شيرين عبادى حقوقدان، فعال حقوق بشر و برنده جايزه صلح نوبل، كه اخيرا در خارج از كشور اقامت گزيده است، در ماه هاى اخير با پرونده اى در رابطه با عدم پرداخت ماليات روبروست.
بر اساس اين پرونده، خانم عبادى به خاطر جايزه صلح نوبل خود و هم چنين سخنرانى در كشورهاى خارجى به پرداخت حدود پانصد ميليون تومان ماليات موظف شده اما اين مبلغ را پرداخت نكرده و به همين علت دارایى هاى او ضبط و ممنوع المعامله نيز شده است.
نسرين ستوده، وكيل خانم عبادى، در گفت و گو با رادیو فردا می گوید که پرونده مالیاتی موکل وی به دلایل سیاسی ساخته شده است.
رادیو فردا: پرونده مالياتى باز شده برای خانم عبادی تا چه اندازه مبناى حقوقى دارد؟
نسرین ستوده: براى موكلم كه برنده جايزه صلح نوبل است مالياتى معادل ۵۰۰ ميليون تومان تعيين شده كه ۳۳۰ ميليون تومان آن بابت جايزه صلح نوبل است. به موجب قوانين مصوب جمهورى اسلامى به دو دليل اين جايزه معاف از ماليات است، اول به دليل اين كه از طرف يك مؤسسه غيرانتفاعى به ايشان اهداء شده و دوم اين كه يك جايزه علمى محسوب مى شود، پس نبايد به اين جايزه مالياتى تعلق بگيرد.
اما اداره ماليات بعد از گذشت پنج سال ناگهان به ياد آورده كه براى اين جايزه ماليات تعيين كند و به طور غير قانونى چنين ماليات هنگفت و نامتعارفى را تعيين كرده است هر چند شبهات ديگرى هم در پرونده وجود دارد كه مربوط به تقلبى بودن برگه ماليات مربوطه است. من اميدوارم كميسيون مربوطه كه در حال بررسى است به اين ايرادات توجه كند و ماليات تعيين شده براى جايزه صلح نوبل به كلى منتفى شود.
شما اشاره كرديد كه در برگه مالياتی شبهاتى وجود دارد. اين شبهات چيست؟
در مورد اصالت اين برگه مالياتى يعنى اين كه در زمان قانونى خود صادر شده باشد شك و تردديد وجود دارد، چون كارشناس اعلام كرد اين برگه در دبيرخانه شماره نشده است. وقتى يك برگه مالياتى در دبيرخانه شماره نمى شود به لحاظ ادارى اصلا وجود خارجى ندارد.
پس مى توان نتيجه گرفت كه اين مسئله بيشتر سياسى است تا حقوقى؟
بله، من هم مى خواهم همين نكته را بگويم. ما ديديم سخنگوى وزارت خارجه اعلام كرد اموال خانم دكتر عبادى به دليل فرار مالياتى مصادره شده است. در واقع مصادره اموال از طرف نهاد امنيتى صورت گرفته بود و هيچ ارتباطى به اداره ماليات نداشت، اما ظاهراً دست هايى اين پرونده مالياتى را ساخته و پرداخته بود تا به نوعى از مخالفان سياسى باج مالياتى اخذ كند. البته اگر اين روش باب شود خطرات زيادى به لحاظ مالى مى تواند متوجه مخالفان سياسى كند.
اكنون اموال خانم عبادى را به اين دليل مصادره كرده اند؟
بله، اموال خانم عبادى به موجب دستورى كه از سوى شعبه دوم بازپرسى دادسراى امنيت تهران صادر شد در شهريورماه به طور موقت مصادره و ايشان ممنوع المعامله شد، تمام اموال و دارايى هاى ايشان در بانك ها نيز توقيف شد. تنها چيزى كه پس از اين توقيف از آن رفع توقيف شد مدال جايزه صلح نوبل بود. هنوز هم از اموال خانم عبادى رفع توقيف نشده و همچنان ممنوع المعامله است.
وقتى اين مسايل را كنار هم مى گذاريم من به اين نتيجه مى رسم كه پرونده مالياتى به دلايل سياسى براى موكلم ساخته و پرداخته شده است.
پرونده خانم عبادى اكنون در چه مرحله اى است؟
پرونده يك بار در كميسيون بدوى مورد بررسى قرار گرفته است. نماينده كانون وكلا با اعتراض به برگه هاى تشخيص مالياتى نظر داد كه اين برگه ها بايد براى كارشناسى ارسال شود چون موارد مختلفى در مورد ماليات خانم عبادى منظور شده بود، اما كميسيون بدوى بدون توجه به درخواست من به عنوان وكيل خانم دكتر عبادى و همين طور نماينده كانون وكلا كل مالياتى كه براى خانم عبادى تعيين شده بود بدون كم و كاست پذيرفت و حتى يك ريال از آن كم نشد. اكنون پرونده در كميسيون تجديد نظر قرار دارد و من اميدوارم اين كميسيون به دور از هياهوى سياسى به اين پرونده رسيدگى كند.
صرف نظر از جايزه صلح نوبل ماليات هاى ديگرى هم براى خانم عبادى تعيين شده بود، به عنوان مثال به خاطر سخنرانى هاى ايشان در كشورهاى مختلف مبلغ بسيار زيادى ماليات تعيين شده كه بى سابقه است. اما اين اسناد آن قدر ساختگى است كه حتى در تاريخ هايى كه ادعا شده خانم عبادى در دانشگاه هاى گوناگون سخنرانى داشته، پاسپورت ايشان نشان مى دهد در آن زمان در ايران بوده است.
اگر خانم عبادى به ايران بازگردد چه عواقبى در انتظارشان است؟
اگر اداره ماليات با همين روش نسنجيده پيش برود ممكن است به خود جرأت دهد خانم عبادى را ممنوع الخروج كند. اما بهتر است تكليف پرونده زودتر روشن شود تا ايشان هم به ايران بازگردد و مانند گذشته به فعاليت وكالتى و حقوق بشرى خود ادامه دهد.
بر اساس اين پرونده، خانم عبادى به خاطر جايزه صلح نوبل خود و هم چنين سخنرانى در كشورهاى خارجى به پرداخت حدود پانصد ميليون تومان ماليات موظف شده اما اين مبلغ را پرداخت نكرده و به همين علت دارایى هاى او ضبط و ممنوع المعامله نيز شده است.
نسرين ستوده، وكيل خانم عبادى، در گفت و گو با رادیو فردا می گوید که پرونده مالیاتی موکل وی به دلایل سیاسی ساخته شده است.
رادیو فردا: پرونده مالياتى باز شده برای خانم عبادی تا چه اندازه مبناى حقوقى دارد؟
نسرین ستوده: براى موكلم كه برنده جايزه صلح نوبل است مالياتى معادل ۵۰۰ ميليون تومان تعيين شده كه ۳۳۰ ميليون تومان آن بابت جايزه صلح نوبل است. به موجب قوانين مصوب جمهورى اسلامى به دو دليل اين جايزه معاف از ماليات است، اول به دليل اين كه از طرف يك مؤسسه غيرانتفاعى به ايشان اهداء شده و دوم اين كه يك جايزه علمى محسوب مى شود، پس نبايد به اين جايزه مالياتى تعلق بگيرد.
اما اداره ماليات بعد از گذشت پنج سال ناگهان به ياد آورده كه براى اين جايزه ماليات تعيين كند و به طور غير قانونى چنين ماليات هنگفت و نامتعارفى را تعيين كرده است هر چند شبهات ديگرى هم در پرونده وجود دارد كه مربوط به تقلبى بودن برگه ماليات مربوطه است. من اميدوارم كميسيون مربوطه كه در حال بررسى است به اين ايرادات توجه كند و ماليات تعيين شده براى جايزه صلح نوبل به كلى منتفى شود.
ما ديديم سخنگوى وزارت خارجه اعلام كرد اموال خانم دكتر عبادى به دليل فرار مالياتى مصادره شده است. در واقع مصادره اموال از طرف نهاد امنيتى صورت گرفته بود و هيچ ارتباطى به اداره ماليات نداشت، اما ظاهراً دست هايى اين پرونده مالياتى را ساخته و پرداخته بود تا به نوعى از مخالفان سياسى باج مالياتى اخذ كند.
نسرین ستوده، وکیل شیرین عبادی
در مورد اصالت اين برگه مالياتى يعنى اين كه در زمان قانونى خود صادر شده باشد شك و تردديد وجود دارد، چون كارشناس اعلام كرد اين برگه در دبيرخانه شماره نشده است. وقتى يك برگه مالياتى در دبيرخانه شماره نمى شود به لحاظ ادارى اصلا وجود خارجى ندارد.
پس مى توان نتيجه گرفت كه اين مسئله بيشتر سياسى است تا حقوقى؟
بله، من هم مى خواهم همين نكته را بگويم. ما ديديم سخنگوى وزارت خارجه اعلام كرد اموال خانم دكتر عبادى به دليل فرار مالياتى مصادره شده است. در واقع مصادره اموال از طرف نهاد امنيتى صورت گرفته بود و هيچ ارتباطى به اداره ماليات نداشت، اما ظاهراً دست هايى اين پرونده مالياتى را ساخته و پرداخته بود تا به نوعى از مخالفان سياسى باج مالياتى اخذ كند. البته اگر اين روش باب شود خطرات زيادى به لحاظ مالى مى تواند متوجه مخالفان سياسى كند.
اكنون اموال خانم عبادى را به اين دليل مصادره كرده اند؟
بله، اموال خانم عبادى به موجب دستورى كه از سوى شعبه دوم بازپرسى دادسراى امنيت تهران صادر شد در شهريورماه به طور موقت مصادره و ايشان ممنوع المعامله شد، تمام اموال و دارايى هاى ايشان در بانك ها نيز توقيف شد. تنها چيزى كه پس از اين توقيف از آن رفع توقيف شد مدال جايزه صلح نوبل بود. هنوز هم از اموال خانم عبادى رفع توقيف نشده و همچنان ممنوع المعامله است.
وقتى اين مسايل را كنار هم مى گذاريم من به اين نتيجه مى رسم كه پرونده مالياتى به دلايل سياسى براى موكلم ساخته و پرداخته شده است.
پرونده خانم عبادى اكنون در چه مرحله اى است؟
پرونده يك بار در كميسيون بدوى مورد بررسى قرار گرفته است. نماينده كانون وكلا با اعتراض به برگه هاى تشخيص مالياتى نظر داد كه اين برگه ها بايد براى كارشناسى ارسال شود چون موارد مختلفى در مورد ماليات خانم عبادى منظور شده بود، اما كميسيون بدوى بدون توجه به درخواست من به عنوان وكيل خانم دكتر عبادى و همين طور نماينده كانون وكلا كل مالياتى كه براى خانم عبادى تعيين شده بود بدون كم و كاست پذيرفت و حتى يك ريال از آن كم نشد. اكنون پرونده در كميسيون تجديد نظر قرار دارد و من اميدوارم اين كميسيون به دور از هياهوى سياسى به اين پرونده رسيدگى كند.
صرف نظر از جايزه صلح نوبل ماليات هاى ديگرى هم براى خانم عبادى تعيين شده بود، به عنوان مثال به خاطر سخنرانى هاى ايشان در كشورهاى مختلف مبلغ بسيار زيادى ماليات تعيين شده كه بى سابقه است. اما اين اسناد آن قدر ساختگى است كه حتى در تاريخ هايى كه ادعا شده خانم عبادى در دانشگاه هاى گوناگون سخنرانى داشته، پاسپورت ايشان نشان مى دهد در آن زمان در ايران بوده است.
اگر خانم عبادى به ايران بازگردد چه عواقبى در انتظارشان است؟
اگر اداره ماليات با همين روش نسنجيده پيش برود ممكن است به خود جرأت دهد خانم عبادى را ممنوع الخروج كند. اما بهتر است تكليف پرونده زودتر روشن شود تا ايشان هم به ايران بازگردد و مانند گذشته به فعاليت وكالتى و حقوق بشرى خود ادامه دهد.