سازمان‌های عفو بین‌الملل و گزارشگران بدون مرز در بیانیه مشترکی با اعتراض به وضعیت نگهداری زندانیان عقیدتی و روزنامه‌نگاران، بار دیگر بازداشت‌های خودسرانه و بدرفتاری با این زندانیان را محکوم کردند.
در بیانیه عفو بین‌الملل و گزارشگران بدون مرز، با اشاره به گذشت یک سال از «آغاز کارزار گسترده سرکوب تظاهرات‌های اعتراضی به انتخاب مورد مناقشه محمود احمدی‌نژاد»، آمده است که با گذشت این مدت «همچنان صدها زندانی در شرایط غیرانسانی و تحقیرآمیز در زندان‌های ایران نگهداری می‌شوند و ابتدایی‌ترین حقوق آنها از جمله بهره‌مند شدن از درمان پزشکی مناسب پایمال می‌شود».
از نخستین ساعات شکل‌گیری اعتراض‌ها به اعلام پیروز شدن محمود احمدی‌نژاد در انتخابات ریاست جمهوری دهم، صدها فعال سیاسی و مدنی و روزنامه‌نگار توسط دستگاه‌های امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی بازداشت شدند که بسیاری از آنها پس از تحمل ماه‌ها شرایط سخت در زندان‌های انفرادی نهایتاً با تشکیل دادگاه با حبس‌های طویل‌المدت روبه‌رو شدند.
در مورد برخی از این زندانیان، گزارش‌های منتشره از قول خانواده‌های آنها حاکی است که به رغم شرایط جسمی نامطلوب این زندانیان، دستگاه قضایی از ارائه به‌موقع خدمات مناسب پزشکی و درمانی به آنها امتناع کرده است.
بیانیه عفو بین‌الملل و گزارشگران بدون مرز نیز به چنین گزارش‌هایی و همچنین گزارش‌های انتشار یافته در رسانه‌های رسمی ایران استناد کرده و اشاره می‌کند که این گزارش‌ها مؤید این است که «تعداد بسیاری از زندانیان عقیدتی در زندان‌های سراسر کشور، از جمله دو زندان اوین و رجایی‌شهر، قربانی عارضه‌های مختلف و یا حتی حمله قلبی شده‌اند».
در این بیانیه به وضعیت نگهداری این زندانیان که «اغلب از نظر جسمی و روحی به شدت بیمار هستند» اعتراض شده و آمده است که هر دو سازمان بر این باورند که محرومیت از درمان پزشکی تحمیل شده بر زندانیان با هدف اعمال فشار بیشتر بر زندانیان و خانواده‌های آنها صورت می‌گیرد.
هر دو سازمان در این بیانیه از مقام‌های جمهوری اسلامی خواسته‌اند که «به فوریت و بدون قید و شرط» همه کسانی را که به گفته این دو سازمان «تنها به علت فعالیت مطبوعاتی و یا استفاده مسالمت‌آمیز از حقوق خود در عرصه آزادی بیان، تشکیل انحمن، و یا شرکت در تجمعات بازداشت شده‌اند» آزاد کنند.
در این بیانیه همچنین به نام‌های شماری از این زندانیان، از جمله شیوا نظرآهاری، مسعود باستانی، سید حسین کاظمینی بروجردی، امیر خسرو دلیرستانی، رحیم غلامی، کوهیار گودرزی، نادر کریمی جونی، منصور اسانلو، محمد صدیق کبودوند، مسعود لواسانی، مجتبی لطفی، مهدی محمودیان، سعید متین‌پور، ابوالفضل عابدینی نصر، حامد روحی‌نژاد، عیسی سحرخیز، علی صارمی، هنگامه شهیدی، بهروز توکلی، مجید توکلی، بهروز جاوید تهرانی، و احمد زیدآبادی اشاره شده و خواسته شده است که با درمان پزشکی برای همه زندانیان عقیدتی، از جمله نام‌بردگان موافقت شود.
رفتاری مغایر با میثاق‌های جهانی
عفو بین‌الملل و گزارشگران بدون مرز، در بیانیه مشترک خود، همچنین رفتار جمهوری اسلامی در قبال سلامت زندانیان را تلویحاً مغایر با میثاق‌های جهانی و قوانین داخلی ایران توصیف کرده‌اند.
در این بیانیه آمده است که «آیین‌نامه اجرایی سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی كشور که برای نگهداری متهمان تحت قرار و محكومان به حبس در كلیه امور زندان‌ها قابل اجراست، مسئولان زندان را مكلف به تأمین احتیاج‌های درمانی و بهداشتی محكومان کرده است. از جمله مواد ۱۰۲ و ۱۰۳ این آیین‌نامه تأکید دارد که بهداری مؤسسه یا زندان مكلف است دست‌كم ماهی یك بار نسبت به آزمایش پزشكی كلیه محكومان اقدام نماید و بر موارد ضروری خروج محكوم از زندان برای معالجه تأکید کرده است. همین آیین‌نامه قاضی ناظر را از جمله مسئول وضع محكومان بیمار صعب‌العلاج یا غیرقابل علاج می‌داند».
این بیانیه تصریح می‌کند: «بنا بر میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی که ایران یکی از امضاکنندگان آن است، محروم کردن از درمان پزشکی می‌تواند نقض ممنوعیت شکنجه و رفتار ظالمانه، ضدانسانی و یا تحقیرآمیز محسوب شود. میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی حق همگان را برای بهره‌مند شدن از امکانات بهینه پزشکی تضمین می‌کند. علاوه بر آن که مجموعه موازین درباره رفتار با بازداشت‌شدگان و زندانیان تصویب شده از سوی نهادهای سازمان ملل برای بیمارانی که نیاز به درمان ویژه دارند انتقال به اماکن نگاهداری ویژه و یا به بیمارستان‌ها را پیش‌بینی کرده‌اند.»
این دو سازمان بین‌المللی در ادامه خواهان آزادی همه زندانیان سیاسی در ایران شده و مقامات قضایی ایران را فرا خوانده‌اند که «دادگاه‌های زندانیان عقیدتی بلاتکلیف را بنا بر مهلت تعیین شده در قوانین و بدون صدور حکم اعدام و در تطابق با موازین منصفانه بین‌المللی برگزار کنند».
صدور این بیانیه در حالی است که مسئولان جمهوری اسلامی حاضر نشده‌اند در یک سال گذشته به خواسته رهبران مخالفان دولت برای آزادی زندانیان سیاسی جامعه عمل بپوشند.
رهبران معترضان و شخصیت‌های منتقد دولت، از جمله میرحسین موسوی، مهدی کروبی، محمدی خاتمی، اکبر هاشمی رفسنجانی و زهرا رهنورد از زمان آغاز سرکوب خشونت‌بار اعتراض‌های مسالمت‌آمیز بارها در مقاطع مختلف، یکی از راه‌های برون‌رفت از بحران کنونی را آزادی بدون قید و شرط زندانیان سیاسی برشمرده‌اند.
در بیانیه عفو بین‌الملل و گزارشگران بدون مرز، با اشاره به گذشت یک سال از «آغاز کارزار گسترده سرکوب تظاهرات‌های اعتراضی به انتخاب مورد مناقشه محمود احمدی‌نژاد»، آمده است که با گذشت این مدت «همچنان صدها زندانی در شرایط غیرانسانی و تحقیرآمیز در زندان‌های ایران نگهداری می‌شوند و ابتدایی‌ترین حقوق آنها از جمله بهره‌مند شدن از درمان پزشکی مناسب پایمال می‌شود».
بیشتر بخوانید:
در مورد برخی از این زندانیان، گزارش‌های منتشره از قول خانواده‌های آنها حاکی است که به رغم شرایط جسمی نامطلوب این زندانیان، دستگاه قضایی از ارائه به‌موقع خدمات مناسب پزشکی و درمانی به آنها امتناع کرده است.
بیانیه عفو بین‌الملل و گزارشگران بدون مرز نیز به چنین گزارش‌هایی و همچنین گزارش‌های انتشار یافته در رسانه‌های رسمی ایران استناد کرده و اشاره می‌کند که این گزارش‌ها مؤید این است که «تعداد بسیاری از زندانیان عقیدتی در زندان‌های سراسر کشور، از جمله دو زندان اوین و رجایی‌شهر، قربانی عارضه‌های مختلف و یا حتی حمله قلبی شده‌اند».
در این بیانیه به وضعیت نگهداری این زندانیان که «اغلب از نظر جسمی و روحی به شدت بیمار هستند» اعتراض شده و آمده است که هر دو سازمان بر این باورند که محرومیت از درمان پزشکی تحمیل شده بر زندانیان با هدف اعمال فشار بیشتر بر زندانیان و خانواده‌های آنها صورت می‌گیرد.
هر دو سازمان در این بیانیه از مقام‌های جمهوری اسلامی خواسته‌اند که «به فوریت و بدون قید و شرط» همه کسانی را که به گفته این دو سازمان «تنها به علت فعالیت مطبوعاتی و یا استفاده مسالمت‌آمیز از حقوق خود در عرصه آزادی بیان، تشکیل انحمن، و یا شرکت در تجمعات بازداشت شده‌اند» آزاد کنند.
در این بیانیه همچنین به نام‌های شماری از این زندانیان، از جمله شیوا نظرآهاری، مسعود باستانی، سید حسین کاظمینی بروجردی، امیر خسرو دلیرستانی، رحیم غلامی، کوهیار گودرزی، نادر کریمی جونی، منصور اسانلو، محمد صدیق کبودوند، مسعود لواسانی، مجتبی لطفی، مهدی محمودیان، سعید متین‌پور، ابوالفضل عابدینی نصر، حامد روحی‌نژاد، عیسی سحرخیز، علی صارمی، هنگامه شهیدی، بهروز توکلی، مجید توکلی، بهروز جاوید تهرانی، و احمد زیدآبادی اشاره شده و خواسته شده است که با درمان پزشکی برای همه زندانیان عقیدتی، از جمله نام‌بردگان موافقت شود.
رفتاری مغایر با میثاق‌های جهانی
عفو بین‌الملل و گزارشگران بدون مرز، در بیانیه مشترک خود، همچنین رفتار جمهوری اسلامی در قبال سلامت زندانیان را تلویحاً مغایر با میثاق‌های جهانی و قوانین داخلی ایران توصیف کرده‌اند.
در این بیانیه آمده است که «آیین‌نامه اجرایی سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی كشور که برای نگهداری متهمان تحت قرار و محكومان به حبس در كلیه امور زندان‌ها قابل اجراست، مسئولان زندان را مكلف به تأمین احتیاج‌های درمانی و بهداشتی محكومان کرده است. از جمله مواد ۱۰۲ و ۱۰۳ این آیین‌نامه تأکید دارد که بهداری مؤسسه یا زندان مكلف است دست‌كم ماهی یك بار نسبت به آزمایش پزشكی كلیه محكومان اقدام نماید و بر موارد ضروری خروج محكوم از زندان برای معالجه تأکید کرده است. همین آیین‌نامه قاضی ناظر را از جمله مسئول وضع محكومان بیمار صعب‌العلاج یا غیرقابل علاج می‌داند».
این بیانیه تصریح می‌کند: «بنا بر میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی که ایران یکی از امضاکنندگان آن است، محروم کردن از درمان پزشکی می‌تواند نقض ممنوعیت شکنجه و رفتار ظالمانه، ضدانسانی و یا تحقیرآمیز محسوب شود. میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی حق همگان را برای بهره‌مند شدن از امکانات بهینه پزشکی تضمین می‌کند. علاوه بر آن که مجموعه موازین درباره رفتار با بازداشت‌شدگان و زندانیان تصویب شده از سوی نهادهای سازمان ملل برای بیمارانی که نیاز به درمان ویژه دارند انتقال به اماکن نگاهداری ویژه و یا به بیمارستان‌ها را پیش‌بینی کرده‌اند.»
این دو سازمان بین‌المللی در ادامه خواهان آزادی همه زندانیان سیاسی در ایران شده و مقامات قضایی ایران را فرا خوانده‌اند که «دادگاه‌های زندانیان عقیدتی بلاتکلیف را بنا بر مهلت تعیین شده در قوانین و بدون صدور حکم اعدام و در تطابق با موازین منصفانه بین‌المللی برگزار کنند».
صدور این بیانیه در حالی است که مسئولان جمهوری اسلامی حاضر نشده‌اند در یک سال گذشته به خواسته رهبران مخالفان دولت برای آزادی زندانیان سیاسی جامعه عمل بپوشند.
رهبران معترضان و شخصیت‌های منتقد دولت، از جمله میرحسین موسوی، مهدی کروبی، محمدی خاتمی، اکبر هاشمی رفسنجانی و زهرا رهنورد از زمان آغاز سرکوب خشونت‌بار اعتراض‌های مسالمت‌آمیز بارها در مقاطع مختلف، یکی از راه‌های برون‌رفت از بحران کنونی را آزادی بدون قید و شرط زندانیان سیاسی برشمرده‌اند.