برررسی واکنش ایران و لبنان به بیانیه اجلاس وزیران خارجه اتحادیه عرب

یک روز بعد از صدور بیانیه پایانی نشست وزیران خارجه اتحادیه عرب در مصر، هم وزارت خارجه ایران به این بیانیه واکنش نشان داد و هم رئیس‌جمهور لبنان.

بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، این بیانیه را «بیانیه‌ای سراسر دروغ و تحریف» نامید که به گفته او «با فشار عربستان سعودی تصویب شده است».

طرف دیگر میشل عون، رئیس‌جمهور لبنان، با تأکید بر انتقاد هیئت نمایندگی این کشور در اجلاس مصر به بندی از متن بیانیه درباره لبنان گفت که دولت لبنان تروریست نیست و لبنان، به گفته او، حق دارد در برابر سیاست اسرائیل با هر وسیله‌ای مقاومت کند.

به گزارش رویترز روز دوشنبه احمد ابوالغیط دبیرکل اتحادیه عرب در این باره در یک کنفرانس خبری در بیروت به خبرنگاران گفت که کسی دولت لبنان را به تروریسم متهم نکرده بلکه مقصود بیانیه درخواست از دولت لبنان است برای متقاعد کردن یکی از شرکای حاکمیت لبنان که متهم به تروریسم است به محدود کردن اقداماتش به خاک لبنان؛ اشاره‌ای تلویحی به «حزب‌الله لبنان».

نشست اضطراری روز یکشنبه وزیران خارجه اتحادیه عرب در قاهره که به درخواست عربستان سعودی برگزار شده بود، روز یکشنبه اقدامات ایران در منطقه را «تجاوزکارانه» خوانده و از کشورهای عضو خواسته بود برای برگزاری نشست اضطراری شورای امنیت در مورد تهدیدهای منطقه ای ایران تلاش کنند.

علیرضا نامور حقیقی، مدرس خاورمیانه‌شناسی در دانشگاه تورنتو، و افشین شاهی، استاد علوم سیاسی و روابط بین الملل در دانشگاه بردفرد بریتانیا ساکن شهر لیدز، در گفت و گو با رادیو فردا از پیامدهای احتمالی واکنش‌های ایران و لبنان به بیانیه اجلاس اضطراری وزیران خارجه اتحادیه عرب در مصر و پاسخ دبیرکل اتحادیه عرب گفته‌اند.

به گفته علیرضا حقیقی عربستان در پیشبرد همه رویاهای خود در محدودسازی نقش ایران در سوریه، عراق و لبنان موفق نخواهد شد اما شاید افزایش تنش سبب شود تهران و ریاض برای یافتن راه گریز از درگیری منطقه‌ای مصمم‌تر از گذشته شوند.

از سوی دیگر به باور افشین شاهی، ایران و حزب‌الله لبنان اکنون وارد مرحله جدیدی از تنش شده‌اند که شکایت عربستان و اسرائیل را از طرفی و اعتراض سعد حریری نخست‌وزیر مستعفی لبنان را از طرف دیگر برانگیخته است.

تغییر و تحولات در سوریه می‌تواند به نظر این استاد روابط بین‌الملل، امکان خطر درگیری منطقه‌ای را شدت دهد، گرچه جواد ظریف و عادل الجبیر وزیران خارجه ایران و عربستان هر دو گفته‌اند به دنبال درگیری در منطقه نیستند.

گفت و گو با علیرضا حقیقی و افشین شاهی درباره واکنش به بیانیه اجلاس اضطراری اتحادیه عرب