قطر روز پنجشنبه ۱۸ خرداد در واکنش به اقدام تعدادی از کشورهای عربی همسایه خود برای انزوای آن کشور به خاطر «حمایت دوحه از تروریسم»، اعلام کرد به خاطر حل این اختلاف حاضر نیست سیاست خارجی خود را تغییر دهد و هیچگاه مصالحه نخواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، شیخ محمد بن عبدالرحمان آل ثانی وزیر خارجه قطر این سخنان را همزمان با اقدامات میانجیگرانه آمریکا و کویت برای حل بحران دیپلماتیک در مناسبات آن با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس ایراد کرد.
او در یک کنفرانس خبری در دوحه گفت: «ما را منزوی کردهاند چون کشوری موفق و مرفه هستیم. ما سکویی برای صلح هستیم و نه تروریسم. این اختلاف، ثبات کل منطقه را به خطر انداخته است. ما تسلیم نخواهیم شد و هیچگاه از سیاست خارجی کشور خود عقبنشینی نخواهیم کرد».
او افزود کشورهایی که مناسبات خود را با قطر قطع کردهاند هنوز فهرست مطالبات خود را تسلیم نکردند و تاکید کرد که این اختلاف باید از طریق دیپلماتیک حل شود.
«به هیچ عنوان این مشکل را نمیتوان به شکل نظامی حل کرد».
عربستان سعودی، بحرین، امارات متحده عربی و مصر روز دوشنبه با متهم کردن قطر به حمایت از گروههای تندرو اسلامگرا و جانبداری از ایران مناسبات دیپلماتیک، تجاری و ترابری خود را با قطر قطع کردند. چند کشور عربی دیگر نیز در روزهای بعد همین تصمیم را اتخاذ کردند. قطر این اتهامات را رد میکند.
شیخ محمد بن عبدالرحمان آل ثانی گفت: ایران به قطر اعلام کرده که حاضر است مسیر انتقال مواد غذایی به آن کشور را فراهم کند. قطر یک مرکز مهم سرمایهگذاری در منطقه و از صادرکنندگان بزرگ گاز طبیعی است ولی کشور بسیار کوچکی است و برای اکثر نیازهای خود به واردات وابسته است.
قطر که معمولا در مسائل دیپلماتیک و سیاست خارجی با احتیاط موضعگیری میکند در مقابل اقدام کشورهای عربی همسایه واکنش تندی نشان داده است.
یک دیپلمات قطری گفت: «این اقدام آنها و محاصره کامل ما مثل محاصره شهر برلین است. یک اعلان جنگ و تهاجمی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است. ما از جهان میخواهیم این تعرض را محکوم کند».
مسدود کردن تنها راه حملونقل زمینی به قطر توسط عربستان سعودی باعث شده که جمعیت ۲.۷ میلیونی قطر در مورد کمبود مواد غذایی و سایر کالاهای اساسی به شدت احساس خطر کند. در بسیاری از فروشگاهها صفهای طویلی شکل گرفته و موجودی کالاهای برخی از فروشگاهها رو به اتمام است.
اما بسیاری از شرکتهای بزرگ و بانکها در کشورهای عربی خلیج فارس برای پرهیز از سقوط سرمایهگذاریهای خود تلاش میکنند روابط با طرفهای معامله در قطر را فعال نگاه دارند.
خبرگزاری رویترز میافزاید دولت ترکیه که در قطر یک پایگاه نظامی دارد پیشنهاد داده است که آب آشامیدنی و مواد غذایی این کشور را تامین کند و طرح استقرار نیروهای نظامی خود در قطر را تسریع کرده است.
رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه، گفته است انزوای قطر هیچ مشکلی را حل نخواهد کرد.
دونالد ترامپ که در اولین واکنش خود به این بحران دیپلماتیک، از عربستان سعودی و متحدانش حمایت کرده بود اکنون موضع میانجیگیرانهای اتخاذ کرده است.
کاخ سفید و وزارت دفاع آمریکا در موضعگیری روزهای اخیر سعی کردند واکنش اوليه دونالد ترامپ را تصحیح کنند و از نقش قطر در کمک به امنیت منطقه و همکاری نظامی آن کشور با آمریکا قدردانی کردند.
دونالد ترامپ نیز در دومین واکنش خود به این موضوع در گفتوگوی تلفنی با امیر قطر خواهان اقدامات قاطع آن کشور علیه تروریسم شد و به گفته کاخ سفید، به امیر قطر گفته است در صورت لزوم میتوانند در واشینگتن با یکدیگر ملاقات کنند.
همزمان اقدامات دیپلماتیک مقامات قطری و کشورهای دیگر عضو شورای همکاری خلیج فارس افزایش یافته است. وزیر خارجه قطر به مسکو و بروکسل سفر کرده و در مقابل، پادشاه بحرین برای گفتوگو در مورد این بحران به مصر یکی از کشورهای متحد سفر کرده است.
امیر کویت روز گذشته با مقامات عمان دیدار کرد و برای مشورت و گفتوگوی بیشتر به قطر و امارات متحده عربی سفر کرده است. اما یک مقام وزارت خارجه کویت گفت مذاکرات امیر این کشور تاکنون با هدف کاهش دامنه بحران صورت گرفته و هنوز در مسیر حل آن پیشرفتی حاصل نشده است.
به گفته او، تضاد و برخوردهای شخصی رهبران کشورهای منطقه در بروز این بحران نقش مهمی داشته است.
همزمان عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان سعودی تاکید کرد که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس میتوانند اختلافات خود را حل کنند و به دخالت و میانجیگری کشورهای دیگر نیازی نیست.
حکومت قطر همواره از گروههای اسلامگرای تندرو حمایت کرده ولی کمک به گروههای تروریستی را تکذیب میکند.
این کشور به گروههای تندرویی که با غرب و دولتهای متحد آن میجنگند، از جمله طالبان افغانستان، گروه فلسطینی حماس و جبهه نجات اسلامی الجزایر کمک میکند.
قطر میگوید دیدگاه همسایگان خود را قبول ندارد که هر گروه اسلامگرایی را تررویست میدانند و این سیاست، یک اشتباه بزرگ است.