وزارت خزانهداری ایالات متحده، به نهادهای مالی در مورد «تهدیدهایی» که ممکن است از سوی ایران شامل ساز و کارهای مالی شود، هشدار دادهاست. این وزارتخانه میگوید تهران ممکن است روشهایی را برای کاستن از فشار تحریمها به کار گیرد.
دولت دونالد ترامپ در اردیبهشتماه از توافق اتمی بین تهران، دولت باراک اوباما، و پنج کشور دیگر خارج شد. مابقی امضاکنندگان «برجام» در آن ماندهاند. دور نخست تحریمهای ایالات متحده در مرداد ماه اجرایی شد و دور دوم نیز ۱۳ آبان باز میگردد.
توصیهنامه «اداره نظارت بر جرایم مالی» وزارت خزانهداری ایالات متحده نیز تقریبا یک ماه پیش از بازگشت تحریمهای گسترده نفتی و مالی، صادر شدهاست.
این توصیهنامه ۱۹ صفحهای به روشهایی اشاره دارد که از منظر ایالات متحده، تهران با استفاده از آنها قصد دور زدن و سوءاستفاده از سیستم مالی جهانی، برای «حمایت از گروههای تروریستی»، «توسعه برنامه موشکی»، «نقض حقوق بشر» و یا «حمایت از دولت سوریه» را دارد.
دولت آمریکا میگوید بانکداران و مقامهای جمهوری اسلامی از شرکتهای صوری، مدارک جعلی و دیگر اقدامات برای دستیابی به پول استفاده کردهاند.
بنا به گفته سیگال ماندلکر، معاون وزارت خزانهداری ایالات متحده در امور مقابله با تروریسم و اطلاعات مالی، «این توصیهنامه جزئیات دقیقی از اقدامات کمراهکننده ایران، از جمله شرکتهای صوری، مدارک جعلی، صرافیها، مقامهای دولتی و بازرگانانی که ظاهر مشروعی دارند، برای دسترسی به پول، جهت ادامه فعالیتهای مخرب خود، را در بر میگیرد».
خانم ماندلکر میگوید «هر کشوری که به بانک مرکزی خودش اجازه میدهد وارد فعالیتهای گمراهکنندهای برای حمایت از تروریسم شود، باید شدیدا تحت نظر باشد، بهویژه که آن کشور خودش مهمترین دولت حامی تروریسم در جهان است».
ایالات متحده، ایران را صدر فهرست «دولتهای حامی تروریسم» قرار دادهاست. ایران این اتهام را رد کردهاست. در عین حال میگوید برجام یک توافق بینالمللیست که دولت آمریکا با نادیدهگرفتن تعهداتش از آن خارج شده، و تهران حاضر نیست در مورد مسائلی مانند برنامه موشکیاش وارد مذاکره با واشینگتن شود.
با این حال مقامهای ایالات متحده در ماههای اخیر بارها و بارها، جمهوری اسلامی را خطاب قرار داده و در مورد تجارت با آن هشدار دادهاند.
وزیر خارجه آمریکا یک روز پیش انتشار توصیهنامه وزارت خزانهداری دولتش، دو بار به موضوع ایران پرداخت؛ یک بار در بیانیهای تاکید کرد ایران «مهمترین دولت حامی تروریسم» است، و بار دیگر در جریان یک سخنرانی، تاکید کرد دولت ترامپ دست به «کارزاری تاریخی و بینالمللی» برای وارد آوردن فشارهای سیاسی و دیپلماتیک بر جمهوری اسلامی زدهاست.
یک روز پیش از آن نیز وزیر خارجه آمریکا در توئیتر خود حکومت ایران را «حکومتی تبهکار» توصیف کرده بود که «از سال ۲۰۱۲ تاکنون ۱۶ میلیارد دلار برای کمک به اسد و حمایت از دیگر شرکای خود در سوریه، عراق و یمن هدر داده است».
از سوی دیگر محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، اخیرا در مصاحبهای با شبکه جهانی بیبیسی گفته جمهوری اسلامی لزومی ندارد با کشورهایی طرف معامله باشد که در معرض تحریمهای آمریکا قرار دارند. آقای ظریف بدون ارائه جزئیاتی گفته شمار زیادی از شرکتها در عرصه فناوریهای پیشرفته وجود دارند که در خطر تهدیدهای ایالات متحده نیستند.
وزارت خزارنهداری آمریکا با انتشار توصیهنامه اخیر، قصد دارد راههایی که تهران برای نقل و انتقالات و دیگر فعالیتهای مالی از آنها بهره میبرد را نشان دهد. در بیانیه وزارت خزانهداری آمریکا گفته شده بانکها باید هرگونه نقل و انتقال مالی مشکوک را به اطلاع این وزارتخانه برسانند.