دیدار سولانا - جلیلی: آخرین دور مذاکرات پیش از قطعنامه تازه

آخرين دور مذاکرات خاوير سولانا، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا با ايران، پيش از صدور احتمالی سومين قطعنامه عليه ايران در شورای امنيت، روز جمعه، سی نوامبر، آغاز می شد.

به گزارش خبرگزاری ها، اين ديدار، ساعاتی پيش از آنکه آقای سولانا گزارش خود را از روند اين مذاکرات به کشورهای گروه ۱+۵ ارائه کند، صورت می گيرد.

گروه ۱+۵ که شامل پنج عضو دايمی شورای امنيت – روسيه، چين، آمريکا، بريتانيا و فرانسه – به همراه کشور آلمان است، برای مقابله با آنچه «جاه طلبی هسته ای ايران» توصيف می شود، تشکيل شده است.

کشورهای اين گروه توافق کرده بودند که برای صدور سومين قطعنامه عليه ايران در شورای امنيت، تا پايان ماه نوامبر – يعنی روز جمعه، نهم آذرماه – صبر کنند.

در مذاکرات ۱+۵ همچنين تاکيد شده بود که گام بعدی قدرت های جهان در پرونده هسته ای ايران، بر مبنای دو گزارش آژانس و خاوير سولانا برداشته خواهد شد.

مديران کل وزرات امور خارجه اين کشورها به همراه نيکلاس برنز، معاون وزير امور خارجه آمريکا روز شنبه در شهر پاريس، مذاکرات خود درباره تصويب قطعنامه ای ديگر عليه تهران را از سر خواهند گرفت.

گزارش آقای سولانا که بعد از مذاکره روز جمعه او با آقای جليلی در اختيار قدرت های جهان قرار خواهد گرفت، روند مذاکرات ۱۸ ماه گذشته اين مقام اتحاديه اروپا را با طرف ايرانی، تشريح خواهد کرد.

به گفته ديپلمات های اروپايی، مجموعه پيشنهاد تشويقی اروپا که شامل امتيازات اقتصادی و سياسی بوده، اصلی ترين محور مذاکرات آقای سولانا با ايران را تشکيل می داده است.

اين مجموعه تشويقی، در ازای تعليق غنی سازی اورانيوم به ايران اهدا خواهد شد، اما ايران هيچ گاه آن را نپذيرفته است.

به گفته برخی مقام های اروپايی، خاوير سولانا در جريان مذاکراتش همواره در تلاش بوده تا ايران را به چارچوب رسمی «مذاکرات هسته ای» بازگرداند.

کريستينا گالاک، سخنگوی آقای سولانا به خبرگزاری فرانسه گفت که اين موضوع در مذاکرات روز جمعه نيز از سوی اروپاييان مطرح خواهد شد.

وی گفت: «آنچه ما انتظارش را می کشيم اين است که يک بار ديگر، برای از سرگيری مذاکرات رسمی، چارچوب قابل قبولی ايجاد شود.»

تلاش برای جلوگيری از صدور قطعنامه

در همين حال، منوچهر متکی، وزیر امور خارجه جمهوری ایران روز جمعه گفت همه تلاش جمهوری اسلامی بر آن است تا قطعنامه دیگری علیه ایران صادر نشود.

آقای متکی درعین حال تاکید کرد که ایران به هیچ وجه قصد تعلیق غنی سازی اورانیوم و اجرای پروتکل الحاقی را ، برای دادن اجازه بازرسی های سرزده به آژانس بین المللی انرژی اتمی، ندارد.

منوچهرمتکی افزود: کشورهای حامی صدور قطعنامه علیه ایران اکنون در موضع ضعف قراردارند و احتمال صدور قطعنامه ای در روزهای باقی مانده سال جاری مسیحی منتفی است.

از سوی ديگر، اکبر هاشمی رفسنجانی، رييس مجلس خبرگان رهبری نيز روز جمعه گفت: اگر روند کنونی همکاری ایران با آژانس بین المللی انرژِی اتمی ادامه یابد، در چند قدم دیگر به نتیجه می رسد .

وی گفت: روند همکاری ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی مثبت بوده و اگر این روند ادامه یابد، تا چند قدم دیگر به نتیجه می رسد، ولی در غیر این صورت، موضوع پیچیده تر می شود.

آقای رفسنجانی افزود: آژانس تاکنون نتوانسته است مدرکی برای اثبات غیرمسالمت آمیز بودن برنامه هسته ای ایران بیابد.

در آستانه ديدار روز جمعه وی با سعيد جليلی، تهران بار ديگر تاکيد کرده که مذاکره کنندگان ايرانی با «ايده هايی تازه» در اين مذاکرات حاضر خواهند شد، اما هنوز هيچ گزارشی از جزئيات اين ايده ها منتشر نشده است.

در همين حال، محمود احمدی نژاد، رييس جمهوری اسلامی ايران نيز، روز چهارشنبه بار ديگر گفت که تهران حاضر نيست غنی سازی اورانيوم را بپذيرد.

ايران تا کنون از اجرای دو قطعنامه شورای امنيت خودداری کرده و مقام های جمهوری اسلامی ايران تاکيد دارند که بر اساس «پيمان منع گسترش سلاح های هسته ای – NPT»، غنی سازی اورانيوم را «حق مسلم» خود می دانند.

سخنگوی دولت ايران نيز روز پنج شنبه، تعليق غنی سازی اورانيوم را برای ايران، «برگشت به عقب» توصيف کرد و گفت که اين موضوع در دستور کار مذاکرات روز جمعه سولانا – سعيدی وجود ندارد.

شکست مذاکرات ۱۸ ماهه؟

خبرگزاری آسوشيتدپرس به نقل از دو مقام اروپايی گزارش داد که از نظر اروپايی ها، مذاکرات ۱۸ ماهه خاوير سولانا با ايرانيان به شکست انجاميده است.

اين مقام ها همچنين گفته اند که انتظار می رود در گزارش خاوير سولانا، تصويب قطعنامه ای ديگر در شورای امنيت و اعمال تحريم های بيشترعليه تهران، تاييد شود و مسير را برای تصويب چنين قطعنامه ای هموار کند.

پيش از اين نيز برخی مقام های اروپايی، به ويژه مقام های بريتانيايی و فرانسوی، به اعمال فشار بر تهران از راه تحريم چراغ سبز نشان داده اند.

روسيه و چين که از شرکای عمده اقتصادی ايران محسوب می شوند، دو عضو دارای حق وتو در شورای امنيت هستند که تاکنون با تصويب تحريم های بيشتر مخالفت کرده اند.

در حالی که گروه ۱+۵ به شکلی رسمی منتظر گزارش آقای سولانا است تا آن را در نشست روز شنبه در پاريس به بحث بگذارد، برخی مقامات به آسوشيتدپرس گفته اند که تصور تغيير نظر تهران در زمان باقی مانده، دور از ذهن به نظر می رسد.

مهم ترين خواسته غرب از ايران توقف غنی سازی اورانيوم است که گفته می شود می تواند برای ساخت سلاح هسته ای مورد استفاده قرار گيرد، اما ايران می گويد حاضر نيست به اين خواسته تن دهد.