یک هفته پس از افشای «اسناد نائورو» به دست روزنامه گاردین مبنی بر آزار و اذیت گسترده پناهجویان، دولت نائورو این گزارش ها را دروغ و ساختگی خوانده و ادعا کرد که پناهجویان «بازیچه» شده اند.
روزنامه بریتانیایی گاردین با افشای حدود دو هزار سند و گزارش که روز سه‌شنبه، ۱۹ مردادماه، منتشر شد پرده از وسعت آزار و اذیت پناهجویان و به‌ویژه کودکانی برداشت که در اردوگاه پناهجویان جزیره نائور نگهداری می‌شوند.
در گزارش روزنامه گاردین به موارد متعدد نقض حقوق بشر اشاره شده است. از جمله بررسی گاردین نشان می‌دهد که قربانی بیش از نیمی از موارد آزار و اذیت کودکان بوده‌اند.
در جزیره نائورو کودکان تنها ۱۸ درصد از جمعیت پناهجویان را تشکیل می‌دهند، اما طبق گزارش گاردین بیش از نیمی از اسناد نائورو مربوط به این کودکان و اتفاقات ناگواری است که برای آنها افتاده است.
حکومت نائورو که در هفت روز گذشته در برابر گزارش ها سکوت اختیار کرده بود روز سه شنبه، ۲۶ مردادماه، در نخستین واکنش خود گزارش های مبنی بر خشونت و آزار و اذیت پناهجویان را «ساختگی و دروغین» خواند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، دولت نائورو روز سه شنبه در چند توییت به این موضوع پرداخت و ادعا کرد که پناهجویانی که در این جزیره کوچک نگهداری می شوند به امید انتقال به خاک استرالیا این دروغ ها را ساخته اند.
طبق قوانین مهاجرت در استرالیا، هر کس که غیرقانونی و با قایق خود را برای درخواست پناهندگی به این کشور برساند به اردوگاهی در جزایر نائورو و مانوس در پاپوآ گینه نو فرستاده خواهد شد.
طبق این قوانین، این مهاجران غیرقانونی هرگز برای اسکان در خاک استرالیا مجاز تلقی نخواهند شد، سیاستی که به گفته وزیر مهاجرت این کشور «تحت هیچ شرایطی» قرار نیست دچار تغییر شود.
دولت نائورو روز سه شنبه در توییتی دیگر رسانه های چپ استرالیا، نمایندگان حزب سبزها در مجلس این کشور و فعالان حقوق بشر را متهم کرد که «آوارگان را ابزار اهداف سیاسی خود» کرده اند.
واکنش حکومت نائورو به وضعیت اسفبار اردوگاه پناهجویان در خاک این جزیره در واقع تکرار واکنش دولت استرالیا به افشای «اسناد نائورو» است.
وزارت مهاجرت استرالیا روز پنج شنبه، ۲۱ مردادماه، به اتهام‌های وارد‌شده در مورد «آزار گسترده جنسی» در اردوگاهی خارج از خاک این کشور واکنش نشان داده و برخی از پناهجویان را به «خودآزاری» و «ارائه گزارش دروغ» برای دریافت حق پناهندگی متهم کرد.
«اسناد نائورو» متشکل از حدود هشت هزار برگ گزارش و یادداشت کارگران و کارکنان و معلمان و پرستارانی است که در کمپ نائورو کار کرده یا می‌کنند. این افراد موظفند تمامی مشاهدات خود و هر گونه اتفاقی، هرچند کوچک، را ثبت کنند.
تعداد زیادی از پناهجویان مقیم نائورو ایرانی هستند: طبق آماری که یک روزنامه استرالیایی پیشتر منتشر کرده است، از میان پناهجویان ایرانی در استرالیا، نزدیک به ۳۰۰ نفر در جزیره مانوس و ۱۶۶ نفر در نائورو نگهداری می شوند.
آمار کل پناهجویان نائورو ۴۴۲ نفر شامل ۴۹ کودک گزارش شده است.