«سه رویداد و سه دولتمرد»، عنوان کتابی است به قلم دکتر هوشنگ نهاوندی در باره سه رویداد مهم ایران در یک قرن گذشته که به تازگی منتشر شده است.
هوشنگ نهاوندی نویسنده و پژوهشگر، علاوه بر سمت استادی دانشگاه پاریس، پیش از انقلاب وزیر آموزش عالی ومسکن و آبادانی بود و کتاب های متعددی در باره ایران نوشته است.
هوشنگ نهاوندی در گفت و گو با رادیو فردا از سه رویدادی که دراین کتاب آورده و علت انتخابش چنین می گوید: اين سه رويداد بسيار مهم است زيرا تمام تاريخ ۵۰ سال اخير ايران بيشتر متأثر از آثار و نتايج آن بوده و نقش سه شخصيت بزرگ تاريخی را که هيچ شباهتی به هم ندارند در تاريخ ايران نشان می دهد.
نخست آزادی آذربايجان و قسمتی از کردستان که در آنجا دو جمهوری طرفدار شوروی تحت تسلط مسکو ايجاد شده بود. دوم نهضت بزرگ ملی شدن صنعت نفت که يک نهضت واقعاً ايرانی بود. سوم هم ماجرای ۲۸ مرداد که بحث و گفت وگو درباره آن بسيار زياد است.
در مورد قوام السلطنه متاسفانه ايرانی ها به خصوص نسل جوان اطلاعات کمی دارند در حالی که در يک دوره تاريخی ناجی کشور ما بود. در مورد ملی شدن نفت و نقش دکتر مصدق هم هميشه در ميان ايرانی ها اختلاف نظرهای شديدی وجود داشته و من با کمال تاسف می بينم اخيراً يک عده از روشنفکرانی که خودشان را طرفدار دکتر مصدق هم می دانند، اين بحث را آغاز کرده اند که ملی کردن نفت غلط بوده و نمی بايست نفت ملی می شد. من معتقدم ملی کردن نفت کار صحيحی بود ولو اين که از نظر اقتصادی چند سال به ايران ضرر زد، اما بايد تسلط انگليسی ها بر ايران که به صورت يک طلسم درآمده بود شکسته می شد و بزرگ ترين خدمت دکتر مصدق همين شکست طلسم تسلط انگليسی ها بر ايران بود.
شما ابتدا رويدادهای مهم را انتخاب کرده و بر اساس اين رويدادها سه دولتمردی که در آن نقش داشتند را برگزيديد؟
بله، کاملاً صحيح است. من به بهانه اين سه دولتمرد و اين سه رويداد سعی کردم تاريخ معاصر ايران را از ۱۲۹۹ تا پايان ماجرای ۲۸ مرداد و شايد کمی بعدتر نقل کنم به استناد مدارکی که خيلی از آنها تا به حال مورد استفاده قرار نگرفته بود و از هر گونه جانبداری سياسی در مورد اين حوادث و اين اشخاص خوداری کردم.
آقای نهاوندی! برای نوشتن اين کتاب از چه منابعی استفاده کرديد و آيا دست يافتن به منابع مستقل دراين زمينه در خارج از کشور ساده بود؟
من تقريباً در سال های اخير هر چه درباره اين حوادث پيدا کردم طبقه بندی می کردم و طی سه سالی که اين کتاب نوشته شد دوستان زيادی به من کمک کردند و اسناد زيادی از داخل ايران برای من فرستاده شد از جمله مشروح مذاکرات مجلس يا مصاحبه هايی با ياران دکتر مصدق که کمتر از آنها استفاده شده بود و همچنين با اسناد و مدارک خارجی به خصوص اسناد آمريکايی که در کتاب نقل شده اين دوران را مورد تجزيه و تحليل قرار دادم.
آقای نهاوندی! شما در دوران محمدرضا شاه دارای مقام های عالی چون وزير و رئيس دانشگاه بوديد، ممکن است به نظر برسد در کتاب تاريخی از منظر خاصی به اين سه رويداد و سه دولتمرد پرداخته ايد. چنين برداشتی تا چه اندازه درست يا مردود است؟
اين امر مردود است. من به عنوان يک دانشگاهی و محقق به اين حوادث پرداختم چون قبل از اين که وارد سياست شوم دانشگاهی بودم و بعد از اين که به حکم انقلاب از سياست خارج شدم حدود ۲۰ سال در فرانسه تدريس کردم و هنوز هم به کار تحقيق مشغول هستم. من از ديد يک دانشگاهی و محقق و تحليل گر روی اين مسايل سياسی کار کردم و هر کس اين کتاب را بخواند درخواهد يافت که حب و بغض شخصی و سياسی نداشته ام.
در مورد کسانی که چندين دهه پيش فوت کرده اند و شخصيت های تاريخی هستند نه شخصيت های سياسی، حب و بغض سياسی صحيح نيست و اين حب و بغض ها به ملت ما و برداشت ما از مسايل ملی آسيب زده است.
آقای نهاوندی! برای علاقمندان بگوييد کتاب «سه رويداد و سه دولتمرد» را از کجا می توانند تهيه کنند؟
اين کتاب به وسيله شرکت کتاب در لس آنجلس انتشار يافته و تا جايی که اطلاع دارم از طريق سايت های اينترنتی و تماس مستقيم با اين شرکت و نيز در کتاب فروشی های ايرانی مستقر در فرانسه، انگليس، آلمان، سوئد، کانادا و آمريکا در دسترس است.
هوشنگ نهاوندی نویسنده و پژوهشگر، علاوه بر سمت استادی دانشگاه پاریس، پیش از انقلاب وزیر آموزش عالی ومسکن و آبادانی بود و کتاب های متعددی در باره ایران نوشته است.
هوشنگ نهاوندی در گفت و گو با رادیو فردا از سه رویدادی که دراین کتاب آورده و علت انتخابش چنین می گوید: اين سه رويداد بسيار مهم است زيرا تمام تاريخ ۵۰ سال اخير ايران بيشتر متأثر از آثار و نتايج آن بوده و نقش سه شخصيت بزرگ تاريخی را که هيچ شباهتی به هم ندارند در تاريخ ايران نشان می دهد.
نخست آزادی آذربايجان و قسمتی از کردستان که در آنجا دو جمهوری طرفدار شوروی تحت تسلط مسکو ايجاد شده بود. دوم نهضت بزرگ ملی شدن صنعت نفت که يک نهضت واقعاً ايرانی بود. سوم هم ماجرای ۲۸ مرداد که بحث و گفت وگو درباره آن بسيار زياد است.
در مورد قوام السلطنه متاسفانه ايرانی ها به خصوص نسل جوان اطلاعات کمی دارند در حالی که در يک دوره تاريخی ناجی کشور ما بود. در مورد ملی شدن نفت و نقش دکتر مصدق هم هميشه در ميان ايرانی ها اختلاف نظرهای شديدی وجود داشته و من با کمال تاسف می بينم اخيراً يک عده از روشنفکرانی که خودشان را طرفدار دکتر مصدق هم می دانند، اين بحث را آغاز کرده اند که ملی کردن نفت غلط بوده و نمی بايست نفت ملی می شد. من معتقدم ملی کردن نفت کار صحيحی بود ولو اين که از نظر اقتصادی چند سال به ايران ضرر زد، اما بايد تسلط انگليسی ها بر ايران که به صورت يک طلسم درآمده بود شکسته می شد و بزرگ ترين خدمت دکتر مصدق همين شکست طلسم تسلط انگليسی ها بر ايران بود.
شما ابتدا رويدادهای مهم را انتخاب کرده و بر اساس اين رويدادها سه دولتمردی که در آن نقش داشتند را برگزيديد؟
بله، کاملاً صحيح است. من به بهانه اين سه دولتمرد و اين سه رويداد سعی کردم تاريخ معاصر ايران را از ۱۲۹۹ تا پايان ماجرای ۲۸ مرداد و شايد کمی بعدتر نقل کنم به استناد مدارکی که خيلی از آنها تا به حال مورد استفاده قرار نگرفته بود و از هر گونه جانبداری سياسی در مورد اين حوادث و اين اشخاص خوداری کردم.
آقای نهاوندی! برای نوشتن اين کتاب از چه منابعی استفاده کرديد و آيا دست يافتن به منابع مستقل دراين زمينه در خارج از کشور ساده بود؟
من تقريباً در سال های اخير هر چه درباره اين حوادث پيدا کردم طبقه بندی می کردم و طی سه سالی که اين کتاب نوشته شد دوستان زيادی به من کمک کردند و اسناد زيادی از داخل ايران برای من فرستاده شد از جمله مشروح مذاکرات مجلس يا مصاحبه هايی با ياران دکتر مصدق که کمتر از آنها استفاده شده بود و همچنين با اسناد و مدارک خارجی به خصوص اسناد آمريکايی که در کتاب نقل شده اين دوران را مورد تجزيه و تحليل قرار دادم.
آقای نهاوندی! شما در دوران محمدرضا شاه دارای مقام های عالی چون وزير و رئيس دانشگاه بوديد، ممکن است به نظر برسد در کتاب تاريخی از منظر خاصی به اين سه رويداد و سه دولتمرد پرداخته ايد. چنين برداشتی تا چه اندازه درست يا مردود است؟
اين امر مردود است. من به عنوان يک دانشگاهی و محقق به اين حوادث پرداختم چون قبل از اين که وارد سياست شوم دانشگاهی بودم و بعد از اين که به حکم انقلاب از سياست خارج شدم حدود ۲۰ سال در فرانسه تدريس کردم و هنوز هم به کار تحقيق مشغول هستم. من از ديد يک دانشگاهی و محقق و تحليل گر روی اين مسايل سياسی کار کردم و هر کس اين کتاب را بخواند درخواهد يافت که حب و بغض شخصی و سياسی نداشته ام.
در مورد کسانی که چندين دهه پيش فوت کرده اند و شخصيت های تاريخی هستند نه شخصيت های سياسی، حب و بغض سياسی صحيح نيست و اين حب و بغض ها به ملت ما و برداشت ما از مسايل ملی آسيب زده است.
آقای نهاوندی! برای علاقمندان بگوييد کتاب «سه رويداد و سه دولتمرد» را از کجا می توانند تهيه کنند؟
اين کتاب به وسيله شرکت کتاب در لس آنجلس انتشار يافته و تا جايی که اطلاع دارم از طريق سايت های اينترنتی و تماس مستقيم با اين شرکت و نيز در کتاب فروشی های ايرانی مستقر در فرانسه، انگليس، آلمان، سوئد، کانادا و آمريکا در دسترس است.