مقامات آمریکایی معتقدند جمهوری اسلامی ایران هنوز در مورد پیشرفت برنامه هستهای خود تا مرحله ساخت بمب اتمی «تصمیم» نگرفته است.
به گزارش روز جمعه ۲۰ مهر خبرگزاری رویترز، یک مقام دولت جو بایدن و یک مقام رسمی دیگر آمریکا به این خبرگزاری گفتند تغییری در برنامه هستهای ایران رخ نداده است.
این گزارش حاکی است با وجود شکستهای راهبردی اخیر ایران، از جمله کشته شدن حسن نصرالله، دبیر کل حزبالله و دو مورد تلاش ناموفق امسال تهران در حمله موشکی به اسرائیل، مقامات آمریکا بر این باور هستند که تهران تصمیم به ساخت سلاح هستهای را در دستور کار خود قرار نداده است.
پیش از اظهارات دو مقام آمریکایی که یکی از آنها سخنگوی دفتر مدیر اطلاعات ملی این کشور است، رئیس سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا، سیآیای، نیز اوایل این هفته گفت آمریکا سندی ندیده که حاکی از تغییر تصمیم رهبر ایران باشد.
اشاره ویلیام برنز به تصمیم منتسب به علی خامنهای است که ظاهراً در سال ۲۰۰۳ میلادی، برنامه هستهای ایران را از حرکت در مسیر نظامی دور کرد و در این زمینه وجود یک فتوای دینی به او نسبت داده میشود.
سخنگوی دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا گفت این نهاد ارزیابی میکند که رهبر جمهوری اسلامی تصمیمی برای از سرگیری برنامه تسلیحات هستهای نگرفته است.
به نوشته رویترز، ارزیابی اطلاعاتی آمریکا میتواند به توضیح مخالفت این کشور با هرگونه حمله اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران در پاسخ به حمله موشکی ایران در دهم مهر به اسرائیل، کمک کند.
جو بایدن آشکارا اوایل هفته گذشته با حمله اسرائیل به سایتهای هستهای ایران مخالفت کرد اما دلایل خود را در این باره ارائه نکرد.
دونالد ترامپ، نامزد جمهوریخواهان در انتخابات پیش روی ریاستجمهوری آمریکا و شمار دیگری از چهرههای جمهوریخواه از اظهارات جو بایدن انتقاد کردند. آقای ترامپ از هدف قرار دادن سایتهای هستهای ایران از سوی اسرائیل حمایت کرد.
تشدید بحران خاورمیانه و حمایت جمهوری اسلامی ایران از گروههای نیابتیاش که در ماههای گذشته اسرائیل را پیاپی هدف حملات موشکی و پهپادهای انتحاری قرار دادهاند، یکی از موضوعهای کارزار انتخابات ریاستجمهوری آمریکاست که ۱۵ آبان برگزار میشود.
ضربات سنگینی که اسرائیل در کمتر از سه هفته اخیر به گروه حزبالله در لبنان وارد کرده و از جمله دبیر کل و دهها تن دیگر از فرماندهان ارشد این گروه و متحدِ کلیدی تهران را کشته است، این گمانهزنی را در میان کارشناسان غربی برانگیخته که ممکن است تهران در این وضعیت شکستهای راهبردیاش بخواهد برنامه هستهای خود را دوباره وارد مسیر نظامی کند تا از موجودیت جمهوری اسلامی مراقبت کند.
بت سَنر، معاون پیشین مدیر اطلاعات ملی آمریکا، نیز به رویترز گفت خطر تغییر فتوای علی خامنهای علیه سلاح هستهای، «اکنون بیشتر از قبل است» و در صورت حمله اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران، تهران ممکن است وارد مسیر ساخت سلاح هستهای شود.
خانم سنر اما یادآوری کرده که مدت زمان زیادی نیاز است که چنین اتفاقی بیفتد.
گزارش رویترز در بحبوحه افزایش انتشار گزارشها در رسانههای اسرائیل، آمریکا و جهان در خصوص گزینههایی که اسرائیل در پاسخ به حمله موشکی ایران به خاک اسرائیل انتخاب خواهد کرد، منتشر شده است.
نشست کابینه امنیتی اسرائیل برای پاسخ به ایران
کابینه محدود امنیتی اسرائیل شامگاه ۱۹ مهر تا بامداد جمعه ۲۰ مهر یک نشست چند ساعته برگزار کرد که رسانههای اسرائیل آن را در مورد تصویب نهایی پاسخ نظامی به حمله موشکی ایران دانستند، اما معلوم نیست چه تصمیماتی در این نشست اتخاذ شده است.
پیش از نشست کابینه امنیتی، رسانههای اسرائیل نوشتند که بهدنبال آخرین گفتگوی تلفنی جو بایدن و بنیامین نتانیاهو در شامگاه ۱۸ مهر، اسرائیل احتمال خودداری از حمله به تأسیسات هستهای ایران را بررسی میکند.
روزنامه معاریو در تلآویو روز پنجشنبه نوشته بود که پیام آمریکا به مقامات سیاسی اسرائیل در مورد مخالفت واشینگتن با حمله احتمالی این کشور به تأسیسات هستهای ایران، دست اسرائیل را بسته و گزینهها برای نشان دادن واکنش به حمله موشکی ایران در دهم مهر را محدود کرده است.
مایکل اورن، سفیر پیشین اسرائیل در آمریکا، روز ۱۹ مهر به شبکه ۱۴ تلویزیون اسرائیل گفت آمریکاییها از عواقب حمله به تأسیسات هستهای و نفتی جمهوری اسلامی ایران نگران هستند و لذا «ممکن است در این دور، ما از حمله به تأسیسات هستهای ایران خودداری کنیم».
آقای اورن افزود «اما بار بعدی، ما از توانایی بسیار بیشتری برخوردار خواهیم بود».
اسرائیل بیش از دو دهه است که برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران را تهدید حیاتی برای موجودیت خود ارزیابی میکند. دو دور حملات موشکی ایران در روزهای ۲۵ فروردین و ۱۰ مهر به اسرائیل، این ارزیابیها را در این کشور تقویت کرده که اگر ایران به کلاهک هستهای نیز مجهز شود، ممکن است روزی از آن علیه موجودیت اسرائیل استفاده کند.
در زمینه این تشدید نگرانی در اسرائیل، نفتالی بنت، نخستوزیر پیشین، یکی از سیاستمداران ارشد در این کشور است که به دولت بنیامین نتانیاهو فشار آورده که باید حتماً تأسیسات هستهای ایران را هدف قرار دهد، زیرا به گفته او، چنین فرصتی «تنها یک بار در هر ۵۰ سال دست میدهد».
آویگدور لیبرمن، بنی گانتس و یائیر لاپید، از رهبران اپوزیسیون اسرائیل نیز از چنین حملهای علیه جمهوری اسلامی ایران حمایت کردهاند.
با این حال، آوی ملامد، یک افسر اطلاعاتی پیشین اسرائیل، به رویترز گفته ایران بدون ساخت کلاهک هستهای نیز هنوز «راهکارهایی» در اختیار دارد که با توسل به آن بخواهد در صدد جبران شکستهای نیروهای نیابتی و شکست حملات موشکیاش به اسرائیل باشد.