وعده سه برابر شدن یارانه‌ها «تنها وعده‌ای انتخاباتی است»

گفت‌وگوی اقتصادی روزانه رادیوفردا با فریدون خاوند، کارشناس اقتصادی مقیم پاریس، این بار به وعده محمود احمدی‌نژاد مبنی بر قابلیت سه برابر کردن یارانه‌های پرداختی به مردم اختصاص دارد.

• رادیوفردا: آقای خاوند، محمود احمدی‌نژاد روز چهارشنبه گذشته در همایش ملی جامعه اسلامی کارگران در تهران، در مورد یارانه‌ها گفته است که جا دارد که میزان پرداخت یارانه‌های نقدی به مردم تا سه برابر آن چه که الان هست افزایش یابد. اساسا به نظر شما این اظهار نظر تا چه حد قابل تحقق است؟

فریدون خاوند:‌ آقای احمدی‌نژاد در سخنانش گفت که حجم کل یارانه‌هایی که امسال، ۱۳۹۰، در کشور توزیع می‌شود، اعم از یارانه‌هایی که به شکل نقدی به مردم پرداخت می‌شود و یارانه‌هایی که مثل گذشته، همچنان به کالاهای اساسی و حامل‌های انرژی تعلق می‌گیرد، معادل ۱۲۰ هزار میلیارد تومان است.

گفت‌وگوی فهیمه خضر حیدری با فریدون خاوند درباره وعده محمود احمدی‌نژاد

گفت‌وگوی فهیمه خضر حیدری با فریدون خاوند درباره وعده محمود احمدی‌نژاد

به گفته ایشان، یارانه‌ای که به صورت نقدی پرداخت می‌شود، ۴۰ هزار میلیارد تومان است.

سخن آقای احمدی‌نژاد را می‌شود این طور تعبیر کرد که در صورت حذف کل یارانه‌های غیرمستقیم یا، به عبارت دیگر، در صورت واقعی کردن کامل قیمت‌ها که به معنای آغاز دور تازه‌ای از افزایش قیمت‌ها، به‌خصوص در زمینه انرژی در ایران خواهد بود ۸۰ هزار میلیارد تومان در این میان آزاد می‌شود که این مبلغ می‌تواند به پرداخت یارانه‌های نقدی اختصاص یابد.

با این محاسبه به گفته ایشان، یارانه نقدی می‌تواند به سه برابر افزایش پیدا کند.

• اصولا محاسبات آقای احمدی‌نژاد درباره سه برابر شدن یارانه‌های نقدی درست است؟ یا آمار دقیقی درباره منابع لازم برای پرداخت یارانه‌های نقدی وجود دارد؟

چنین آماری در دست نیست. هیچ کدام از مسئولان ارشد جمهوری اسلامی هم حاضر نیستند در این مورد رقمی ارائه بدهند: نه آقای شمس‌الدین حسینی که سخنگوی اقتصادی دولت است، نه آقای محمدرضا فرزین که رئیس ستاد هدفمندی یارانه‌هاست، نه آقای رویانیان، رئیس مدیریت سوخت که همین دیروز وقتی خبرنگاری از او پرسید که مقدار درآمد حاصل از هدفمندی یارانه‌ها چه قدر است، پاسخ داد که این سوال از سر من زیادی است و من صلاحیت پاسخ‌گویی به آن را ندارم.

با توجه به این وضعیت مبهم مجبوریم به حدس و گمان متوسل شویم.

اگر قانون بودجه ۱۳۹۰ را در نظر بگیریم، دولت از محل آزادسازی قیمت‌ها به ۵۴ هزار میلیارد تومان دست پیدا می‌کند. از این مقدار، ۴۰ هزار میلیارد تومان به صورت یارانه نقدی به مردم می‌رسد. این در واقع‌‌ همان رقمی است که آقای احمدی‌نژاد در سخنرانی خود مطرح کردند.

ولی در عمل و بر پایه ارزیابی‌های قابل اطمینان، درآمد ناشی از اصلاح قیمت‌ها چیزی بین ۳۴ تا ۳۸ هزار میلیارد تومان خواهد بود.

به همین علت و تا همین امروز هم دولت مجبور شده است که برای پرداخت یارانه نقدی به استقراض از بانک مرکزی یا برداشت از بودجه عمرانی مجبور شده است. یعنی مجبور شده است از بودجه‌ای که به گفته نمایندگان مجلس، قرار بوده در توسعه میدان گازی پارس جنوبی به کار گرفته شود، برداشت کند.

• با توجه به این مشکلات پس چرا آقای احمدی‌نژاد از سه برابر شدن یارانه‌های نقدی صحبت می‌کند و این مسئله را مطرح می‌کند؟

من فکر می‌کنم به این دلیل است که انتخابات مجلس در پیش است. رئیس جمهوری اسلامی می‌داند که رقبایش در جناح اصول‌گرا جرات نخواهند کرد بگویند که هیچ کشوری در دنیا نمی‌تواند با وعده توزیع پول در بین مردم و آن هم با تکیه بر درآمدهای نفتی، صاحب یک آینده واقعی اقتصادی و بادوام شود.

درست نیست که در کشوری شعارهای انتخاباتی تا این حد پایین بیاید و نازل شود. ولی به هر حال در ایران این مسئله پیش آمده است و وعده سه برابر شدن یارانه‌های نقدی هم بخشی از این وعده‌های انتخاباتی است که به مردم داده شده است.