یک روز پس از انتشار دو ویدئوی متفاوت منتسب به شهرام امیری، دانشمند هسته‌ای ایران که سال گذشته در جریان سفر حج ناپدید شد، جمهوری اسلامی با احضار سفیر سوئیس، حافط منافع ایالات متحده در ایران، خواستار بازگشت فوری و بدون قید و شرط شهرام امیری به ایران شد.
آن طور که خبرگزاری‌های داخلی ایران گزارش کرده‌اند، وزارت خارج ایران پس از احضار سفیر سوئیس، علاوه بریادداشت اعتراض، اسنادی را در تأیید ربوده شدن شهرام امیری توسط سیا و انتقال وی به آمریکا، تحویل نماینده ارشد سوئیس در ایران داده است.
آن طور که مقام‌های ایرانی اعلام کرده‌اند آقای امیری اوائل خرداد ماه ۸۸، در حالی که برای انجام عمره مفرده به عربستان سفر کرده بود، ناپدید شد و پس از چند ماه منوچهر متکی، وزیر خارجه ایران ایالات متحده را متهم کرد که این شهروند ایرانی را در عربستان ربوده است و عربستان را در این زمینه مسئول دانست.
پس از آن در حالی که گمان می‌رفت برخی اطلاعات در مورد برنامه‌های پنهان هسته‌ای ایران، از جمله تأسیسات غنی‌سازی اعلام نشده در فردو در نزدیکی قم، از طریق این دانشمند ایرانی افشا شده است، در فروردین ماه ۸۹ شبکه ای.بی.سی آمریکا در گزارشی اعلام کرد که آقای امیری به آمریکا سفر کرده و با سازمان اطلاعات مرکزی این کشور همکاری داشته است.
تا اینکه دوشنبه شب، ۱۷ خرداد، تلویزیون دولتی ایران یک فیلم ویدوئی ضبط شده از طریق وب‌کم پخش کرد که در آن فردی که خود را شهرام امیری معرفی می‌کند، از ربودن خود توسط سرویس‌های امنیتی ایالات متحده و عربستان سعودی پرده بر می‌دارد.
این فرد می‌گوید که وی هم‌اکنون در شهر توسان در ایالت آریزونای آمریکاست و در ۱۳ خرداد ۸۸ در عملیاتی مشترک بین تیم‌های ترور و اطلاعاتی سیا و استخبارات عربستان، در شهر مدینه ربوده شده است.
او ادامه می‌دهد که هدف اصلی از ربودن، «اعمال فشار سیاسی به جمهوری اسلامی و اثبات دروغ‌هایی است که آمریکا علیه جمهوری اسلامی مطرح می‌کند».
این نوار ویدئویی احتمالاً بخش از مدارکی است جمهوری اسلامی آنها را مؤید ربوده شدن آقای امیری توسط ایالات متحده می‌داند.
تهران همچنین اقدام به ربودن این شهروند ایرانی را مغایر با «قواعد مسلم بین‌المللی، حقوق بشر و تعهدات ایالات متحده» عنوان کرده و مسئولیت حفظ جان و سلامتی آقای امیری را با ایالات متحده دانسته است.
یک شهرام امیری دیگر در یوتیوب
اما فیلمی که به گفته تلویزیون دولتی ایران «از طریق روش‌های خاص» به دست آمده و دوشنبه شب پخش شد پایانی بر ابهام موجود در مورد شهرام امیری نبود.
ساعتی پس از پخش این فیلم از تلویزیون دولتی ایران، فیلم دیگر از طریق یوتیوب منشتر شد که بر عکس فیلم نخست از کیفیت خوبی برخوردار بود و در این فیلم نیز شخصی که خود را شهرام امیری معرفی می‌کند تأیید می‌کند که تبعه ایران است و در کشور آمریکا حضور دارد.
با این حال این شخص می‌گوید که قصد ادامه تحصیل در آمریکا را دارد و اطمینان می‌دهد که آزاد و در امان است.
وی می‌گوید که هدفش از انتشار این ویدئو «پایان دادن به همه اتهامات و شایعاتی است» که در یک سال گذشته علیه او مطرح شده است.
او تصریح می‌کند که یک ایرانی است که هیچ اقدامی علیه میهن خود انجام نداده است و آرزویش دیدن ایران و مردم ایران «بر فراز قله‌های پیشرفت و موفیقت» است.
این فرد می‌گوید که تجریه تحقیقات تسلیحاتی ندارد و صرفاً برای تحصیل به آمریکا رفته است تا مدرک دکترای خود را در زمینه فیزیک بهداشت دریافت کند.
وی در پایان این ویدئو ابراز اطمینان می‌کند که دولت جمهوری اسلامی از خانواده‌اش مراقبت و حمایت خواهد کرد و می‌خواهد خانواده‌اش بدانند که هرگز آنها را ترک نکرده و همیشه عاشق و دوستدار آنهاست.
او از همه درخواست می‌کند که «ارائه تصویر خلاف واقع» از او را متوقف کنند و از جامعه جهانی نیز به خاطر «درک و حمایت درستی» که از «پیشرفت‌های مثبت کشور ایران و موفقیت‌های مردم پر افتخار آن» دارند، تشکر می‌کند.
این فیلم در تاریخ هفتم ژوئن ۲۰۱۰، ۱۷ خرداد، بر یوتیوب قرار گرفته است.
پیگیری حقوقی و سیاسی ایران
در همین حال رامین مهمان‌پرست، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز سه‌شنبه با تکرار اتهام ربوده شدن آقای امیری توسط سرویس امنیتی آمریکا و عربستان، اعلام کرد که جمهوری اسلامی این «آدم‌ربایی» را پیگیری سیاسی و حقوقی می‌کند.
وی همچنین احتمال مبادله شهرام امیری و سه شهروند آمریکایی را که از مرداد ۸۸ در بازداشت به سر می‌برند، رد کرده است و گفته است که مبادله کسانی که پرونده آنها در سیستم قضایی در جریان است کار درستی نیست و جمهوری اسلامی نیز چنین رویکردی ندارد.
وی در عین حال جرم سه شهروند آمریکایی را عبور بدون مجور از مرزهای سرزمینی ایران اعلام کرده و با اعلام آنکه تحقیقات قضایی در رابطه با آنها در حال شکل‌گیری است گفته است که این سه تبعه آمریکایی «در شرایط کاملاً استاندارد» در حبس به سر می‌برند و به محض تکمیل تحقیقات، حکم قضایی در مورد آنها اعلام می‌شود.
شین باور، سارا شورد و جاش فتال، مردادماه ۸۸ که هنگام کوهنوردی در ارتفاعات مرزی عراق و ایران بازداشت شدند واز آن زمان در زندان به سر می‌برند. با این حال مقام‌های جمهوری اسلامی هنوز در مورد تاریخ محاکمه آنها اطلاع‌رسانی نکرده‌اند.
بازداشت این سه کوهنورد جوان همزمان با اوج گرفتن اعتراض‌ها به نتایج انتخابات ریاست جمهوری در ایران صورت گرفته بود و مقام‌های جمهوری اسلامی همزمان با متهم کردن کشورهای خارجی به مشارکت در آنچه آن را «اغتشاشگری» می‌خواندند، این سه کوهنورد آمریکایی را هم به جاسوسی متهم کردند.
در مورد این سه شهروند آمریکایی، محمود احمدی‌نژاد در برنامه تلویزیونی، آشکارا از مذاکراتی برای مبادله آنها خبر داد، گرچه چندی پیش وزیر اطلاعات دولت دهم، خواستار آن شد که آمریکا «اقداماتی بشردوستانه» انجام دهد تا شاید کار به معاوضه این سه تن برسد.
بیشتر بخوانید:
آن طور که مقام‌های ایرانی اعلام کرده‌اند آقای امیری اوائل خرداد ماه ۸۸، در حالی که برای انجام عمره مفرده به عربستان سفر کرده بود، ناپدید شد و پس از چند ماه منوچهر متکی، وزیر خارجه ایران ایالات متحده را متهم کرد که این شهروند ایرانی را در عربستان ربوده است و عربستان را در این زمینه مسئول دانست.
پس از آن در حالی که گمان می‌رفت برخی اطلاعات در مورد برنامه‌های پنهان هسته‌ای ایران، از جمله تأسیسات غنی‌سازی اعلام نشده در فردو در نزدیکی قم، از طریق این دانشمند ایرانی افشا شده است، در فروردین ماه ۸۹ شبکه ای.بی.سی آمریکا در گزارشی اعلام کرد که آقای امیری به آمریکا سفر کرده و با سازمان اطلاعات مرکزی این کشور همکاری داشته است.
تا اینکه دوشنبه شب، ۱۷ خرداد، تلویزیون دولتی ایران یک فیلم ویدوئی ضبط شده از طریق وب‌کم پخش کرد که در آن فردی که خود را شهرام امیری معرفی می‌کند، از ربودن خود توسط سرویس‌های امنیتی ایالات متحده و عربستان سعودی پرده بر می‌دارد.
این فرد می‌گوید که وی هم‌اکنون در شهر توسان در ایالت آریزونای آمریکاست و در ۱۳ خرداد ۸۸ در عملیاتی مشترک بین تیم‌های ترور و اطلاعاتی سیا و استخبارات عربستان، در شهر مدینه ربوده شده است.
او ادامه می‌دهد که هدف اصلی از ربودن، «اعمال فشار سیاسی به جمهوری اسلامی و اثبات دروغ‌هایی است که آمریکا علیه جمهوری اسلامی مطرح می‌کند».
این نوار ویدئویی احتمالاً بخش از مدارکی است جمهوری اسلامی آنها را مؤید ربوده شدن آقای امیری توسط ایالات متحده می‌داند.
تهران همچنین اقدام به ربودن این شهروند ایرانی را مغایر با «قواعد مسلم بین‌المللی، حقوق بشر و تعهدات ایالات متحده» عنوان کرده و مسئولیت حفظ جان و سلامتی آقای امیری را با ایالات متحده دانسته است.
یک شهرام امیری دیگر در یوتیوب
اما فیلمی که به گفته تلویزیون دولتی ایران «از طریق روش‌های خاص» به دست آمده و دوشنبه شب پخش شد پایانی بر ابهام موجود در مورد شهرام امیری نبود.
ساعتی پس از پخش این فیلم از تلویزیون دولتی ایران، فیلم دیگر از طریق یوتیوب منشتر شد که بر عکس فیلم نخست از کیفیت خوبی برخوردار بود و در این فیلم نیز شخصی که خود را شهرام امیری معرفی می‌کند تأیید می‌کند که تبعه ایران است و در کشور آمریکا حضور دارد.
با این حال این شخص می‌گوید که قصد ادامه تحصیل در آمریکا را دارد و اطمینان می‌دهد که آزاد و در امان است.
وی می‌گوید که هدفش از انتشار این ویدئو «پایان دادن به همه اتهامات و شایعاتی است» که در یک سال گذشته علیه او مطرح شده است.
او تصریح می‌کند که یک ایرانی است که هیچ اقدامی علیه میهن خود انجام نداده است و آرزویش دیدن ایران و مردم ایران «بر فراز قله‌های پیشرفت و موفیقت» است.
این فرد می‌گوید که تجریه تحقیقات تسلیحاتی ندارد و صرفاً برای تحصیل به آمریکا رفته است تا مدرک دکترای خود را در زمینه فیزیک بهداشت دریافت کند.
وی در پایان این ویدئو ابراز اطمینان می‌کند که دولت جمهوری اسلامی از خانواده‌اش مراقبت و حمایت خواهد کرد و می‌خواهد خانواده‌اش بدانند که هرگز آنها را ترک نکرده و همیشه عاشق و دوستدار آنهاست.
او از همه درخواست می‌کند که «ارائه تصویر خلاف واقع» از او را متوقف کنند و از جامعه جهانی نیز به خاطر «درک و حمایت درستی» که از «پیشرفت‌های مثبت کشور ایران و موفقیت‌های مردم پر افتخار آن» دارند، تشکر می‌کند.
این فیلم در تاریخ هفتم ژوئن ۲۰۱۰، ۱۷ خرداد، بر یوتیوب قرار گرفته است.
پیگیری حقوقی و سیاسی ایران
در همین حال رامین مهمان‌پرست، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز سه‌شنبه با تکرار اتهام ربوده شدن آقای امیری توسط سرویس امنیتی آمریکا و عربستان، اعلام کرد که جمهوری اسلامی این «آدم‌ربایی» را پیگیری سیاسی و حقوقی می‌کند.
وی همچنین احتمال مبادله شهرام امیری و سه شهروند آمریکایی را که از مرداد ۸۸ در بازداشت به سر می‌برند، رد کرده است و گفته است که مبادله کسانی که پرونده آنها در سیستم قضایی در جریان است کار درستی نیست و جمهوری اسلامی نیز چنین رویکردی ندارد.
وی در عین حال جرم سه شهروند آمریکایی را عبور بدون مجور از مرزهای سرزمینی ایران اعلام کرده و با اعلام آنکه تحقیقات قضایی در رابطه با آنها در حال شکل‌گیری است گفته است که این سه تبعه آمریکایی «در شرایط کاملاً استاندارد» در حبس به سر می‌برند و به محض تکمیل تحقیقات، حکم قضایی در مورد آنها اعلام می‌شود.
شین باور، سارا شورد و جاش فتال، مردادماه ۸۸ که هنگام کوهنوردی در ارتفاعات مرزی عراق و ایران بازداشت شدند واز آن زمان در زندان به سر می‌برند. با این حال مقام‌های جمهوری اسلامی هنوز در مورد تاریخ محاکمه آنها اطلاع‌رسانی نکرده‌اند.
بازداشت این سه کوهنورد جوان همزمان با اوج گرفتن اعتراض‌ها به نتایج انتخابات ریاست جمهوری در ایران صورت گرفته بود و مقام‌های جمهوری اسلامی همزمان با متهم کردن کشورهای خارجی به مشارکت در آنچه آن را «اغتشاشگری» می‌خواندند، این سه کوهنورد آمریکایی را هم به جاسوسی متهم کردند.
در مورد این سه شهروند آمریکایی، محمود احمدی‌نژاد در برنامه تلویزیونی، آشکارا از مذاکراتی برای مبادله آنها خبر داد، گرچه چندی پیش وزیر اطلاعات دولت دهم، خواستار آن شد که آمریکا «اقداماتی بشردوستانه» انجام دهد تا شاید کار به معاوضه این سه تن برسد.