خبرگزاری رویترز به نقل از شماری از منابع خبری خود می‌گوید ایران، عراق را مجبور کرد تن به راهبرد دیگری در جریان نبرد موصل بدهد، تا جلوی فرار شبه‌نظامیان «حکومت اسلامی» به سوریه گرفته شود. هرچند این موضوع صدها هزار غیرنظامی را نیز در میانه نبرد گیر انداخته‌است.
به گزارش رویترز استراتژی اولیه این بود که موصل از سه طرف تحت محاصره قرار گیرد، اما مسیر چهارمی در غرب این شهر باز باشد. این موضوع می‌توانست به فرار شبه‌نظامیان از منطقه نبرد بیانجامد و ممکن بود آن‌ها بتوانند خود را به سوریه برسانند.
از سوی دیگر اما این احتمال نیز وجود داشت که شبه‌نظامیان افراطی، تحت فشارهای اولیه دست از مبارزه کشیده و شهر را ترک کنند.
با این همه ایران نگران بود، افراد داعش راهی سوریه شوند، آن‌هم در حالی‌که نیروهای بشار اسد، متحد تهران، با کمک شبه‌نظامیان خارجی و نیروهای روسی در حال پیشروی علیه مخالفان و شورشیان هستند.
رویترز ۱۷ آذر ماه می‌گوید تهران موفق شده‌است مدل اولیه نبرد را تغییر دهد.
هرچند گزارش رویترز تازه منتشر شده، اما در همان آغاز آبان‌ماه، نیروهای شبه‌نظامی عمدتا شیعه در «بسیج مردمی» (حشد الشعبی) گفته بودند به مناطق غرب موصل رفته‌اند و عملیات خود را در آن‌جا آغاز کرده‌اند.
برآوردها و گزارش‌ها حاکی‌ست شبه‌نظامیان «حشد الشعبی» که از متحدان دولت مرکزی در بغداد هستند، در عین حال به طور مشخصی به ایران نیز وابستگی دارند. قاسم سلیمانی، فرمانده شاخه برون‌مرزی سپاه پاسداران، نیز در کنار آن‌ها دیده شده است.
«تله مرگ»
رویترز می‌گوید تنها مسیر خروجی از شهر بسته شده و در نتیجه هزاران نفر از افراد داعش راهی ندارند، جز اینکه تا لحظه مرگ به نبرد ادامه دهند.
یک مقام کـُرد عراقی به رویترز گفته «وقتی دشمنت را یک گوشه گیر بیاندازی و راه فرار برایش نگذاری، او مجبور است تا آخر بجنگد».
مقام کرد طرف گفت‌وگو با رویترز می‌گوید «ایده اولیه این بود که در منطقه غربی یک مسیر باز بماند، اما حشد [الشعبی] اصرار داشت که منطقه بسته شود تا جلوی [فرار شبه‌نظامیان] به سوریه گرفته شود».
اما در این میان یک میلیون شهروند موصل، به ویژه آن بخشی از مردم که در مناطق حساس نبردها قرار دارند، نیز در میانه بحران گیر افتاده‌اند.
به تازگی سازمان ملل در مورد کمبود «فاجعه‌بار» آب در این مناطق و نیز بیماری‌های ناشی از آب آلوده هشدار داده است. هشداری که خود در کنار مشکلات ناشی از کمبود غذا و دارو مطرح شده‌است.
یک مقام امدادی نیز به رویترز گفته ایران با ایجاد اردوگاه برای آوارگان در منطقه غرب موصل موافقت نکرده، چون می‌خواست آن‌جا «تله مرگ» نیروهای داعش شود.
گزارش رویترز از سوی هیچ مقام رسمی عراق تائید نشده‌است. نام مقام امدادی و مقام کـُرد طرف گفت‌وگو با رویترز نیز فاش نشده‌است. اما رویترز به نقل از حشام هاشمی، یک تحلیل‌گر عراق که از نقشه اولیه عملیات اطلاع دارد، می‌گوید قرار بود مسیر غرب باز باشد.
«ایران تنها نبود»
رویترز در عین حال گزارش داده است که روسیه نیز در مورد بسته شدن غرب موصل بر دولت عراق فشار آورده‌است.
هیچ مقام دفاعی روسیه هنوز در مورد گزارش رویترز اظهار نظری نکرده و آن را تائید نیز نکرده‌است.
البته این فشارها در حلقه حامیان بشار اسد در سوریه، محدود نبوده، چراکه حتی سخنگوی دولت فرانسه نیز پیش از این خواستار بسته شدن راه‌های احتمالی خروج افراد داعش از موصل و راهی شدن آن‌ها به رقه شده‌بود.
یک مقام بلندپایه عراق اخیرا گفته است عملیات آزادسازی شرق موصل، به خاطر موضع گرفتن نیروهای متحرک داعش در میان مردم، کند شده‌است.
همزمان تصویب طرح پیوستن حشدالشعبی به نبردها نیز به اختلافاتی در بغداد دامن زده است. دو هفته پیش طرح پیوستن شبه‌نظامیان عمدتا شیعه در حالی در پارلمان تصویب شد، که نمایندگان سنی‌مذهب، رای‌گیری را ترک کردند.