به دنبال تمدید قرار بازداشت یک زن و شوهر اسرائیلی در استانبول ترکیه به ظن جاسوسی، مناسبات دو کشور دوباره متشنج شده است.
دادگاه استانبول روز جمعه، ۲۱ آبان، قرار بازداشت ناتالی و موردی واکنین، یک زوج اسرائیلی، را به ظن «جاسوسی» علیه رجب طیب اردوغان، در پی عکس گرفتن از یکی از اقامتگاههای رئیس جمهور ترکیه، برای ۲۰ روز دیگر تمدید کرد.
قرار بازداشت آنها در حالی تمدید شده است که مقامات اسرائیلی گفته بودند که ترکیه قول آزادی و اخراج آنها از خاک ترکیه در روز جمعه را داده بود.
به گزارش رسانههای اسرائیل، ناتالی و موردی واکنین روز ۱۹ آبان هنگام گردش با قایق به روی رودخانه استانبول، در یک رستوران مشغول صرف غذا شده و وقتی از راهنمای تور شنیدند که کاخ نزدیک محل یکی از اقامتگاههای روسای جمهوری ترکیه است، «با موبایل» از آن عکس گرفتند و آن را با واتزآپ برای خانواده فرستادند.
بر اساس این گزارشها، گارسون رستوران پس از آنکه متوجه ذکر نام آقای اردوغان در مکالمه این زوج به زبان عبری شد، با خبر کردن پلیس استانبول، گفت که آنها با «تجهیزات پیشرفته» از اقامتگاه عکس گرفتهاند.
به گزارش رسانههای اسرائیلی، حساسیت زیاد ترکیه به این دلیل برانگیخته شده که آقای اردوغان آن روز در آن اقامتگاه بوده و ماموران امنیتی، او را پس از دستگیری زوج اسرائیلی، از این ساختمان دور کردهاند.
مقامات ترکیه هنوز رسما در این باره اظهار نظر نکردهاند، اما قاضی بازپرس پرونده در دادگاه استانبول روز جمعه مستندات ارائه شده از سوی پلیس ترکیه را برای بازداشت «مظنونین» دستکم برای ۲۰ روز دیگر قابل قبول دانست.
یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل، گفته است که این زوج «جاسوس» نیستند و هیچ ارتباطی با نهادهای اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل ندارند.
یکی از بستگان این زوج که به عنوان «سخنگوی» خانواده در این ماجرا معرفی شده، روز ۲۲ آبان به رسانههای اسرائیل گفت که زندگی فرزندان و بستگان آنها «در چشم برهم زدنی» زیر و رو شده و در شوک هستند.
روزنامه صباح، نزدیک به حکومت ترکیه، ماه گذشته گزارش داد که «میت»، سازمان امنیت ترکیه، ۱۵ فلسطینی و عرب ساکن ترکیه را دستگیر کرده که به جاسوسی علیه اعراب مقیم این کشور، بهویژه دانشجویان و هواداران سازمانهای فلسطینی، متهم هستند.
روزنامه صباح تصاویر ۱۵ «جاسوس موساد» را نیز همراه با جزئیاتی از «اعترافات آنها در جریان بازجویی نیروهای امنیتی ترکیه» منتشر کرد. مقامات اسرائیلی گفتند که افراد یادشده «اسرائیلی» نبودهاند.
مناسبات اسرائیل و ترکیه در طول دوران قدرت رجب طیب اردوغان، عمدتا به دلیل حمایتهای قاطع او از فلسطینیان، همواره متشنج و گاه نیز بهشدت بحرانی بوده است. اوج بحرانها ۱۱ سال پیش پس از کشته شدن ده شهروند ترک به دست نظامیان اسرائیلی درگرفت.
دو دولت هرچند در کشور مقابل سفیر ندارند، اما روابط سیاسی را حفظ کرده و مراوادت اقتصادی گستردهای بین دو کشور در جریان است. با رفع محدودیتهای کرونا نیز از حدود ماه گذشته پروازهای روزانه متعدد مسافربری بین دو کشور در جریان است.
حمایت نظامی و تسلیحاتی اسرائیل از جمهوری آذربایجان در جنگ ۴۴ روزه آن کشور با ارمنستان در سال گذشته، در حالی که ترکیه نیز حامی سرسخت آذربایجان است، ظاهرا یکی از نقاط مشترک اسرائیل و ترکیه برای کاستن از سطح تنش سالهای گذشته بود.