روزنامه کیهان شماری از منتقدان بازداشت و «جاسوس» خواندن کاووس سیدامامی را از «همکاران٬ مرتبطان و وابستگان» به وی معرفی کرد و از دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی خواست «ارتباط معنادار» آنها با یکدیگر را مورد بررسی قرار دهند.
این روزنامه در شماره روز یکشنبه ۲۹ بهمن خود نوشت این افراد٬ شاید «به دلیل ارتکاب برخی از جرائم و اقدامات مشابه فرد دستگیرشده – اقدامات علیه امنیت ملی – نگران هستند که دستگاه قضایی بخواهد به جرائم ایشان نیز ورود پیدا کند».
کاووس سید امامی، شهروند ایرانی-کانادایی، استاد دانشگاه و از فعالان محیط زیست ایران، در زندان و دو هفته پس از بازداشت جان باخت.
مسئولان جمهوری اسلامی و صداوسیما (رادیو و تلویزیون دولتی ایران) اصرار دارند که مرگ وی بر اثر «خودکشی» بوده است، اما نهادهای بینالمللی خواستار روشن شدن جزئیات این قضیه هستند.
در این میان، پیش از این، محمدرضا تابش، رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس، و برخی از انجمنهای دانشگاهی، سخنان مقامات قوه قضائیه دربارهٔ «جاسوسی» آقای سیدامامی را رد کردهاند و آقای تابش گفتهاست که «دستگیرشدگان، سیاسی نبودهاند و دسترسی به اطلاعات طبقهبندیشده نداشتهاند».
محمود صادقی، نماینده تهران در مجلس، نیز در متنی کنایهآمیز در توئیتر خود نوشت: «صدا و سیما خشکسالی و تغییرات اقلیمی ایران را نیز به گردن جاسوسان زیستمحیطی گذاشت».
مقامهای جمهوری اسلامی پیش از این نیز اتهام «جاسوسی» را علیه شماری از فعالان سیاسی و مدنی مطرح کرده و تعدادی از این فعالان پس از آزادی خبر دادهاند که بازجویان، آنان را زیر فشار گذاشته بودند تا این اتهامات را بپذیرند.
محمد علی توفیقی، تحلیلگر سیاسی ساکن پاریس، در گفت و گو با رادیو فردا با اشاره به اینکه «روزنامه كيهان سالهاست که اساسا به شكل يك "بولتن" عمل میکند» میافزاید: کیهان «وظيفه و رسالت اطلاعرسانى به روشهاى معمول و مطابق با استانداردهاى خبررسانى براى خود قائل نيست و عملا در حال جريان سازى با محوريت پروژههاى امنيتى و ايدئولوژيك است».
وی اضافه می کند که روزنامه کیهان «بهخصوص با ترساندن و ايراد اتهام همكارى با افراد جاسوس به منتقدان و پيگيران اين موضوع، با فرار به جلو قصد دارد كه اصل قضيه را براى افكار عمومى وارونه جلو دهد و آن، عبارت از پررنگ كردن اتهام اثبات نشده جاسوسى و بىاهميت جلوه دادن مرگ آقاى دكتر سيدامامى است».
روزنامه کیهان که تحت نظر رهبر جمهوری اسلامی است٬ در بخشی از مطلب خود مخالفتها با بازداشت افرادی چون کاووس سیدامامی را «از جنس هزینهتراشی برای نظام و ممانعت از پیشروی نظام برای مقابله با افراد آلوده» نامید و افزود که آنها علاوه بر «تشکیک در سلامت دستگاه قضا و نهادهای اطلاعاتی و امنیتی» کشور٬ بهدنبال متهم کردن جمهوری اسلامی به «پروندهسازی برای دانشجویان، اساتید، جریان سیاسی خاص به بهانه امنیتی» هستند.
کیهان از نهادهای اطلاعاتی و امنیتی کشور خواست در مورد این افراد٬ «اغماض» به خرج ندهند و «به بررسی این مسئله بپردازند که آیا ارتباط معناداری بین فرد دستگیرشده با جریان مدافع او و همنوایی عناصر داخلی با عناصر خارجی که وابستگی آنها به سرویسهای اطلاعاتی و امنیتی دشمن محرز است، وجود دارد یا خیر».
این روزنامه نوشت که «در نمونههای متعدد داخلی و خارجی، دستگیری یک شاهمهره اطلاعاتی، باعث دستگیری شبکهای از مجرمان همکار شده و این ماجرا همیشگی است.»
آقای توفیقی در مورد مطلب روزنامه کیهان عقیده دارد که «پيش فرض كيهان كه متاسفانه به شكل روابط عمومى نهادهاى امنيتى زيرمجموعه بيت رهبرى عمل مى كند، بر جاسوس و نفوذى بودن همگان استوار است، مگر اينكه خلاف آن ثابت شود و در چنين حالتى، هر روش برخورد، نحوه بازجويى و حتى شكنجه روحى و جسمى متهمان مجاز است، زيرا همه چيز به اعتراف و اقرار متهم بستگى دارد كه گاها هم در نتيجه همين فشارها موفق به اخذ آن مىشوند. بهنظر مىرسد در موضوع ايراد اتهام جاسوسى به فعالان زيست محيطى هم درب بر همين پاشنه مى چرخد؛ يعنى اثبات تئورى "نفوذ" ارائه شده توسط آقاى خامنهاى ارزشى فراتر از جان امثال دكترسيدامامىها و ساير بازداشتشدگان دارد».
به گفته این تحلیلگر سیاسی، «همين نكتهاى است كه ظن "سناريو" بودن خودكشى را تقويت مىكند زيرا شايد اميدى به گرفتن اقرار وجود نداشته است و يا مرگ او در تكميل فرضيه آنها موثرتر بوده است! به همين دليل، زير سئوال بردن خودكشى دكتر سيدامامى و درخواست دلايل و شواهد متقن براى اثبات اين موضوع مىتواند به ضرر نهادهاى امنيتى و پروژه سازان باشد، وگرنه بهقول معروف، آن را كه حساب پاك است از محاسبه چه باك است؟! اما چون چنين مداركى وجود ندارد لذا روزنامه كيهان در هم افزايى نيرو با ساير ارگان هاى جنگ روانى مانند همين برنامه "منطقه ممنوعه" صدا و سيماى جمهورى اسلامى به ارعاب و تهديد تشكيك كنندگان و منتقدان اينگونه روشهاى پارانوايى و غيرانسانى روى آورده است تا با وادار كردن آنها به سكوت، توجه افكار عمومى از اين نكته كه دكترسيدامامى يك متهم با مرگ مشكوك بوده است، به كشف و خنثىسازی يك پروژه عظيم جاسوسى-البته خيالى- در قالب نفوذ و پوشش زيست محيطى منحرف شود».
روزنامه کیهان در مطلب خود افرادی که از ادبیات «دشمن» در انتقاد از بازداشت و سرنوشت سیدامامی استفاده میکنند را به «همکاری با دشمن» متهم کرد و این پرسش را مطرح کرد که آیا «دستگاه قضایی و مراجع اطلاعاتی و امنیتی کشور با برخی از افراد...برخورد خواهند کرد؟ آیا قبل از فرار این عناصر به آغوش کشور بیگانه و ادامه دشمنی از خارج کشور، به پرونده ایشان نیز رسیدگی خواهد شد؟».
این روزنامه تحت نظر رهبر جمهوری اسلامی همچنین خطاب به افرادی که «پروژه نفوذ» را «توهم» معرفی میکردند نیز نوشت که از «سادهانگاری» پرهیز کنند و «بپذیرند که دشمن برای نفوذ از هر پوشش و مستمسکی اعم از استاد دانشگاه یا دانشجو، طلبه یا مجتهد، نظامی و فرمانده، کارمند دولت یا مدیرعامل، بازرگان یا ورزشکار و حتی عنصر خدماتی و آبدارچی استفاده میکند».
بهدنبال اعلام خبر جانباختن کاووس سیدامامی٬ استاد دانشگاه و فعال محیط زیست در زندان از سوی پسرش در شبکههای اجتماعی٬ که مقامهای قضایی آن را «خودکشی» اعلام میکنند٬ انتقادهای بسیاری در این زمینه متوجه عملکرد نهادهای قضایی٬ امنیتی و اطلاعاتی شده است.
در این میان، نگرانیها نسبت به سرنوشت همکاران آقای سیدامامی در موسسه حیات وحش پارسیان که از زمان بازداشتشان٬ خبری از آنها در دست نیست٬ افزایش یافته است.
تاکنون هویت هفت نفر از فعالان بازداشت شده مشخص شده و گزارشهای متناقضی نیز درباره بازداشت کاوه مدنی، معاون سازمان محیط زیست، منتشر شده است.
براساس گزارشها، به جز کاووس سیدامامی، هومن جوکار مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی، طاهر قدیریان، سام رجبی، امیرحسین خالقی و نیلوفر بیانی، فعالان محیط زیست و سپیده کاشانی همسر هومن جوکار و مشاور سابق برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد هم بازداشت شدهاند.
این در شرایطی است که بسیاری از نیروهای اصولگرای هوادار رهبر جمهوری اسلامی بدون تشکیک در علت مرگ این استاد دانشگاه٬ اتهامهای مختلفی علیه وی مطرح میکنند.
در این ارتباط، تلویزیون دولتی ایران روز ۲۶ بهمن، فیلمی را با عنوان «منطقه ممنوعه» پخش کرد که در آن ادعا شد کاووس سید امامی و دیگر فعالان محیط زیست بازداشت شده، اقدام به «جاسوسی» کردهاند.
در این فیلم همچنین ادعا شد دوربینهایی که از سوی این افراد با هدف شناسایی گونههای نادر حیوانات در ایران نصب شده بود، از «سایتهای موشکی ایران فیلمبرداری میکرده است».
این در شرایطی است که عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، روز ۲۵ بهمن، سخنان دادستان تهران درباره جاسوسی فعالان محیط زیست با دوربینهای زیست محیطی را رد کرده بود.
آقای کلانتری گفت: « ازاین دوربینها برای دیدن یوزپلنگها استفاده میکنند که برد آنها بیش از ۵۰ متر نیست».
در همین حال، در حالیکه پیشتر گفته شده بود فیلمی از لحظه خودکشی کاووس سیدامامی به نمایندگان مجلس ارائه نشده است٬ مجتبی ذوالنور٬ عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، عنوان کرد که «از ابتدای اینکه ایشان برای خودکشی تلاش میکند تا لحظهای که فوت میکند، دوربینها همه این مراحل را فیلم برداری کردهاند».
آقای ذوالنور با آنکه گفته خود٬ این فیلم را ندیده است٬ به نقل از برخی «دوستان در کمیسیون امنیت ملی» که این فیلم را دیدهاند٬ افزود که «این خودکشی طبیعی بوده است.»
وی همچنین گفت: «ما در حال بررسی هستیم که چرا افرادی که آنلاین به دوربینها دسترسی داشتهاند، اقدامی نکردهاند و مانع این خودکشی نشدند؟ باید به این تخلف رسیدگی شود».
این نماینده مجلس در شرایطی این سخنان را ابراز داشت که علاوه بر اشاره رامین سیدامامی٬ فرزند کاووس سیدامامی مبنی بر وجود نداشتن لحظه «خودکشی» در فیلم مورد ادعا٬ احمد مازنی، عضو فراکسیون محیط زیست مجلس، نیز گفت که این اتفاق «در فیلم دیده نمیشود».