تصویر دونالد ترامپ و کوروش کبیر در کنار یکدیگر روی یک سکه؛ ضرب شده با عبارات عبری و انگلیسی از سوی سازمانهای معبد مقدس در اورشلیم؛ دلیل؟: این باور که کوروش کبیر و ترامپ، حتی با فاصله تاریخی ۲۵۵۷ ساله از یکدیگر، نقشی یکسان در پاسداری از اورشلیم برای یهودیان ایفا کردهاند.
کوروش کبیر در سال ۵۳۹ پیش از میلاد با تسلط بر «بابِل» زمینه بازگشت یهودیان تبعیدی به میهن خود در سرزمین اسرائیل، کنعان آن زمان، را فراهم کرد؛ و دونالد ترامپ نیز در این هفتهها اورشلیم را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت.
از نظر یهودیانی مانند پروفسور وایس و ربای پروسوپ در سازمانهای معبد مقدس در اورشلیم فاصله ۲۵۵۷ ساله یک پرانتز تاریخی بوده و کوروش کبیر و دونالد ترامپ «رهبران خردمند تاریخ هستند که باید تجلیل شوند».
سازمانهای معبد مقدس در اورشلیم در مقام سپاسگزاری از آقای ترامپ که سه ماه پیش تأکید کرد زندگی یهودیان در اورشلیم یک حقیقت تاریخی است که باید آن را پذیرفت، تصمیم گرفتند سکهای ضرب کنند که به یادبود این اقدام رئیسجمهور آمریکا به یادگار بماند.
به گزارش رسانههای اسرائیل، سازمانهای معبد مقدس خواستند با ضرب این سکه ویژه اهمیت تقدس کوروش کبیر برای یهودیان را نیز به همگان یادآوری کنند.
بر اساس باور یهودیان و نوشتههای تاریخی، کوروش بزرگ در زمانی که امپراتور ایران پهناور بود، یهودیانی را که از سرزمین مقدس تبعید شده و به زور به بابِل برده شده بودند، بعد از تسلط ایران بر بابِل، از اسارت رها کرد و آنها را همراه با گنجینههای به تاراج رفته از یهودیان همراه با کاروانی از نیروهای ایران به اورشلیم باز پس فرستاد و مراقبت کرد که معبد مقدس یهودی را دوباره بسازند و گنجینهها در آن قرار گیرد.
یهودیان در نیایشهای خود از کوروش کبیر تجلیل میکنند و او را مقدس میشمارند در حالی که در متون یهودی باستان واژه مقدس حتی برای موسی و دیگر انبیای یهود استفاده نشده است.
آمریکا اعلام کرده که به زودی نیز سفارت خود در اسرائیل را بعد از هفتاد سال، از تلآویو به اورشلیم منتقل میکند. هر چند که فلسطینیان از این امر شدیداً ابراز خشم کرده و بخشی از جامعه جهانی نیز منتقد این سیاست آمریکا است اما دولت آقای ترامپ تأکید کرده که شناسایی اورشلیم و انتقال سفارت، غیرقابل برگشت است.
تاریخ چهاردهم ماه مه نیز برای گشایش رسمی سفارت آمریکا در اورشلیم تعیین شده است؛ تاریخی که هری ترومن، رئیسجمهور وقت آمریکا در هفتاد سال پیش، تنها چند ساعت بعد از اعلام تأسیس اسرائیل از سوی داوید بن گوریون، رهبر وقت مبارزات یهودیان برای استقلال، موجودیت این کشور را به رسمیت شناخت.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، پانزدهم آذر، بعد از آنکه آقای ترامپ اورشلیم را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت، در پیامی گفت که این اقدام رئیسجمهور آمریکا همسنگ اقدام تاریخی کوروش کبیر در مورد اورشلیم است.
«سکه معبد» که تصویر دونالد ترامپ و کوروش کبیر بر روی آن ضرب شده، دارای نه و نیم گرم نقره خالص است؛ روی آن به انگلیسی چهار واژه کوروش، بالفور، ترامپ، اعلامیه ۲۰۱۸ و به عبری، عبارت «اعلامیه کوروش- بالفور- ترامپ» و سال جاری عبری ۵۷۷۸ دیده میشود.
در پشت سکه نیز تصویر معبد مقدس یهودی و عبارت «برای نجات اورشلیم یکپارچه» حک شده و به طور نمادین نیز ذکر شده که سکه معادل «نیم شِکِل» است؛ «شِکِل» از باستان تا کنون واحد پول یهودیان و اسرائیل بوده و هست.
اشاره به بالفور در این سکه یادی از نام لرد آرتور جیمز بالفور، وزیر خارجه وقت بریتانیا در سال ۱۹۱۷ میلادی است که در نامهای از مبارزات یهودیان برای داشتن کشوری از آن خود حمایت کرد؛ نامهای ۶۷ کلمهای که در یکصد و یک سال گذشته از آن با عبارت «اعلامیه بالفور» نام برده میشود.
درج عبارت «اعلامیه ۲۰۱۸»، ایجاد شباهت تلویحی میان «اعلامیه بالفور» با اقدام آمریکا در به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل و انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم در ماه مه ۲۰۱۸ است. هر چند که اعلامیه آقای ترامپ در به رسمیت شناختن اورشلیم در هفتم دسامبر ۲۰۱۷ بود.
پروفسور وایس، رئیس سازمانهای معبد مقدس میگوید که ما با این سکه میخواهیم از رهبران خوب جهان تجلیل کنیم ولی از نظر ما آقای ترامپ باید در ادامه سیاستهایش امکان دهد که یهودیان معبد مقدس خود را در مکان اصلی تاریخیاش دوباره بسازند؛ اشاره به جایی که در قرنهای گذشته مساجد عمر و الاقصی روی آن بنا شده است.
تهیهکنندگان سکه ترامپ- کوروش میگویند افراد بسیاری بهویژه در خارج از اسرائیل، برای خرید این سکه یادگاری درخواست دادهاند. هرچند اسرائیلیها با قیمت یکصد شِکِل، معادل ۲۸ دلار میتوانند این سکه را بخرند اما بهای آن برای علاقهمندان در خارج پنجاه دلار آمریکا تعیین شده است؛ فروش نیز از طریق اینترنت انجام میشود و عواید آن برای معبد مقدس و کارهای مذهبی در اورشلیم صرف خواهد شد.
اداره پست اسرائیل بهار سه سال پیش نیز در تجلیل از کوروش کبیر، تمبر منشور کوروش را منتشر کرد که یک نوع آن، با طلای ناب ۲۴ عیار برای هدایای نفیس هنوز به فروش میرسد. شاید اگر امروز این تمبر منتشر میشد، تصویر دونالد ترامپ نیز در کنار کوروش روی آن نقش میبست.