رئیسجمهوری و سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کردند که احتمال به نتیجه رسیدن مذاکرات با اروپا کم است و ایران «گام سوم کاهش تعهدات برجامی» خود را امروز یا فردا اعلام خواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، حسن روحانی روز چهارشنبه ۱۳ شهریور در جلسه هیئت دولت گفت که بخش عمده اختلافات با اروپا در مذاکرات حل شده اما «هنوز به نتیجه نهایی نرسیدهایم».
وی اضافه کرد: «بعید می دانم طی امروز و فردا نیز بتوانیم به توافق نهایی برسیم؛ در نتیجه گام سوم را برخواهیم داشت و جزئیات این گام سوم را طی امروز و فردا اعلام و بر مبنای آن عمل میکنیم».
آقای روحانی بدون اشاره به جزئیات گفت که «ظاهرِ این گام سوم خیلی تکاندهنده نیست ولی باطن آن فوقالعاده مهم است».
رئیسجمهوری ایران همچنین اضافه کرد که «فرصت دو ماهه دیگری برای بازگشت به تعهدات، مذاکره و توافق پیش روی اروپاست».
عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، نیز در مصاحبه با تلویزیون ایران گفت که احتمال به نتیجه رسیدن مذاکرات با اروپا کم است و جمهوری اسلامی در روزهای آینده «گام سوم کاهش تعهدات برجامی» خود را اجرا خواهد کرد.
در همین حال، تلویزیون «پرستیوی» وابسته به صداوسیمای جمهوری اسلامی به نقل از «منابع» خود نوشته که اروپا نتوانسته است موافقت ایالات متحده آمریکا را با اختصاص یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری به ایران جلب کند.
محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران، پیش از این گفته بود که اگر کشورهای اروپایی تا روز ۱۵شهریور اقدامات لازم را در چارچوب برجام انجام ندهند، «نامهای به اروپاییها خواهیم نوشت و اجرای گام سوم را به آنها ابلاغ میکنیم».
بر اساس برخی گزارشها، مقامهای ایران در مذاکرات با مقامهای فرانسوی خواستار آن شدهاند که آمریکا امکان فروش روزانه ۷۰۰ هزار بشکه نفت را به ایران بدهد اما دونالد ترامپ حاضر به پذیرش تمدیدهای نفتی برای مشتریان ایران نشده است.
در همین حال عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران که برای مذاکره در مورد «پیشنهادهای مطرحشده» در پیوند با توافق اتمی به پاریس رفته بود گفته که «بازگشت به اجرای کامل برجام منوط به دریافت ۱۵ میلیارد دلار برای یک دوره چهار ماهه است».
خبرگزاری رویترز از قول منابعی که نام آنها فاش نشده گزارش داد پاریس پیشنهاد داده است یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری برای تجارت با ایران تا پایان سال جاری بگشاید.
در همین حال آقای ظریف روز چهارشنبه گفت: «حتما اگر اروپاییها اقدام لازم را برای اجرای تعهداتش تا قبل از روز پنجشنبه انجام ندهند گام سوم را آغاز خواهیم کرد».
وی اضافه کرد: «اجرای گام سوم به معنای پایان مذاکرات نیست، ما مذاکرات را ادامه میدهیم هرگاه طرف مقابل به اقداماتش برگردد».
وزیر خارجه ایران همچنین در واکنش به سخنان وزیر خارجه فرانسه گفت: «اینکه فرانسه یا اروپا برای انجام اقداماتشان نیاز به مجوز از آمریکا دارند قابل فهم است، اما از نظر ما باعث تاسف است».
وزیر خارجه فرانسه روز سه شنبه اعلام کرده بود که گفتوگوها با مقامات جمهوری اسلامی برای خرید نفت ادامه دارد اما این موضوع در نهایت منوط به صدور مجوز از طرف آمریکا است.
جمهوری اسلامی از ۱۸ اردیبهشت امسال دو مهلت ۶۰ روزه به طرفهای اروپایی برای نجات برجام داده و در هر مرحله برخی از تعهدات اتمیاش ذیل برجام را متوقف کرده است. سومین مهلت ۶۰ روزه جمهوری اسلامی به اروپا، ۱۵شهریورماه به پایان میرسد.
در مرحله اول ایران اعلام کرد که دیگر به محدودیت ذخیره اورانیوم غنیسازی که ۳۰۰ کیلوگرم است پایبند نخواهد بود. در گام دوم نیز غنیسازی را از سطح ۳.۶۷ درصد به ۴.۵ درصد افزایش داد.
دولت ایران تاکنون درباره جزئیات گام سوم کاهش تعهدات هستهای اطلاعرسانی نکرده ولی محمدابراهیم رضایی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، گفته است که یکی از اقدامات جمهوری اسلامی در گام سوم «کاهش تعهدات برجام» استفاده از سانتریفوژهای آیآر ۸ و آیآر ۶ خواهد بود.