رئیس‌جمهوری آمریکا در سفر به بلفاست، پایتخت ایرلند شمالی، خواستار مصالحه سیاسی تمامی احزاب این ناحیه شد و بر اهمیت منافع صلح پایدار تاکید کرد. ولی او با انتقاد شدید احزاب تندرو طرفدار یکپارچگی با بریتانیا روبه‌رو شد.
جو بایدن روز چهارشنبه در بخشی از سخنرانی خود در دانشگاه اولستر گفت:«امیدوارم مجلس محلی و قوه مجریه ایرلند شمالی به زودی احیا شود.» او از همه احزاب سیاسی منطقه خواست که دولت ائتلافی بر اساس شراکت در قدرت را که از ماه فوریه سال گذشته به حالت تعلیق درآمده، احیا کنند.
رئیس‌جمهور آمریکا بر افزایش سرمایه‌گذاری و فرصت‌های اقتصادی طی ۲۵ سال گذشته و پس از امضای پیمان جمعه نیک تاکید کرد که با میانجی‌گری دولت وقت آمریکا به ریاست جمهوری بیل کلینتون عملی شد.
او افزود: «از صلح و ثبات همواره باید محافظت کرد و حمله مهاجمان به ساختمان کنگره آمریکا در ژانویه سال ۲۰۲۱ ثابت کرد که دمکراسی در هر نسلی به قهرمان نیاز دارد.»
بایدن در جریان این سفر با ریشی سوناک، نخست وزیر بریتانیا و رهبران تمامی احزاب محلی ایرلند شمالی دیدار کرد.
رئیس‌جمهور آمریکا روز سه‌شنبه گفت که هدف اصلی سفر چهار روزه او به ایرلند که سه روز از آن را در زادگاه اجدادش در جمهوری ایرلند سپری خواهد کرد «حفظ صلح در ایرلند شمالی» است.
اما مقامات ارشد در حزب اتحادطلبان دمکراتیک که طرفدار حفظ و تقویت یکپارچگی ایرلند شمالی با بریتانیاست و تحت فشار است تا به دولت ائتلافی بازگردد با لحن غیردیپلماتیکی در مورد آقای بایدن اظهارنظر کردند.
سمی ویلسون، نماینده این حزب در مجلس عوام بریتانیا آقای بایدن را «ضد بریتانیایی» نامید و افزود آقای بایدن که دومین رئیس‌جمهوری کاتولیک در تاریخ آمریکاست «ضدیت خود با پروتستان را به وضوح نشان داده است.»
نایجل دادز، یکی دیگر از قانونگذاران این حزب نیز در مصاحبه با روزنامه دیلی تلگراف، چاپ لندن گفت تلاش برای میانجی‌گری به نتیجه نخواهد رسید. او افزود: «فشار از سوی یک دولت آمریکا که به وضوح طرفدار ملی‌گرایان ایرلندی است روی ما تاثیری نخواهد داشت.»
اما جفری دونالدسون، رهبر این حزب از سفر آقای بایدن و سخنان «سنجیده» او استقبال کرد. با این همه او نيز خاطر نشان کرد که معادلات سیاسی در ایرلند شمالی هیچ تغییری نکرده و از دولت بریتانیا خواست برای حفاظت از موقعیت ویژه این منطقه در چارچوب بریتانیا اقدامات بیشتری انجام دهد.
اشتراک قدرت بین ملی‌گرایان و اتحادطلبان ایرلند شمالی یکی از دستاوردهای مهم پیمان جمعه نیک است که به چندین دهه خشونت در این ناحیه پایان داد. ولی این دولت ائتلافی از فوریه سال گذشته به دلیل مخالفات اتحادطلبان با توافق اقتصادی ویژه ایرلند شمالی در چارچوب برگزیت فلج شده است.
این حزب نگران است که این توافق اقتصادی ویژه شکاف بین ناحیه ایرلند شمالی و بقیه بریتانیا را عمیق‌تر کند و در نتیجه به نفع ملی‌گرایان باشد که هدف نهایی آنها پیوستن این منطقه به جمهوری ایرلند است.
به دلیل مخالفت‌های این حزب توافق جدیدی که حدود دو ماه پیش بین بریتانیا و اتحادیه اروپا برای تسهیل تجارت در ایرلند شمالی امضا شد هنوز در مجلس محلی به بحث گذاشته نشده است.
به رغم تمامی این مشکلات کاخ سفید گفت که سفر آقای بایدن به ایرلند شمالی نشانه‌ای از «پیشرفت شگرف» از زمان امضای پیمان جمعه نیک در سال ۱۹۹۸ است.
مدافعان آقای بایدن می‌گویند که یکی از همراهان رئیس‌جمهور آمریکا در این سفر جو کندی سوم، از نوادگان قبیله بزرگ آمریکایی- ایرلندی کندی و فرستاده ویژه آمریکا در امور اقتصادی ایرلند شمالی است که برای مذاکرات بیشتر با سیاستمداران و مقامات محلی چند روز در بلفاست خواهد ماند.
جو بایدن حدود ۲۴ ساعت پس از ورود به بلفاست راهی جمهوری ایرلند شد که آن را «بخشی از روح خود» می‌نامد. او قرار است به شهر کوچک محل زادگاه اجدادش در قرن نوزدهم میلادی سفر کند.
