سازمان ملل پیشبینی کرده است که جمعیت جهان در دهه هشتاد قرن میلادی جاری به نقطه اوج خود یعنی حدود ۱۰ میلیارد و ۳۰۰ میلیون نفر برسد که تفاوت فاحشی با پیشبینیهای قبلی دارد.
سازمان ملل روز جمعه ۲۲ تیرماه، همزمان با «روز بینالمللی جمعیت»، اعلام کرد که پس از سال ۲۰۸۰ جمعیت جهان در پایان قرن بیستویکم به حدود ۱۰ میلیارد و ۲۰۰ میلیون نفر کاهش خواهد یافت.
جان ویلموث، رئیس بخش جمعیت سازمان ملل و مسئول تهیه این گزارش، گفت احتمال اینکه جمعیت جهان در طول قرن میلادی جاری به اوج خود برسد و سپس متوقف شود ۸۰ درصد است.
او افزود: «در مقایسه با پیشبینیهای قبلی این، تغییر فاحشی است چون در ارزیابیهای گذشته احتمال توقف رشد جمعیت جهان در طول قرن بیستویکم حدود ۳۰ درصد محاسبه شده بود».
تام کسیدی، پروفسور ریاضیات در دانشگاه باکنل نیز که اخیراً پژوهش او در مجله «جمعیت» منتشر شده، بر این باور است که به احتمال زیاد افزایش جمیعت جهان پیش از پایان قرن میلادی جاری متوقف خواهد شد.
براساس گزارش «چشمانداز جمعیت جهان» سازمان ملل، یکی از دلایل مهم توقف رشد جمعیت جهان، زودتر از پيشبينیهای قبلی، کاهش نرخ باروری و تولد در برخی از پرجمعیتترین کشورهای جهان مانند چین است.
پیشبینیها نشان میدهد جمعیت چین که در حال حاضر یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر است، در سال ۲۱۰۰ به حدود ۶۳۳ میلیون نفر کاهش خواهد یافت.
یافتههای گزارش سازمان ملل نشان میدهد که در مقایسه با سال ۱۹۹۰ زنان در سراسر جهان بهطور متوسط صاحب یک فرزند کمتر میشوند و در بیش از نیمی از کشورهای جهان نرخ باروری زنان به زیر ۲.۱ کاهش یافته که معیار حفظ رقم فعلی جمعیت بدون محاسبه مهاجرت است.
در ۲۰ درصد از جهان، از جمله چین، کره جنوبی، ایتالیا و اسپانیا، نرخ باروری زنان کمتر از ۱.۴ و در چین حدود یک فرزند است.
نوید حنیف، دستیار دبیرکل سازمان ملل در توسعه اقتصادی، در نشستی خبری همزمان با انتشار گزارش چشم انداز جمعیتی جهان گفت: «توقف رشد جمعیت جهان و کاهش چشمگیر آن تا سال ۲۱۰۰ خيلی زودتر از محاسبات قبلی برای پایداری توسعه و زیست محیطی سیاره ما پیامدهای مهمی خواهد داشت».
در این گزارش سازمان ملل خاطر نشان شده است که در ۶۳ کشور جهان، از جمله چین، آلمان، ژاپن و روسیه، جمعیت به اوج خود رسیده است و پیشبینی شده که جمعیت این گروه از کشورها در ۳۰ سال آینده حدود ۱۴ درصد کاهش یابد.
در ۴۸ کشور دیگر از جمله برزیل، ایران، ترکیه و ویتنام، بین سالهای ۲۰۲۵ تا ۲۰۵۴ جمعیت به اوج خود خواهد رسید و پس از آن رو به کاهش خواهد گذاشت.
در ۱۲۶ کشور دیگر، از جمله ایالات متحده آمریکا، هند، اندونزی، پاکستان و نیجریه، رشد جمعیت ادامه خواهد یافت و به احتمال زیاد در نیمه دوم قرن به اوج خواهد رسید و سپس رشد آن متوقف میشود.
جان ویلموث، رئیس بخش جمعیت سازمان ملل، گفت: «هر چند الگوی جمعیتی در این سه گروه از کشورها تفاوت قابل توجهی دارد ولی نکته مهم این است که همه آنها تابع روند مشابهی هستند. تفاوت در این است که هر یک از آنها در مرحله متفاوتی از روند انتقالی به سوی خانوادههای کوچکتر و عمر طولانیتر هستند».
او یادآوری کرد که پس از مهار همهگیری کووید، میانگین جهانی امید به زندگی دوباره در حال افزایش است و تا سال ۲۰۸۰ شمار افراد بالای سن ۶۵ سال از تعداد کودکان بیشتر خواهد شد.
به گفته آقای ویلموث، در برخی از کشورها مهاجران به نیروی اصلی رشد اقتصادی بدل خواهند شد و برابری جنسیتی و افزایش حقوق زنان نیز روی کاهش جمیعت تاثیر خواهد گذاشت.
نرخ رشد جمعیت جهان در ۷۵ سال گذشته خیرهکننده بوده است. جمعیت جهان که در سال ۱۹۵۰حدود دو میلیارد و ۶۰۰ میلیون نفر تخمین زده میشد در نوامبر ۲۰۲۲ به هشت میلیارد نفر رسید و از آن زمان تاکنون با افزایش۲.۵ درصدی به هشت میلیارد و ۲۰۰ میلیون نفر رسیده است.