در سی امين سالگرد امضای قرارداد صلح «کمپ ديويد» ميان اسرائيل و مصر، صلح دو کشور همچنان سرد و بی روح است.
گذشت سه دهه از انعقاد قرارداد صلح بزرگترين کشور عربی با اسرائيل در سکوت برگزار شده و در هيچيک از دو کشور، مراسمی به ياد امضای قرارداد «کمپ ديويد» ترتيب نيافته است.
سی سال پيش، در چنين روزهايی مناخم بگين، نخست وزير وقت اسرائيل، و محمد انور سادات، رييس جمهوری سابق مصر، با ميانجی گری جيمی کارتر، رييس جمهوری وقت آمريکا قرارداد کمپ ديويد را امضا کردند.
تنها شش سال قبل از آن، مصر با رهبری آقای سادات در نبرد «يوم کيپور» همراه با بسياری ديگر از کشورهای عرب با اسرائيل جنگيده بود.
۱۶ سال ديگر سپری شد تا دومين کشور عربی، اردن هاشمی درسال ۱۹۹۴ در زمان حيات ملک حسين با اسرائيل قرارداد صلح امضا کرد.
پادشاه عربستان سعودی طرح صلح «استرداد زمين در برای صلح کامل» را ارائه کرده که تا کنون دو بار در نشست های سران اتحاديه عرب به تصويب رسيده است.
همه کشورهای عضو اتحاديه عرب ابراز آمادگی کرده اند که تنها با پذيرش کامل اين فرمول ازسوی اسرائيل، مناسبات عادی با اسرائيل داشته باشند.
اهود اولمرت که دوران رسمی نخست وزيری اش اين هفته به پايان رسيد، گفته بود، طرح صلح اتحاديه عرب می تواند مورد مذاکره قرار گيرد.
اما مفسران اسرائيلی نيز اين روزها در تحليل هايشان در رسانه های اين کشور اذعان دارند که تفاوت های عميق فرهنگی، هرگز امکان برقراری صلحی گرم و واقعی ميان مردم اسرائيل با اعراب را نخواهد داد.
« انزوای سفیر اسرائیل در قاهره»
سران و رسانه های مصر نسبت به سی امين سالروز صلح با اسرائيل شديدا بی تفاوت مانده اند، و در طرف اسرائيلی نيز، رسانه های اين کشور گزارش می دهند که سفير اسرائيل در قاهره در انزوا بسر می برد، به آئين های ديپلماتيک دعوت نمی شود، و حتی هيچ ديپلمات اسرائيلی علاقمند نيست بخاطر اين انزوای شديد به مصر اعزام شود.
وزارت امور خارجه اسرائيل دوران خدمت سفير کنونی شالوم کهن را که به پايان رسيده، برای چند ماه ديگر تمديد کرده زيرا کسی حاضر به جايگزينی او نيست.
محمد بصيونی، ديپلمات مصری که سال های طولانی سفير مصر در اسرائيل بود، با بيان مطالبی عليه جامعه اسرائيل موجب خشم اسرائيل شده است. آقای بصيونی اکنون مدتی است دوران سفارت را به پايان برده و به قاهره بازگشته است.
او در مصاحبه هايی با رسانه های جهان غرب مدعی شده که اسرائيلی ها اگر او را به جشن هايشان دعوت می کردند، فقط برای «تزئين» بود. وی گله های زيادی از دوران طولانی سفارت خود در اسرائيل مطرح کرده است.
سفارت مصر در تل آويو قرار دارد. بسياری از کشورهای جهان، حتی آمريکا، سفارت خود را در تل آويو برپا کرده اند. چند کشور معدود نيز که در اورشليم سفارت داشتند، در سالهای اخير سفارت را به تل آويو انتقال دادند.
سفارت مصر در يکی از خيابان های فرعی شمال تل آويو، در کنار بوتيک های گران قيمت واقع شده است. دريچه ای که از آن يک کارمند مصری با مراجعان صحبت می کند، با نرده های آهنی محصور شده است.
قريب به اتفاق مراجعه کنندگان به سفارت مصر، اعراب تابع اسرائيل هستند که گذرنامه و شناسنامه اسرائيلی دارند ولی مايل هستند که برای گردش، و احيانا ديدار بستگانی در مصر، به آن کشور سفر کنند.
گردشگران اسرائیلی در مصر
قريب به اتفاق گردشگران يهودی اسرائيلی که به مصر می روند، جوانانی هستند که تنها در هتل ها و متل های صحرای سينای اقامت می کنند. در همه فصل های سال، دهها هزار جوان اسرائيلی در زير چادرها در کنار طايفه های باديه نشين مصری در صحرای سينای در حال کشيدن قليان ديده می شوند.
در همین حال «ستاد مبارزه با تروريسم» در دولت اسرائيل هرچند گاه يکبار شديدا «هشدار» می دهد، و از رخنه باندهای تروريستی به سينای برای «ربودن اسرائيلی ها» خبر می دهد. اين «هشدار» تا هفته های گذشته مورد بی اعتنائی شديد جوانان اسرائيلی قرار می گرفت.
اما ماجرای اخير ربوده شدن گردشگران خارجی در مصر، موجب بازگشت شتابان هزاران اسرائيلی به وطنشان شد.
اين گردشگران جوان هيچگاه به اسکندريه، قاهره يا ديگر نقاط مصر نمی روند. توجه آنان به مصر، تنها بخاطر سواحل زيبای صحرای سينای است، که امکاناتی را با بهای بسيار ارزان در اختيارشان می گذارد.
کازينوی هتل تابای مصرنيز درجوار خاک اسرائيل مورد توجه برخی از ميانسالان اسرائيلی است که اکثرا از بخشهای پائين جامعه هستند و تنها بخاطر کازينو روزی را به اين منطقه مصری می روند.
اين هتل آنقدر نزديک است که رفتن به آن با پای پياده هم امکان پذيراست. دراسرائيل طبق قانون، کازينو وجود ندارد.
اسرائيل، خود، بيش از ۲۰ سال بر صحرای سينای مسلط بود و هتل ها و متل های بسياری در آنجا ساخت که هنوز وجود دارند.
از زمان تسلط اسرائيل بر صحرای سينای بود که اين نقطه به «قطب اصلی گردشگری» برای اسرائيلی ها تبديل شد.
ازوجود گردشگران عادی مصردراسرائيل هيچ خبری نيست. حسنی مبارک، رييس جمهوری مصر، در سی سال اخير تنها يک بار به اسرائيل آمد. آمدن او در روز پنجم نوامبر ۱۹۹۵ برای خاکسپاری اسحاق رابين نخست وزير به قتل رسيده اسرائيل بود.
همه تماس های سياسی اسرائيل و مصر از طريق سفرهای پی در پی بلندپايگان اسرائيلی به مصر صورت گرفته است. اکثر اين ديدارها نيز در سواحل «شرم الشيخ» در شمال مصر، در چند قدمی بندر ايلات اسرائيل انجام شده است.
«شرم الشيخ» بخاطر سواحل زيبای پر از مرجان خود شهرت جهانی دارد. اما مردم مصر کمتر خود به اين منطقه سفر می کنند.
«عودد گرانوت» مفسر شبکه اول تلويزيون اسرائيل که بارها با حسنی مبارک مصاحبه اختصاصی داشته، می گويد، در سی امين سالروز امضای «کمپ ديويد»، صلح بين دو کشورکاملا «سرد» است.
در عين حال، آقای گرانوت می گويد: مناسبات اسرائيل و مصر ارتباطی تنگاتنگ با وضعيت فلسطينی ها دارد. هرگاه که اسرائيل و فلسطينی ها با خوش بينی از احتمال رسيدن به توافق صلح سخن می گويند، مناسبات تل آويو – قاهره نيز گرم می شود.
اما مشکل دراينجاست که اکنون اسرائيل با دو موجوديت جداگانه فلسطينی روبروست؛ يکی حماس درنوارغزه و ديگری تشکيلات رسمی فلسطينی که تنها بر کرانه باختری حاکم است.