مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ضمن تایید پایبندی ایران به تعهداتش در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک، گفت که شکست برجام «خسارت بزرگی» برای راستی‌آزمایی است.
یوکیو آمانو این اظهارات را روز دوشنبه ۱۴ اسفند در آغاز نشست فصلی شورای حکام متشکل از ۳۵ کشور بیان کرد و افزود: «برنامه جامع اقدام مشترک یک پیروزی مهم برای راستی‌آزمایی است. اگر توافق شکست بخورد، این خسارت بزرگی برای راستی‌آزمایی و چندجانبه گرایی است».
به نظر می رسد اشاره مدیرکل آژانس به تهدیدهای دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، باشد که گفته است اگر «ایرادهای فاجعه‌بار» توافق اتمی با ایران حل نشود، واشینگتن احتمالا از برجام خارج خواهد شد.
وی در این زمینه چهار شرط را برشمرده که در صورت برآورده شدن آنها از سوی کشورهای اروپایی، آمریکا حاضر به ماندن در این توافق است. این شروط عبارتند از: «دسترسی فوری» بازرسان بین المللی به تمامی مکان‌ها و تاسیسات ایران، دائمی شدن محدودیت‌ها برای برنامه هسته‌ای ایران، تضمین به عدم نزدیک شدن به سلاح هسته‌ای، و محدودیت برنامه موشک‌های دوربرد ایران.
رئیس‌جمهوری آمریکا از زمان به قدرت رسیدن٬ بارها برجام را «بدترین توافقی» خوانده که تاکنون به عمر خود دیده است.
مسوولیت راستی‌آزمایی و تایید پایبندی این توافق با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است و مدیرکل این نهاد در دو سال گذشته همواره این پایبندی را تایید کرده است. آقای آمانو روز دوشنبه در گزارش جدید خود بار دیگر بر این پایبندی صحه گذاشت.
او در این گزارش اشاره کرد که از ایران خواسته است تا اطلاعات بیشتری درباره طرح آن در زمینه تولید پیشران هسته‌ای برای کشتی‌ها در اختیار آژانس قرار دهد. به گفته مدیرکل آژانس، ایران هنوز به این درخواست پاسخی نداده است.
آقای آمانو تصریح کرد: «آژانس از ایران درخواست کرده است تا درباره برنامه‌اش به منظور توسعه چرخه سوخت اتمی برای پیشران هسته‌ای دریایی شفاف‌سازی کند».
در همین زمینه، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، به شبکه تلویزیونی «العالم» گفت که «این مسئله یک بحث بلند مدت است و مربوط به یک یا دو سال دیگر نیست شاید مثلا ۱۰ سال زمان ببرد ما بتوانیم پیشران هسته‌ای داشته باشیم».
بر اساس گزارش خبرگزاری ایسنا، آقای کمالوندی افزوده است: «ما به دلیل اینکه بیشترین ساحل را در دریا‌های آزاد بین کشورهای منطقه داریم و بیشترین تعداد کشتی را داریم به طور مثال در بحث نفتکش‌ها اولین ناوگان دنیا را از نظر تعداد و میزان ظرفیت دارا هستیم بنابراین ممکن است پیشران دراین زمینه مورد استفاده باشد».
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران تصریح کرده که «در این زمینه تصمیم گرفته شده و بودجه‌اش دیده شده و کار‌های اولیه تحقیقاتی آن شروع شده و ما این موضوع را به آژانس نیز براساس کد ۳.۱ اعلام کرده ایم».
«بازگشت به غنی‌سازی ۲۰ درصدی ظرف ۴۸ ساعت»
آقای کمالوندی در بخش دیگری از مصاحبه‌اش گفته که تاسیسات هسته‌ای ایران نه تنها قادر است ظرف «۴۸ ساعت» به وضعیت قبل از امضای توافقنامه برجام بازگردد٬ بلکه می‌تواند به «چندین برابر جلوتر از قبل» برسد.
وی افزوده است: «ما نه تنها می‌توانیم به وضعیت قبل برگردیم بلکه به مراتب می‌توانیم چندین برابر جلوتر از قبل بازگردیم. دست ما خیلی باز است. از نظر سطح و مقدار غنی‌سازی، تعداد سانتریفوژ و دیگر موارد می‌توانیم به سرعت اقداماتی انجام بدهیم».
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران به عنوان مثال گفته است: «اگر ما بخواهیم ۲۰ درصد غنی‌سازی کنیم در کمتر از ۴۸ ساعت می‌توانیم اقدام کنیم. ما بر اساس ماشین‌های جدیدی که به کار می‌گیریم می‌توانیم سرعت غنی‌سازی را بالا ببریم».