آمريکا و اتحاديه اروپا: مسئله اساسی در پرونده ايران هنوز حل نشده است

سخنگوی کاخ سفید واشینگتن، رابرت گیبز

کاخ سفيد روز دوشنبه در اظهار نظری بدبينانه نسبت به توافق مبادله سوخت اتمی ايران در خاک ترکيه گفت که اين توافق شانس تبديل به قدمی مثبت را دارد اما هشدار داد که ايران هنوز هم به غنی سازی اورانيوم که ممکن است به ساخت بمب اتمی منتهی شود، ادامه می‌دهد.

کاخ سفيد در اين بيانيه گفت: «با توجه به نقض مکرر ايران از تعهداتش و نياز به پرداختن به مسائل اساسی و پايه‌ای در برنامه اتمی ايران، آمريکا و جامعه جهانی هنوز نگرانی‌های خود را دارند.»

رابرت گيبس، سخنگوی کاخ سفيد در اين بيانيه می‌افزايد:«ايران هنوز بايد صحت صلح آميز بودن فعاليت‌های اتمی خود را ثابت کند و در غير اين صورت با عواقب آن از جمله تحريم‌ها، روبرو شود.»

تهران روز دوشنبه اعلام کرد با توجه به پادرميانی‌های برزيل و ترکيه، توافق کرده مبادله سوخت اتمی را در خاک ترکيه اجرا کند و اورانيوم کمتر غنی شده خود را به ترکيه فرستاده و در قبال آن، ميله سوختی برای استفاده در رآکتور تحقيقاتی تهران دريافت کند.

سخنگوی کاخ سفيد در بيانيه خود گفت: «ايران هنوز به غنی سازی اورانيوم تا سقف ۲۰ درصد ادامه می‌دهد که خلاف قطعنامه‌های قبلی شورای امنيت است که از ايران خواسته فعاليت غنی سازی خود را به حالت تعليق درآورد.»

رابرت گيبس همچنين توافقنامه تهران را مبهم خواند و افزود که هنوز نشان نمی‌دهد که آيا ايران حاضر به قبول تعهداتش و همکاری با کشورهای درگير در پرونده اتمی ـآمريکا، چين، فرانسه، روسيه، بريتانيا و آلمان – هست يا تصميم به چنين کاری ندارد.

سخنگوی کاخ سفيد پس از صدور اين بيانيه افزود: «توافقنامه تهران هيچ معنايی در تغيير مسير و يا زمانبندی آمريکا برای تحريم‌های بيشتر ايران ندارد.» رابرت گيبس تاکید کرد: «ايران بايد اين پيشنهاد را به صورت رسمی به اطلاع آژانس بين‌المللی انرژی اتمی برساند تا کار بررسی آن آغاز شود.»

کاترين اشتون: اين توافق بخشی از مسئله است

کاترين اشتون، رييس سياست خارجی اتحاديه اروپا، هم در واکنش به توافق تهران با ترکيه و برزيل در مبادله سوخت اتمی در خاک ترکيه، آن را بخشی از درخواست آژانس بين‌المللی انرژی اتمی خواند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، خانم اشتون روز دوشنبه در يک کنفرانس خبری در مادريد در کشور اسپانيا گفت:«اين توافقی که به دست آمد، پاسخ به درخواستی بود که آژانس بين‌المللی انرژی اتمی مطرح کرده بود.»

خانم اشتون افزود: «پيشنهاد آژانس حرکتی از سوی حسن نيت بود و برای تاييد اين که حق استفاده از انرژی صلح آميز اتمی برای کشورها محفوظ است. با اين حال، هنوز به مسئله اصلی پرداخته نشده که قصد برنامه اتمی نظامی است و ما هنوز اميدواريم مذاکرات رسمی در اين مورد با ايران داشته باشيم.»

مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا گفت: «اين که الان در کجای اين وضعيت هستيم، اين است که آنها (ايران) راه تماس با من را دارند. منتظر می‌مانم تا ببينم آيا حاضر هستند با من مذاکره‌ای در مورد پرونده اتمی خود داشته باشند يا نه. اگر بخواهند گفت‌وگو می‌کنيم و اگر نخواهند، ما به همان کاری که در حال انجام آن هستيم، ادامه خواهيم داد.»

بر اساس توافقنامه‌ای که تهران با ترکيه و برزيل امضا کرده، ايران حدود يک هزار و ۲۰۰ کيلوگرم از اورانيوم کمتر غنی شده خود را به ترکيه می‌فرستد تادر ازای آن مقدار کمتری ميله‌های سوختی بگیرد. اين توافقنامه با حضور رييس جمهوری برزيل، لولا دا سيلوا و رجب طيب اردوغان نخست وزير ترکيه و ميان وزيران خارجه ايران، ترکيه و برزيل به امضا رسيد.

واکنش محتاطانه سازمان ملل

سخنگوی بان گی مون دبيرکل سازمان ملل هم روز دوشنبه در واکنش به توافق تهران با ترکيه و برزيل گفت: «توافق ياد شده دلگرم کننده است اما تهران بايد به قطعنامه‌های شورای امنيت سازمان ملل عمل کند.»

به گزارش رويترز، مارتين نسيرکی سخنگوی دبيرکل سازمان ملل افزود: «هرگونه تلاش ديپلماتيک همانند کاری که ترکيه و برزيل در مورد پرونده اتمی ايران کردند دلگرم کننده است و نشان می‌دهد مهم است که گفت‌وگويی در جريان باشد.»

وی گفت: «اما از همه مهم‌تر، قطعنامه‌های پيشين شورای امنيت سازمان ملل است که صادر شده و نياز است که به آنها عمل شود.»

اتحاديه عرب هم توافقنامه تهران را قدمی مثبت ارزيابی کرد

دبيرکل اتحاديه عرب، عمرو موسی هم روز دوشنبه توافقنامه مبادله سوخت اتمی ايران در خاک ترکيه را قدمی مثبت ارزيابی کرد. عمرو موسی از تلاش های رييس جمهوری برزيل تقدير کرده و ابراز اميدواری کرد اين حرکت بتواند مسئله اتمی جمهوری اسلامی را حل کند.

شورای امنيت سازمان ملل در پنج قطعنامه(شامل سه قطعنامه تحریمی) از ايران خواسته فعاليت‌های غنی‌سازی اورانيوم را به حالت تعليق درآورد. غرب به فعاليت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی مظنون است و آن را تلاشی برای دستيابی به بمب اتمی می‌داند. تهران می‌گويد برنامه اتمی را برای توليد برق دنبال می‌کند.