای از دروغپردازیها و اظهارات نژادپرستانه و جنسیتزده علیه کامالا هریس، به عنوان نامزد احتمالی دموکراتها، به راه افتاده است.
نشریهٔ آمریکایی پولیتیکو در مقالۀ اخیر خود، با اشاره به جزئیاتی از این حملات لفظی و روایت حاکم در میان هواداران کرملین، خانم هریس را «کیسه بوکس جدید روسیه» توصیف کرده است.
جهتگیری رسانهای
هنوز نامزدی کامالا هریس برای رقابت در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا قطعی نشده است. با این حال، رسانههای نزدیک به حکومت روسیه پیشاپیش حملات تبلیغی خود علیه رئیسجمهور آمریکا و معاون او به عنوان نامزد احتمالی دموکراتها را آغاز کردهاند.
پروپاگاندیستهای روسیه بهویژه در روزهای گذشته بر بازنشر و ترویج چند خط روایی متمرکز بودهاند: «بایدن یک بازنده است؛ هریس نماد پلیدی است و دموکراسی آمریکایی اساساً محکوم به شکست است».
ولادیمیر سولویوف، مجری تلویزیونی که به دلیل حمایت از جنگ علیه اوکراین و «ترویج اخبار دروغین» در فهرست افراد مورد تحریم غرب است، اذعان کرد تصمیم غافلگیرکنندۀ بایدن در ۲۱ ژوئیه به تغییر جهتگیری برنامۀ هفتگی او در لحظۀ آخر منجر شده است.
این برنامهساز روس گفت تا پیش از کنارهگیری آقای بایدن، او قصد داشت در برنامهٔ خود که هر یکشنبه شب از تلویزیون ملی روسیه پخش میشود با بازپخش صحنههایی از نمایش ضعیف رئیسجمهور آمریکا در مناظرۀ انتخاباتی با ترامپ، جو بایدن را به سخره بگیرد.
گزارشها حاکی است مهمانانی که برای ضبط برنامهٔ جدید سولویوف گردهم آمده بودند از اینکه تحولات تازۀ واشینگتن، پیروزی ترامپ در انتخابات پنجم نوامبر (۱۵ آبان) را به چالش بکشد، هراسان بهنظر میرسیدند.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجهٔ روسیه، با حضور در این برنامهٔ تلویزیونی مدعی شد «همه میدانند» که بیانیهٔ کنارهگیری جو بایدن به دست خود او نوشته نشده است. او افزود: «تنها سؤال این است که آیا آقای بایدن بیانیه را [پیش از انتشار] خوانده بود یا نه.»
این سخنگو همچنین «رسانههای آمریکایی و برخی محافل سیاسی» را به «تبانی برای سرپوش گذاشتن بر حقیقت» در مورد وضعیت سلامت جو بایدن و «دستکاری افکار عمومی به نفع یک حزب سیاسی [دموکراتها]» متهم کرد و خواستار تحقیقات بیشتر در این باره شد.
زاخارووا برای هیچیک از این ادعاهای خود سند یا مدرکی ارائه نکرد.
در پایان برنامهٔ سولویوف که تقریباً سه ساعت به درازا کشید، دمیتری دروبنیتسکی که خود را «صاحبنظر در امور آمریکا» میداند، نتیجهگیری کرد که روسیه به درگرفتن «جنگ داخلی در آمریکا» امید بسته است.
حملات ادامهدار
در بخش دیگری از برنامهٔ سولویوف که حدود دو ساعت پس از اعلام کنارهگیری جو بایدن پخش شد، ابتدا تصاویری از خندههای خانم هریس و سپس، ویدئویی از دونالد ترامپ به نمایش درآمد که در آن، نامزد جمهوریخواهان این خندهها را نشانۀ «بیعقلی» توصیف میکند.
اما حملات لفظی و شخصی علیه کامالا هریس در رسانههای نزدیک به حکومت روسیه به همینجا ختم نشده است.
یوگنی پوپوف و الگا سکابیوا که در ارتباط با تبلیغات سیاسی کرملین تحت تحریمهای غرب هستند، یک روز پس از کنارهگیری بایدن در برنامهٔ تلویزیونی «۶۰ دقیقه» با نارضایتی اذعان کردند در رقابت انتخاباتی آمریکا، حالا این دونالد ترامپ است که در برابر کامالا هریس «نامزد پیر» محسوب میشود.
آن دو تصریح کردند اوضاع دیگر مانند سابق نیست که او [ترامپ] بتواند «سن و وضعیت جسمانی رقیب خود را به ورق بُرد تبدیل کند». اشارۀ آنها به وضعیت جسمی و ذهنی جو بایدن ۸۱ ساله و لغزشهای کلامی متعدد او در مناظره با ترامپ و چند نشست خبری اخیر رئیسجمهور آمریکا است، از جمله وقتی در نشست سهروزۀ ناتو که روز ۲۱ تیرماه خاتمه یافت، آقای بایدن حین معرفی ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، در لغزشی کلامی او را «رئیسجمهور پوتین» معرفی کرد.
در تازهترین قسمت از برنامهٔ «۶۰ دقیقه» که دوشنبه اول مرداد از تلویزیون روسیه پخش شد همچنین، یک قانونگذار دوما با اشاره به مناظرۀ نخست رئیسجمهور آمریکا و رقیب جمهوریخواه او اظهار داشت دونالد ترامپ «درست بازی نکرد، نباید بایدن را در مناظره لتوپار میکرد و باعث کنارهگیری بایدن میشد».
الگ ماتویچف سپس کامالا هریس را «شیطان و پلیدی محض» توصیف کرد و افزود: «شیطان واقعی شاخ و دم ندارد بلکه با لبخند و خنده آدمها را گول میزند.»
روزنامههای مورد حمایت کرملین نیز خانم هریس را به عنوان «فمینیست و مدافع سقط جنین»، «حامی همجنسگرایی و دگرباشان» آماج حملات انتقادی خود قرار داده و او را به تبلیغ و ترویج «مواد مخدر» متهم کردهاند، صرفاً به این دلیل که کامالا هریس از حامیان طرح جرمزدایی از تولید و مصرف ماریجوآنا است.
این روزنامههای روسی در بخش دیگری از موضعگیری خود علیه خانم هریس، رویکردهای او را «شکستخورده» توصیف و تأکید کردهاند که منش و عقاید این سیاستمدار دموکرات، «خلاف ارزشهای انسانی و سنتی مورد پسند در روسیه است».
همزمان آرتم کوسوروکوف، استاد دانشگاه مسکو، در مقالهای که در همۀ رسانههای نزدیک به حکومت روسیه بازنشر شد ابراز اطمینان کرد پیروزی کامالا هریس در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا «بیشتر به سود روسیه» است تا بُرد دونالد ترامپ.
این استاد دانشگاه چنین استدلال کرد که «ترامپ حامی منافع ملی آمریکا و به دنبال احیای صنایع و تقویت نظامی آمریکا است، اما هریس چیزی غیر از سیاستهای نئولیبرال نمیداند و همچنان هزینههای هنگفت برای مداخلهجویی در اوکراین و تایوان و سایر نقاط جهان را خواهد پرداخت که باعث رشد بدهیها و تضعیف اقتصاد و ژئوپلیتیک آمریکا میشود».
رسانههای نزدیک به کرملین عقیده دارند دموکراتها پیروز انتخابات پاییز نخواهند بود و میگویند: «امکان ندارد آمریکاییها زنی را انتخاب کنند که نه سفید و نه سیاه است، در ۵۰ سالگی ازدواج کرده و فرزند ندارد».
سرگئی مارکوف، تحلیلگر نزدیک به کرملین، از حرفۀ اصلی کامالا هریس تا پیش از ورود به دنیای سیاست نیز ایراد گرفته و در کانال تلگرامی خود مدعی شده است: «آمریکاییها حقوقدانان را دوست ندارند زیرا آنها دستمزد بالا میگیرند و قوانین را عامدانه پیچیده میکنند.»
در کنار این حملات توهینآمیز شخصی، نظریههای توطئه هم راه خود را به جریان رسانهای روسیه باز کردهاند؛ برای نمونه سرگئی ماردان، دیگر پروپاگاندیست مورد تحریمهای غرب، ادعا کرده است: «دولت پنهان واقعاً بسیج شده تا یک عجوزه را به قدرت برساند.» او نیز مانند سایر مبلغان سیاسی کرملین برای این ادعای خود سند و مدرکی ارائه نکرده است.
مواجهه با کرملین
سخنگوی کرملین میگوید کامالا هریس تا کنون در قبال روسیه نه اقدامی مثبت اتخاذ کرده و نه اقدامی منفی، اما «به وفور اظهارات غیردوستانه» داشته است.
خانم هریس ولادیمیر پوتین را «امپریالیست خودکامه» و جنگ روسیه علیه اوکراین را «وحشیانه و غیرانسانی» خوانده است. معاون جو بایدن با تأکید بر حمایت از اوکراین وعده داده است روسیه را به اتهام «ارتکاب جنایات جنگی در اوکراین» وادار به پاسخگویی خواهد کرد.
پروپاگاندیستهای کرملین کامالا هریس را «عضوی از باند بایدن» میخوانند و مدعیاند ادامۀ فعالیت این گروه از دموکراتهای آمریکا، «یعنی ادامهٔ جنگ علیه روسیه و تهدید روزافزون جنگ هستهای».