عمده تحليل هاى اين روزهاى رسانه ها و محافل سياسى و هسته اى، حول و حوش توافق سه جانبه تهران دور مى زند.
عده اى اين توافقنامه را عقب نشينى ايران از مواضع قبلى خود مى دانند و عده اى ديگر آن را در چارچوب بازى بزرگ دادن امتياز براى گرفتن امتيازى بزرگتر مى پندارند.
اما امتياز بزرگترى كه ايران حاضر شده براى گرفتن آن، خط قرمز مبادله سوخت را از داخل ايران تا داخل تركيه عقب ببرد، چيست؟
احمد صدر حاج سيد جوادى، كهنسال ترين فعال سياسى ايران، بر اين باور است كه حاكميت حاضر است حتى به قيمت مصالحه با بيگانگان در مقابل جنبش داخلى بايستد.
اما آيا تلاش ايران براى جلب نظر بازيگران خارجى در عرصه هسته اى مى تواند ارتباطى با تحولات سياسى داخل ايران داشته باشد؟
سراج الدين ميردامادى، تحليل گر سياسى مسائل ايران، بر اين باور است كه اصولاً اين ارتباط به شكل تاريخى همواره وجود داشته است:
سراج الدين ميردامادى: به طور كلى در نظام هاى تمامت خواه كلاسيك خاورميانه كه بر بودجه هاى نفت تكيه مى كنند، معمولاً نظام هاى حاكم هر گاه مى خواهند جنبش هاى آزادي خواه را در داخل سركوب كنند، به گونه اى تلاش مى كنند كه با قدرت هاى خارجى به توافق برسند و با آنها بسازند. اين هميشه در كشورهاى مختلف ديده شده و در ايران هم هميشه شاهد اين مسئله بوديم. اين نگرانى الان هست كه اگر اين توافق نهايى شود، و در واقع مشكل هسته اى ايران حل شود و سايه تحريم هاى تازه از سر حاكمان جمهورى اسلامى برداشته شود، چه اتفاقى مى تواند براى جنبش آزاديخواهى در داخل بيافتد؟»
محمد على توفيقى، فعال سياسى و تحليل گر مسائل سياست داخلى ايران، نيز نظرى مشابه با سراج الدين ميردامادى دارد.
او علاوه بر توافق هسته اى سه جانبه ايران، تركيه و برزيل، به آزاد كردن كلوتيد ریيس، شهروند فرانسوى زندانى در ايران نيز به عنوان بخش ديگرى از تحركات جديد جمهورى اسلامى در عرصه سياست خارجى اشاره مى كند.
محمدعلى توفيقى: به دليل كاهش مشروعيت حاكمان فعلى و تضعيف پايگاه اجتماعى حكومت، تجارب نشان داده كه اين آقايان هر گاه كه احساس كرده اند كنترل اوضاع در داخل از دستشان ممكن است خارج شود، امتيازات و آوانس هايى را در روابط خودشان با قدرت هاى خارجى داده اند و انعطاف هايى را از خودشان نشان داده اند. مخصوصاً با توجه به نزديك شدن سالگرد انتخابات رياست جمهورى كه اينها پيش بينى مى كنند با فوران مجدد اعتراض هاى مردمى مواجه شوند، وادارشان كرده كه اين سياست را در پيش بگيرند به اين اميد كه بتوانند در داخل كشور، كنترل بيشترى بر اوضاع داشته باشند.»
نشانه هاى ديگرى نيز وجود دارد كه براى منتقدان سياسى داخل ايران نگران كننده است.
نگرانى از اين بابت كه شايد حاكمان ايران بر آن اند تا با حل مسائل خارجى خود فرصت بيشترى براى حل و فصل مسائل داخلى بيابند.
اما بايد به اين پرسش پاسخ داد كه آيا جمهورى اسلامى مى تواند نسبت به روزهايى كه با كمرنگ كردن مسائل و مشكلات بين المللى خود به تشديد سركوب ها در داخل مرزها مشغول شود، خوشبين باشد؟
محمدعلى توفيقى: متاسفانه هميشه اين نگرانى در ميان فعالان سياسى وجود داشته كه نوعى معامله گرى حاكمان با قدرت هاى جهانى و كشورهاى خارجى منجر به تشديد سركوب و خفقان و ضايع شدن بيشتر حقوق ملت در داخل شده و تجاربى در گذشته هم داشتيم. اما من تصور مى كنم گستردگى اعتراضات يك سال گذشته و به رسميت شناخته شدن اين جنبش توسط اكثر كشورهاى دنيا و همينطور باقى بودن ريشه هاى اعتراضات، عواملى است كه اين بار اين آقايان به راحتى قادر نخواهند بود كه با سازش با خارج جلوى اعتراضات را بگيرند.»
سراج الدين ميردامادى نيز سكوت افكار عمومى غرب و دولت هاى غربى در برابر تشديد سركوب ها در ايران به بهاى گرفتن امتيازهاى هسته اى از دولت ايران را بعيد مى داند:
سراج الدين ميردامادى: اينكه لزوماً جامعه جهانى چشم بپوشد بر سركوب هاى شديدتر در داخل در قبال آنچه كه بحران هسته اى يا تعامل هسته اى خوانده مى شود، محل ترديد است. اولاً خود مسئله هسته اى به اين راحتى ها حل شدنى نيست. هنوز ما نشانه هايى نداريم از اينكه جامعه جهانى بخواهد در خصوص سركوب بيشتر، چراغ سبز به حاكميت نشان دهند. افكار عمومى غرب بعيد است كه در برابر اين سركوب جديد و احتمال دستگيرى سكوت كنند و چراغ سبز به حكومت ايران نشان دهند.»
نزديك شدن به سالگرد انتخابات رياست جمهورى دوره دهم و نگرانى دولت در از سر گرفتن جنبش اعتراضى مردم در كوچه ها و خيابان ها با تلاش ها و تحركات مخصوصى همراه شده كه شطرنج بازان عرصه سياست ايران را نسبت به هر حركت و مهره چينى از سوى رقيب حساس كرده است.
عده اى اين توافقنامه را عقب نشينى ايران از مواضع قبلى خود مى دانند و عده اى ديگر آن را در چارچوب بازى بزرگ دادن امتياز براى گرفتن امتيازى بزرگتر مى پندارند.
اما امتياز بزرگترى كه ايران حاضر شده براى گرفتن آن، خط قرمز مبادله سوخت را از داخل ايران تا داخل تركيه عقب ببرد، چيست؟
احمد صدر حاج سيد جوادى، كهنسال ترين فعال سياسى ايران، بر اين باور است كه حاكميت حاضر است حتى به قيمت مصالحه با بيگانگان در مقابل جنبش داخلى بايستد.
اما آيا تلاش ايران براى جلب نظر بازيگران خارجى در عرصه هسته اى مى تواند ارتباطى با تحولات سياسى داخل ايران داشته باشد؟
سراج الدين ميردامادى، تحليل گر سياسى مسائل ايران، بر اين باور است كه اصولاً اين ارتباط به شكل تاريخى همواره وجود داشته است:
سراج الدين ميردامادى: به طور كلى در نظام هاى تمامت خواه كلاسيك خاورميانه كه بر بودجه هاى نفت تكيه مى كنند، معمولاً نظام هاى حاكم هر گاه مى خواهند جنبش هاى آزادي خواه را در داخل سركوب كنند، به گونه اى تلاش مى كنند كه با قدرت هاى خارجى به توافق برسند و با آنها بسازند. اين هميشه در كشورهاى مختلف ديده شده و در ايران هم هميشه شاهد اين مسئله بوديم. اين نگرانى الان هست كه اگر اين توافق نهايى شود، و در واقع مشكل هسته اى ايران حل شود و سايه تحريم هاى تازه از سر حاكمان جمهورى اسلامى برداشته شود، چه اتفاقى مى تواند براى جنبش آزاديخواهى در داخل بيافتد؟»
محمد على توفيقى، فعال سياسى و تحليل گر مسائل سياست داخلى ايران، نيز نظرى مشابه با سراج الدين ميردامادى دارد.
او علاوه بر توافق هسته اى سه جانبه ايران، تركيه و برزيل، به آزاد كردن كلوتيد ریيس، شهروند فرانسوى زندانى در ايران نيز به عنوان بخش ديگرى از تحركات جديد جمهورى اسلامى در عرصه سياست خارجى اشاره مى كند.
محمدعلى توفيقى: به دليل كاهش مشروعيت حاكمان فعلى و تضعيف پايگاه اجتماعى حكومت، تجارب نشان داده كه اين آقايان هر گاه كه احساس كرده اند كنترل اوضاع در داخل از دستشان ممكن است خارج شود، امتيازات و آوانس هايى را در روابط خودشان با قدرت هاى خارجى داده اند و انعطاف هايى را از خودشان نشان داده اند. مخصوصاً با توجه به نزديك شدن سالگرد انتخابات رياست جمهورى كه اينها پيش بينى مى كنند با فوران مجدد اعتراض هاى مردمى مواجه شوند، وادارشان كرده كه اين سياست را در پيش بگيرند به اين اميد كه بتوانند در داخل كشور، كنترل بيشترى بر اوضاع داشته باشند.»
نشانه هاى ديگرى نيز وجود دارد كه براى منتقدان سياسى داخل ايران نگران كننده است.
نگرانى از اين بابت كه شايد حاكمان ايران بر آن اند تا با حل مسائل خارجى خود فرصت بيشترى براى حل و فصل مسائل داخلى بيابند.
اما بايد به اين پرسش پاسخ داد كه آيا جمهورى اسلامى مى تواند نسبت به روزهايى كه با كمرنگ كردن مسائل و مشكلات بين المللى خود به تشديد سركوب ها در داخل مرزها مشغول شود، خوشبين باشد؟
محمدعلى توفيقى: متاسفانه هميشه اين نگرانى در ميان فعالان سياسى وجود داشته كه نوعى معامله گرى حاكمان با قدرت هاى جهانى و كشورهاى خارجى منجر به تشديد سركوب و خفقان و ضايع شدن بيشتر حقوق ملت در داخل شده و تجاربى در گذشته هم داشتيم. اما من تصور مى كنم گستردگى اعتراضات يك سال گذشته و به رسميت شناخته شدن اين جنبش توسط اكثر كشورهاى دنيا و همينطور باقى بودن ريشه هاى اعتراضات، عواملى است كه اين بار اين آقايان به راحتى قادر نخواهند بود كه با سازش با خارج جلوى اعتراضات را بگيرند.»
سراج الدين ميردامادى نيز سكوت افكار عمومى غرب و دولت هاى غربى در برابر تشديد سركوب ها در ايران به بهاى گرفتن امتيازهاى هسته اى از دولت ايران را بعيد مى داند:
سراج الدين ميردامادى: اينكه لزوماً جامعه جهانى چشم بپوشد بر سركوب هاى شديدتر در داخل در قبال آنچه كه بحران هسته اى يا تعامل هسته اى خوانده مى شود، محل ترديد است. اولاً خود مسئله هسته اى به اين راحتى ها حل شدنى نيست. هنوز ما نشانه هايى نداريم از اينكه جامعه جهانى بخواهد در خصوص سركوب بيشتر، چراغ سبز به حاكميت نشان دهند. افكار عمومى غرب بعيد است كه در برابر اين سركوب جديد و احتمال دستگيرى سكوت كنند و چراغ سبز به حكومت ايران نشان دهند.»
نزديك شدن به سالگرد انتخابات رياست جمهورى دوره دهم و نگرانى دولت در از سر گرفتن جنبش اعتراضى مردم در كوچه ها و خيابان ها با تلاش ها و تحركات مخصوصى همراه شده كه شطرنج بازان عرصه سياست ايران را نسبت به هر حركت و مهره چينى از سوى رقيب حساس كرده است.