دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران سخنان رییسجمهوری آمریکا و نخستوزیر اسرائیل در مجمع عمومی سازمان ملل را نشان دهنده به گفته او، «روحیه جنگطلبانه، خصمانه و ضد صلح» آنان دانست و فرمانده سپاه پاسداران نیز خواستار «پاسخ دردناک» به آمریکا شد.
به گزارش خبرگزاری فارس، محمد علی جعفری، فرمانده سپاه پاسداران، روز چهارشنبه ۲۹ شهریور از رییسجمهوری ایران خواست که در سخنرانیاش در مجمع عمومی سازمان ملل به سخنان دونالد ترامپ، «پاسخ قاطع، انقلابی و روشنگر» و «در شأن ملت ایران» بدهد.
حسن روحانی قرار است عصر روز چهارشنبه در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کند.
آقای جعفری اضافه کرد: «موضعگیری قاطع در مقابل ترامپ تازه آغاز راه است و آنچه اهمیت راهبردی دارد این است که آمریکا پاسخهای دردناکتر را در عمل و در رفتار و تصمیماتی که ایران ظرف ماههای آینده خواهد گرفت، مشاهده کند».
فرمانده سپاه با تاکید بر اینکه «زمان آن رسیده است که محاسبات غلط آمریکا را تصحیح کنیم» خواستار دفاع دولت حسن روحانی از «منافع ملت ایران» در برابر آمریکا شد.
آقای جعفری در سخنان خود به جزئیات خواستههای خود از دولت حسن روحانی برای مقابله با آمریکا اشارهای نکرده است. پیش از این نیز رهبر جمهوری اسلامی و نزدیکان او بدون ارائه راهکار، خواستار موضعگیری «انقلابی» دولت حسن روحانی در برابر اقدامات آمریکا شده بودند.
با وجود تایید توافق اتمی وین از سوی آیتالله علی خامنهای، او و نزدیکانش همچنان از این توافق انتقاد میکنند. با این حال آنان اعلام کردهاند که جمهوری اسلامی به این توافق پایبند است.
سخنان فرمانده سپاه پاسداران در حالی بیان شده است که مقامات آمریکا برخی از اقدامات این نهاد از جمله اقدامات نیروی قدس سپاه پاسداران در منطقه و همچنین آزمایشهای موشکی را بر خلاف «روح» توافق اتمی وین میدانند.
واکنش شمخانی
رییسجمهوری آمریکا روز سهشنبه در نخستین سخنرانی خود در سازمان ملل، از حکومت ایران به عنوان یک کشور «یاغی» نام برد که به گفته وی، سرمایههای این کشور را صرف «خشونت» در کشورهای منطقه میکند.
دونالد ترامپ همچنین از جامعه بینالمللی خواست تا به گفته وی، با اقدامات «بیثباتکننده رژیم جنایتکار» ایران مقابله کند.
آقای ترامپ با اشاره به توافق هستهای ایران و شش قدرت جهانی به عنوان «یک توافق بد» تاکید کرد که آمریکا هرگز در قرارداد یکطرفهای که هیچ سودی برای این کشور نداشته باشد، باقی نخواهد ماند.
با این حال دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران این گفتهها را «ناشی از درک ضعیف رییسجمهور آمریکا از توافقات بینالمللی و مبانی حقوقی آن» دانست.
«هیچ یک از طرفهای امضاءکننده برجام حق ندارند از سازوکارهای پذیرفته شده در این توافقنامه بینالمللی با طرح بهانههای واهی و غیر حقوقی سر باز زنند».دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران
علی شمخانی روز چهارشنبه تاکید کرد که «هیچ یک از طرفهای امضاءکننده برجام حق ندارند از سازوکارهای پذیرفته شده در این توافقنامه بینالمللی با طرح بهانههای واهی و غیر حقوقی سر باز زنند».
رهبر جمهوری اسلامی نیز روز یکشنبه در دانشگاه علوم انتظامی تهران گفته بود، «هر کار غلط آمریکا» با واکنش قاطع ایران روبرو خواهد شد.
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، هم در توئیتی نوشته است: «برجام قابل مذاکره نیست. یک توافق بهتر تنها یک خیالبافی محض ست».
حسن روحانی، رییسجمهوری ایران، نیز روز سهشنبه برجام را یک تعهد چندجانبه بینالمللی و مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل دانست و گفته بود که «خروج از این تعهد هزینه بسیار سنگینی برای آمریکا خواهد داشت».
با این حال در همان روز رکس تیلرسون، وزیر خارجه ایالات متحده، در گفتوگویی با شبکه «فاکس» گفته بود که اگر قرار است آمریکا همچنان به توافق اتمی میان ایران و شش قدرت جهانی پایبند بماند، باید در آن تغییراتی داده شود.
نخستوزیر اسرائیل، نیز در سخنرانی خود در سازمان ملل، از جامعه جهانی خواست این توافق را کنار بگذارد یا در آن تغییراتی کلی ایجاد کند.
با این حال امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه، از توافق با ایران دفاع کرده و گفته است لغو برجام بدون جایگزینی مناسب، اشتباهی خطرناک خواهد بود.
کشورهای اروپایی طرف مذاکره با ایران در جریان توافق اتمی در عین حال پیش از این در بیانیهای مشترک همراه با ایالات متحده، آزمایشهای موشکی بالیستیک ایران را ناسازگار با توافق اتمی توصیف کردهاند.
دولت آمریکا نیز تهران را متهم میکند با عملکردی که بر خلاف «روح» برجام است، مانند آزمایشهای موشکی، حمایت از شبهنظامیان و موارد دیگر، ثبات منطقه و جهان را به خطر انداخته است.
واکنش مقامات دولتی و رییس فراکسیون امید مجلس
رییسجمهوری آمریکا در سخنان روز سهشنبه خود همچنین تصریح کرد که همه جهانیان میدانند مردم ایران خواهان تغییر هستند و رهبران ایران بیش از هر کسی دیگر از مردم این کشور میترسند.
آقای ترامپ اضافه کرد: «به همین علت است که حکومت، دسترسی به اینترنت را محدود میکند، ماهوارههای مردم را جمعآوری میکند، به سوی راهپیمایی مسالمتآمیز دانشجویان تیراندازی میکند، و کسانی که خواهان اصلاحات هستند را زندانی میکند».
محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در واکنش به این سخنان اعلام کرد: «دولت آمریکا اگر نگران دسترسی مردم ایران به اینترنت است، چرا به بهانه تحریم دسترسی ایرانیان به سایتهای متعدد را مسدود کرده است؟»
سخنان آقای جهرمی در حالی بیان شده است که مقامات قوه قضائیه و کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در ایران طی سالهای گذشته تعداد زیادی از شبکههای اجتماعی و سایتهای خبری را فیلتر کردهاند.
تعدادی از دیگر مقامات جمهوری اسلامی نیز به سخنان رییسجمهوری آمریکا واکنش نشان دادهاند.
محمدرضا عارف، رییس فراکسیون مجلس شورای اسلامی در توئیتر خود نوشته است: «سخنرانی ترامپ آنقدر نفرت انگیز بود که حمایت مردم کشورش را هم به دنبال نخواهد داشت».
حمید ابوطالبی، معاون سیاسی دفتر رییسجمهوری ایران، هم در توئیتی مدعی شد که آقای ترامپ «از درک تفاوت میان سخنرانی در سازمان ملل و بازی خشن فوتبال آمریکایی عاجز است».
محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، نیز اعلام کرد که «ظاهرا پیشنویس نطق ترامپ را نتانیاهو نوشته است».
حسن فیروز آبادی، مشاور عالی نظامی رهبر جمهوری اسلامی، نیز گفت که «این شرمآورترین و بیمحتواترین سخنرانی خطابه در سازمان ملل بود».
رییسجمهوری آمریکا در سخنان خود همچنین مقامات جمهوری اسلامی را متهم کرده که درآمدهای نفتی کشور را «خرج حزبالله و دیگر گروههای تروریستی» میکنند تا «مسلمانان بیگناه را بکشند و به همسایههای صلحجوی عرب و اسرائیلی حمله کنند».
حضور نیروهای نظامی ایران در عراق و سوریه اعتراض برخی از کشورهای منطقه از جمله تعدادی از کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس به خصوص عربستان سعودی و نیز شماری از کشورهای جهان مانند آمریکا را به دنبال داشته است.
مقامات جمهوری اسلامی ایران اما هدف از حضور این نیروها در سوریه و عراق را دادن خدمات مستشاری به دولتهای این کشورها در مقابله با گروه حکومت اسلامی (داعش) اعلام میکنند.