محمد علی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران، پنج شنبه گذشته، از حضور مستشاری ایران در یمن خبر داد.
آیا جمهوری اسلامی ایران حاضر است به همان اندازه که برای حفظ حکومت بشار اسد هزینه کرده در مورد یمن هزینه کند؟ کمک هایی که گفته می شود ایران به جنبش انصار الله یمن می کند، شامل چه کمک هایی است و ایران تا چه اندازه در این کمک رسانی پیش می رود؟ از چه طریقی این کمکها به یمن ارسال می شود؟
حسین آرین،کارشناس نظامی مقیم انگلستان، به این پرسش ها پاسخ می دهد.
محمد علی جعفری، فرمانده سپاه، پنج شنبه گذشته از حضور مستشاری ایران در یمن خبر داد. پیش از این در سوریه نیز ابتدا ایران اعلام کرد که تنها حضور مستشاری دارد اما بعد از مدتی حضور نظامی ایران در سوریه علنی شد. آیا فکر می کنید شاهد تکرار چنین وضعیتی در یمن خواهیم بود؟ آیا جمهوری اسلامی ایران به سمت اقدامات گسترده نظامی و اعزام نیرو به یمن خواهد رفت؟
به طور کلی ایران در یمن، در مقایسه با سوریه، سرمایه گذاری محدودی کرده است. در مجموع کمکهای سیاسی ایران در یمن بیشتر از کمکهای نظامی است. برای ایران، سوریه به مراتب مهمتر است.
در یمن با وجود بزرگ نمایی برخی رسانه ها، ایران منشا جنگ داخلی نیست، اما این در مجموع بخشی از استراتژی جمهوری اسلامی ایران برای ادامه جنگ نیابتی و مقابله با عربستان سعودی است. در واقع جمهوری اسلامی ایران از آنچه در یمن اتفاق افتاده با هزینه کم، منتهای استفاده را می کند.
پس به عقیده شما ایران به سمت اعزام نیرو و تحرکات نظامی وسیعتر در یمن نمی رود و کمکها محدود به کمکهای مستشاری باقی می ماند. به طور کلی این کمکهای مستشاری که از آن نام برده می شود، شامل چه کمک هایی است؟ آیا این کمکها محدود به مشاوره و آموزش نیروهای نظامی است یا فراتر از آن است؟
در ادبیات جمهوری اسلامی ایران، کمک مستشاری مترادف است با اعزام نیرو، سلاح و تجهیزات. در مورد سوریه هم ایران به همین نحو عمل کرد.
در گذشته ایران همیشه تاکید می کرد که به یمن کمک سیاسی می دهد ولی دلایل و شواهد متقنی وجود دارد که نشان می دهد، ایران به جنبش انصار الله کمکهای نظامی می کند که البته این کمکها قابل مقایسه با سوریه نیست. برای نمونه در دو سال گذشته ۴۴ نفراز اعضا سپاه پاسداران و حزب الله لبنان، در یمن کشته یا دستگیر شده اند. ۲۳ نفر از این تعداد سپاهی و ۲۱ نفر، از اعضا حزب الله بودند.
آیا جمهوری اسلامی ایران هم کشته شدن این تعداد از اعضا سپاه را تایید کرده است؟
خیر، این تعداد بر اساس گزارش رسانههای آمریکایی است که از منابع و گزارشهای کشورهای عربی به دست آمده است. ایران کتمان می کند و برخلاف سوریه که گاهی گزارش هایی از تلفات نیروهای ایرانی را اعلام می کرد در مورد یمن هیچ گاه آمار تلفات خود را انتشار نداده است. البته این آمار متعلق به دو ماه پیش است و تا الان این آمار به مراتب بیشتر شده است.
ایران به طور مصداقی به چه نحو به جنبش انصار الله کمک رسانی می کند؟ تا چه اندازه در این کمک رسانی پیش می رود؟
مواردی از کمکهای ایران به حوثیها را ذکر میکنم.
از جمله فرستادن مشاوران نظامی و حزب الله لبنان برای تعمیر و نگهداری سلاحها و آموزش، برای کمک به واحد موشکی حوثی ها، برای راهنمایی و مشاوره دادن در مورد عملیات و تاکتیکهای جنگی برای مبارزه با نیروهای عربستان سعودی، کمک برای بهینه سازی موشکهای قبلی، استفاده و آموزش مین گذاری در دریا، که این کار را انجام داده اند.
پرتاب موشکهای ساحل به دریا که این را هم علیه ناوهای آمریکایی انجام داده اند.
استفاده از پهپادها، که در چند مورد این پهپادها به دست نیروهای اماراتی افتاد و بعد از بررسیهای لازم، حتی به وسیله کارشناسان غربی، مسجل شد که این پهپادها از ایران به آنجا ارسال شده است.
استفاده از قایقهای کنترل از راه دور مملو از مواد منفجره که در چند مورد این حملات کارساز بوده است.به طور مثال در یک مورد به یک کشتی اماراتی خسارت شدیدی وارد شد.
ارسال سلاح از راه دریا، برای نمونه فقط در ماههای فوریه و مارس ۲۰۱۶ ناوهای آمریکایی و فرانسوی، سه لنج مملو از سلاح و تجهیزات را در دریای عرب ضبط کردند و بررسیها نشان داد تمام این سلاحها متعلق به ایران بوده و این لنجها که این سلاحها را حمل می کردند، ساخت شرکتی به نام شرکت "المنصور" بوده که این شرکت در بندر کنارک خلیج چابهار و متعلق به سپاه پاسداران است.
اما باز تکرا رمی کنم که در مجموع این کمکها قابل مقایسه با سوریه نیست. برای ایران سوریه ارجحیت دارد.
با توجه به اینکه بر خلاف سوریه، در یمن، ایران به طور مستقیم رو در روی عربستان سعودی قرار دارد، آیا فکر می کنید ممکن است این رو دررویی به سوی یک جنگ تمام عیار پیش رود؟
این امکان وجود دارد اما خود نیروهای ایران در آنجا نیستند. ایران تمرکز خود را برای ارسال سلاح و تجهیزات به استانهای ساحلی مثل استان الحدیده و استان تعز در دریای سرخ یا استانهای ساحلی در خلیج عدن گذاشته است. به این دلیل نیروهای عربستان سعودی که عملیات خود را با اسم «طوفان قاطعیت» شروع کردند و الان تبدیل شده به عملیات «احیای امید»، سعی دارند یک منطقه حائل در نوار مرزی تشکیل دهند تا از پیشروی نیروهای حوثی و نفوذ آنها به خاک عربستان سعودی جلوگیری کنند.
حدود سه هفته پیش یک فروند موشک از خاک یمن به سمت فرودگاه ریاض شلیک شد.پس از آن، برخی ایران را متهم کردند که در پرتاب موشک دست داشته است اتهامی که توسط محمد علی جعفری فرمانده سپاه رد شد. نظر شما در این مورد چیست؟
پس از شلیک این موشک بالستیک و پیش از آن پرتاب یک موشک به طرف دریای سرخ و بندر جده توسط حوثی ها، در گزارش رسانهها این توهم پیش آمد که این موشکها را ایران فرستاده است. به عقیده من این بعید است. این موشکهای اسکاد بی ،اسکاد سی و اسکاد دی در زرادخانههای ارتش یمن، قبل از اینکه دولت سقوط کند، وجود داشته است پس از ان به دست حوثیها افتاد. اما به احتمال زیاد سپاه پاسداران به آنها برای بهبود هدایت و بالا بردن برد این موشکها کمک کرده است تا مثلا برد این موشکها را از ۷۰۰ کیلومتر به ۱۰۰۰ کیلومتر برسانند و بتوانند ریاض را بزنند.
اشاره کردید ایران برای نفوذ در یمن سلاح و تجهیزات ارسال می کند.ایران از طریق کدام خطوط مواصلاتی این کار را انجام می دهد؟
پیش بینی می شود یکی از این راهها از طریق عمان باشد.گرچه عمان به طور مستقیم در این مساله دست ندارد، اما به نظر می رسد که چشم پوشی می کند.از طریق شرق یمن این سلاحها وارد می شود و بعد به مناطقی که جنبش "انصار الله"حضور دارد می رسند.
طرف مقابل چه اقداماتی برای جلوگیری از ارسال این تجهیزات به عمل آورده است؟
یک مقدار از این تجهیزات از راه دریای سرخ ارسال می شود. ناوهای عربستان سعودی و اماراتی در این سواحل گشت زنی می کنند و در بیشتر موارد ناوهای آمریکا هم به اینها کمک می کنند تا این راههای نفوذی را مسدود کنند.
این ناوها بندر الحدیده و مخا و برخی از مجمع الجزایر دریای سرخ را تحت کنترل خود دارند تا راههای نفوذی ایران برای ارسال سلاح و تجهیزات به جنبش انصار الله را مسدود کنند و تا حدی هم موفق شده اند.