سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز چهارشنبه ۱۵ بهمن در واکنش به رای دیوان بین المللی دادگستری، نهاد قضایی سازمان ملل متحد، گفته است، ایران میخواهد وانمود کند که این رای درباره محتوای شکایت بوده است، درصورتی که این یک رای اولیه در خصوص صلاحیت رسیدگی به شکایت است.
دیوان بین المللی دادگستری ساعاتی پیشتر اعلام کرد که به شکایت ایران علیه آمریکا به دلیل نقض «معاهده مودت» و بازگشت تحریمهای ایران، رسیدگی خواهد کرد.
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به پرسش خبرنگاری در این خصوص گفت، اولا میخواهم بگویم که ما برای دیوان بین المللی دادگستری احترام بسیاری زیادی قائل هستیم، در عین حال از این که این دادگاه استدلالهای قانونی ما در خصوص عدم صلاحیت برای رسیدگی به شکایت ایران را نپذیرفت، مایوس شدهایم.
او اضافه کرد، به رغم این که ما با دلایل دادگاه موافق نیستیم، اما این یک رای اولیه در خصوص صلاحیت دادگاه بوده و تصمیمی درباره محتوای شکایت (ایران) نبوده است. هرچند ایران میخواهد چنین جلوه کند که رای دادگاه در مورد محتوای شکایت بوده، اما خود دیوان بین المللی دادگستری تاکید کرده است که این رای اولیه در خصوص بخش محتوایی شکایت (ایران) نبوده است.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تاکید کرده است٬ در مرحله بعدی رسیدگی به محتوای شکایت، توضیح خواهیم داد چرا ادعاهای ایران وارد نیست.
ایران خرداد سال ۱۳۹۷ علیه تحریمهای آمریکا به دیوان بین المللی دادگستری شکایت کرده بود اما دولت دونالد ترامپ اعلام کرده بود که این دادگاه بینالمللی صلاحیت رسیدگی به این پرونده و نقض «عهدنامه مودت» را ندارد.
دقایقی بعد از موافقت اکثریت ۱۶ قاضی دیوان بین المللی دادگستری برای بررسی شکایت ایران از آمریکا، محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران این اتفاق را یک «پیروزی حقوقی بزرگ» برای تهران خواند و گفت وقت آن رسیده که آمریکا به تعهدات بینالمللی خود عمل کند.
جمهوری اسلامی ایران میگوید که دولت ترامپ با بازگرداندن تحریمها علیه ایران «پیمان مودت» سال ۱۹۵۵ میان دو کشور را نقض کرده و این در حالی است که این پیمان، سالها پیش از به ثمر رسیدن انقلاب ایران در سال ۵۷ (برابر با ۱۹۷۹ میلادی) به امضا رسیده بود.
پیمان مورد نظر مقامهای ایرانی با نام کامل «عهدنامه مودّت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی» در ۲۳ مرداد ۱۳۳۴ شمسی در تهران بین ایالات متحده و دولت شاهنشاهی ایران به امضا رسید.
با توجه به مفاد این پیمان که دیوان بین المللی دادگستری را به عنوان مرجع رفع اختلافات احتمالی تعیین کرده است، تهران با متهم ساختن واشینگتن به نقض آن، در خرداد ۱۳۹۷ پروندهای را علیه واشینگتن به این دیوان برد.
عبدالقوی یوسف یکی از قضات دادگاه لاهه روز چهارشنبه اعلام کرد که بر اساس رایگیری میان قضات، استدلال ایالات متحده مبنی بر اینکه رسیدگی به این پرونده در صلاحیت این دیوان نیست رد شد و بدین ترتیب، این پرونده به جریان افتاده و دادگاه آماده شنیدن دفاعیات طرفین است.
با این حال خبرگزاری رویترز گزارش داده که رای نهایی دیوان میتواند چند سال طول بکشد.