در حالی که موعد اجرای تحریمهای نفتی آمریکا علیه ایران نزدیک میشود، یک نماینده مجلس از «تشکیل کارگروه تهاتر نفت در برابر کالا » خبر داده است.
اسدالله قرهخانی، سخنگوی کمیسیون انرژی، روز چهارشنبه ۱۳ تیرماه در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا درباره تشکیل کارگروه تهاتر نفت در برابر کالا گفته که «ما قبلا در تحریمهای شورای امنیت محدودیت داشتیم اما یک میلیون بشکه نفت صادر میکردیم، البته اصولا تحریمها هم موقعی که به نهایت برسد غذا و دارو مستثنی است».
وی در ادامه گفت: «این کارگروه به این معنا است که ما کالا را مشروط به اینکه نفت ما را بخرند، وارد کنیم و به این ترتیب صادرات ما کمتر محدود میشود».
خبرگزاری بلومبرگ نیز با بازتاب سخنان آقای قرهخانی گزارش داده که تهاتر نفت در برابر کالا شیوهای است که در دوران قبلی تحریمها از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ نیز به اجرا گذاشته شد.
این گزارش میافزاید که آن زمان تحریمهای آمریکا فروش نفت ایران را تنها محدود کرده بود، اما این بار دولت دونالد ترامپ در تلاش است تا صادرات نفت ایران را قطع کند.
در دور قبل تحریمها، آمریکا از مشتریان نفتی ایران خواسته بود که هر شش ماه یک بار خرید نفت از ایران را «به صورت چشمگیر» (حدود ۲۰ درصد) کاهش دهند. طی سه سال، صادرات نفت ایران نصف شد و به روزانه یک میلیون بشکه رسید.
آن زمان، ایران تنها ملزم بود پول نفت صادراتی را با ارز همان کشور دریافت کند و این پول فقط میتوانست برای خرید کالا از همان کشور و واردات به ایران استفاده شود.
آقای قرهخانی میگوید که «ما در حال حاضر به دلیل مشکلات بانکی امکان وارد کردن دلار و یورو به جای صادرات نفت را نداریم، بنابراین به جای نفت از کالاهای ساخته شده کشورهایی مثل هند، چین و کره جنوبی که در گذشته هم به همین صورت بوده واردات انجام میدهیم».
وی خاطرنشان کرد که این کالاها میتواند شامل تجهیزات پزشکی، نهادههای کشاورزی، کالای صنعتی و واسطهای و خیلی موارد دیگر باشد. «ما در شرایط عادی هم از این کشورها یا کشورهای اروپایی کالا میخریدیم اکنون هم نفت را به جای برخی کالاهای اساسی مورد نیاز میفروشیم».
هنوز معلوم نیست آیا مشتریان نفتی ایران زیر بار خواسته آمریکا برای قطع واردات خواهند رفت یا نه، اما این نماینده مجلس گفت که «ما به بازارهای هدف و کشورهایی که از ما نفت میخرند، اعلام میکنیم در صورتی کالا میخریم که نفت از ما بخرند یعنی مبادله یک طرفه نیست. وقتی آنها کالای خود را میفروشند باعث اشتغال و رونق در کشورشان نیز میشود. ولی اگر ارز را بگیرد و ما کالا را از آنها بخریم هیچ زمانی ریسک نمیکنند که از ما نفت بخرند».
ایران سال گذشته روزانه دو میلیون و ۱۲۵ هزار بشکه صادرات نفت خام داشت که ارزش آن حدود ۴۰ میلیارد دلار بود. تهران به غیر از نفت خام، طی سال گذشته هفت میلیارد دلار صادرات میعانات گازی نیز داشت. میعانات گازی نوعی نفت خام فوق سبک است که از میادین گازی تولید میشود.
در نیمه اول سال ۲۰۱۸ نیز ایران به همین میزان صادرات نفت خام و میعانات گازی داشته، اما قیمت نفت طی سال گذشته به طور متوسط کمی بیشتر از ۵۲ دلار بود، در حالی که در نیمه اول سال جاری این رقم به طور متوسط به بالای ۶۳ دلار رسیده و هم اکنون ۷۸ دلار است.