گزارش جدید سازمان ملل متحد در مورد پیامدهای تغییرات اقليمی میگوید برای کاهش گرمایش زمین، بهبود منابع آب، امنیت مواد غذایی و تنوع زیستی باید مصرف گوشت کاهش یابد.
این گزارش اگرچه کنار گذاشتن کامل مصرف گوشت را توصیه نمیکند ولی برای محدود کردن تاثیر رشد جمعیت و تغییر رژیمهای غذایی بر منابع خاکی و آب کره زمین، تغییرات اساسی در کشاورزی و الگوهای تغذیه را الزامی میداند.
هیات بین دولتی تغییرات اقلیمی سازمان ملل در بخشی از گزارش خود میگوید، تامین مواد غذایی از گیاهان و منابع حیوانی پایدار تا سال ۲۰۵۰ میتواند چندین میلیون کیلومتر مربع از اراضی زیر کشت را آزاد کرده و بین ۰.۷ تا ۰.۸ گیگا تن از تولید دی اکسید کربن و گازهای مشابه بکاهد.
جلسه این هیات در روزهای اخیر در ژنو برگزار شد و گزارش نهایی آن قرار است در کنفرانس بین المللی شیلی که در مورد راههای اجرای معاهده اقلیمی ۲۰۱۵ پاریس تصمیمگیری میکند بررسی شود.
جیم اسکی، استاد دانشگاه امپریال کالج لندن و یکی از تنظیم کنندگان این گزارش، روز پنجشنبه ۱۷ مرداد در ژنو به خبرنگاران گفت: «برخی از رژیمهای غذایی، کربن کمتر تولید و فشار کمتری بر منابع خاکی زمین وارد میکند. ما به مردم رژیم غذایی توصیه نمیکنیم. انتخاب منابع و رژیم غذایی مردم معمولا تحت تاثیر شيوههای تولید محلی و عادتهای فرهنگی شکل میگیرد».
در بخش دیگری از این گزارش یادآوری میشود که اراضی و منابع خاکی هم منبع تولید و هم عامل جذب و دفن دیاکسید کربن، مهمترین گاز گلخانهای عامل گرمایش زمین است و از این رو مدیریت بهتر منابع خاکی میتواند در مقابله با گرمایش زمین کمک کند.
ولی این امر به تنهایی کافی نیست و کاهش تولید گازهای گلخانهای در تمامی عرصهها تنها راه کاهش سریع افزایش دمای کره زمین است.
در بخش دیگری از گزارش هیات بین دولتی تغییرات اقلیمی هشدار داده میشود که «فرصت برای ایجاد این تغییرات بسیار ناچیز است و اگر در کاستن از گازهای گلخانهای باز هم تاخیر شود ما فرصت لازم برای تغییر موفقیتآمیز در نحوه بهرهبرداری از منابع خاکی را از دست خواهیم داد».
دمای کره زمین نسبت به دوران ماقبل صنعتی حدود یک و نیم درجه افزایش یافته و تحت تاثیر آن امواج هوای گرم، خشکسالی و بارانهای سنگین و همینطور تخریب اراضی و توسعه صحراها افزایش یافته است.
این هیات در گزارش خود خاطرنشان میکند که فعالیتهای بشری روی بیش از ۷۰ درصد از سطح خشک زمین تاثیر میگذارد و کشاورزی حدود ۷۰ درصد از منابع آب تازه زمین را مصرف میکند.
کشاورزی، جنگلداری و سایر موارد استفاده از سطح خاکی کره زمین توسط انسان در فاصله سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۶ عامل تولید ۲۳ درصد از گازهای گلخانهای بوده و اگر فعالیتهای مربوط به چرخه تولید و عرضه مواد غذایی را به آن بیافزاییم نقش آن در تولید گازهای گلخانهای به ۳۷ درصد میرسد.
هیات بین دولتی تغییرات اقلیمی پارسال هشدار داد که برای حفظ میزان گرمایش زمین در حد یک و نیم درجه باید تغییرات گستردهای در تمامی عرصههای فعالیت بشری صورت بگیرد.
گزارش امسال در مورد اختلال در روند تولید مواد غذایی تحت تاثیر پدیدههای آب و هوایی شدید هشدار داده و میگوید هزینههای زیست محیطی باید در تولید مواد غذایی در نظر گرفته شود.
به عنوان نمونه این نهاد پیشبینی میکند که تا سال ۲۰۵۰ بهای غلات حدود ۷.۶ درصد افزایش خواهد یافت و این میتواند خطر گرسنگی را افزایش دهد.
در حالی که تخمین زده میشود بیش از ۸۰۰ میلیون نفر از مردم جهان از کمبود غذا رنج میبرند تغییرات چند دهه اخیر در رژیم غذایی باعث شده که در حال حاضر حدود ۲ میلیارد نفر دچار چاقی مفرط یا اضافه وزن باشند.
طبق آمارهای موجود مصرف سرانه گوشت و روغنهای گياهی از سال ۱۹۶۱ تا کنون بيش از دو برابر شده ولی هنوز هم حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد از مواد غذايی به هدر میرود.
جنگلها و پوشش گياهی در جذب گازهای گرم جو زمين نقش مهمی دارند و به همين دليل از بين رفتن آنها میتواند گرمايش زمين را تشديد کند. طبق ارزيابیهای اين هيات مقابله با جنگلزدايی و حفظ پوشش گياهی زمين میتواند حدود پنج گيگاتن از دی اکسيد کربن و گازهای مشابه در جو زمين را کاهش دهد.
بيش از صد دانشمند در تهيه اين گزارش مشارکت کردهاند اما این گزارش در نهایت بايد به تصویب کشورهای عضو پيمان اقليمی سازمان ملل برسد.