به گفته ديپلمات ها در وين، برخلاف اظهارت مقام های ايرانی که مذاکراتشان را نمايندگان آژانس بين المللی «سازنده» خوانده بودند، پيشرفتی در پرونده هسته ای ايران در آژانس ديده نمی شود.
خبرگزاری فرانسه به نقل ديپلماتی که نامش فاش نشده گزارش داده است که در آستانه انتشار آخرين گزارش آژانس درباره برنامه هسته ای ايران، «انتظاری برای پيشرفت واقعی» وجود ندارد.
اين ديپلمات گفته است که هنوز «مسايل کليدی» حل ناشده باقی مانده و ايران نيز در مذاکرات، کماکان با سياست «وقت کشی» از بازرسان آژانس پذيرايی می کند.
اين در حالی است که علی اصغر سلطانيه، نماينده ايران در آژانس بين المللی انرژی هسته ای، روز ۲۷ ارديبهشت ماه که سه فرستاده آژانس از تهران به وين برگشته بودند، تاکيد کرد که مذاکرات «سازنده بودند و در قضايی بسيار مثبت» پيش رفته اند.
بازرسان و کارشناسان درگير در پرونده هسته ای ايران در آژانس، اين روزها در حال تهيه گزارشی هستند که بايد تا روز ۱۳ خرداد – دوم ماه ژوئن – به عنوان گزارش تازه محمد البرادعی، دبير کل آژانس به شورای حکام ارائه شود.
در عين حال ايران هم تعهد کرده که تا پايان ماه مه – ۱۱ خرداد ماه – به سئوالات کليدی درباره شواهد ارتباط برنامه هسته ای ايران با يک برنامه توليد سلاح هسته ای، پاسخ دهد.
اما ديپلمات غربی که با خبرگزاری فرانسه مصاحبه کرده گفته است که اين همکاری، پيشرفت قابل ملاحظه ای ندارد و ايران تنها بر غلط بودن اطلاعات پافشاری می کند.
گريگوری شولتی، نماينده آمريکا در آژانس، هفته گذشته و با مطرح شدن گمانه زنی هايی درباره محتوای گزارش البرادعی گفته بود که کشورش از چنين گزارشی راضی نخواهد شد و خواهان «توضيحات دقيق [ايران] درباره گمانه زنی ها» است.
وی همچنين گفته بود که آمريکا می خواهد از ابراز آمادگی تهران برای اجرای پروتکل الحاقی به پيمان منع گسترش سلاح های هسته ای، مطمئن شود. اين پروتکل به بازرسان آژانس اجازه می دهد که سرزده به تاسيسات هسته ای ايران وارد شوند و به آنها سرکشی کنند.
گریگوری شولتی افزوده بود: «ما همچنين منتظريم ببينيم ايران غنی سازی اورانيوم را متوقف می کند يا نه.»
بر اساس پيمان منع گسترش سلاح های هسته ای که ايران نيز يکی از امضا کنندگان است، ايران حق دارد برای تامين سوخت نيروگاه هسته ای در خاک خود اورانيوم غنی کند.
اما شورای امنيت سازمان ملل با فشار کشورهای غربی تاکنون سه قطعنامه صادر کرده که در آنها از ايران خواسته شده است که غنی سازی اورانيوم را متوقف کند چرا که آمريکا و برخی متحدان اروپايی اش می گويند ايران با غنی سازی اورانيوم به توانايی ساخت بمب هسته ای نيز دست می يابد.
پيمان منع گسترش سلاح های هسته ای، ساخت بمب هسته ای را برای تمامی کشورهای امضا کننده به جز پنج کشور دارای حق وتوو در شورای امنيت منع کرده است.
آژانس بين المللی انرژی هسته ای در آخرين گزارش خود که در ماه فوريه منتشر شد، بسياری از سئوالات در پرونده هسته ای ايران را حل شده دانست اما در عين حال در آن گزارش تاکيد شده بود که هنوز نمی توان ثابت کرد که برنامه هسته ای ايران يک برنامه نظامی نيست.
ايران در آن گزارش مکلف شد تا درباره شواهدی که از ارتباط برنامه هسته ايش با يک برنامه ساخت سلاح حکايت می کنند، توضيح دهد.
آقای شولتی درباره توضيحاتی که ايران در اين مدت ارائه کرده گفت: «اولی هاينونن، معاون دبير کل آژانس بين المللی انرژی هسته ای به صراحت گفت، پافشاری ايران بر اينکه اين شواهد بی پايه هستند، قابل قبول نيست.»
به گفته گریگوری شولتی، شورای حکام با صراحت پيش از اين گفته که رهبران ايران بايد تمامی «فعاليت های قديمی» در برنامه هسته ای را با جزئيات شرح بدهند.