در ادامه واکنشها به اعلام راهبرد جدید آمریکا در قبال تهران، رییس سازمان انرژی اتمی ایران با تاکید بر اینکه بازگشت به برنامه اتمی سابق در برخی موارد تنها چند ساعت زمان میبرد، هشدار داد که در صورت لغو برجام جمهوری اسلامی اجرای پروتکل الحاقی را متوقف خواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، علی اکبر صالحی شامگاه شنبه ۲۲ مهر در یک برنامه تلویزیونی گفت: «اگر برجام به هم بخورد، اجرای پروتکل الحاقی را متوقف میکنیم زیرا اکنون به طور داوطلبانه در حال اجرای آن هستیم و هنوز به تصویب مجلس نرسیده است».
وی تاکید کرد که در صورت لغو توافق اتمی وین، اجرای این پروتکل «بیمعنی» خواهد بود.
آقای صالحی در عین حال گفت که «ما نمیخواهیم وارد میدان چالشی شویم و اعلام میکنیم که ما را وادار به عکسالعمل نکنند».
بر پایه پروتکل الحاقی در پیمان منع گسترش سلاح هستهای معروف به انپیتی که ایران در تفاهم اتمی لوزان و پس از آن در توافق نهایی اتمی در وین اجرای داوطلبانه آن را پذیرفته، بازرسان آژانس انرژی اتمی مجاز خواهند بود هر زمان که لازم میدانند از تأسیسات هستهای ایران بازرسی سرزده داشته باشند.
حسن روحانی، رییسجمهوری ایران، نیز ساعاتی پس از سخنرانی دونالد ترامپ، همتای آمریکاییاش، اعلام کرده بود که اگر روزی منافع ایران در توافق اتمی وین تأمین نشود و طرف مقابل درباره این توافق اقدامی انجام دهد، جمهوری اسلامی «لحظهای درنگ نخواهد کرد و به آن پاسخ خواهد داد».
دونالد ترامپ در سخنرانی روز جمعه اعلام کرده بود بر پایه اطلاعات متقنی که در اختیار او قرار گرفته، قادر به تأیید پایبندی ایران به توافق هستهای نیست.
با اعلام عدم پایبندی ایران به برجام از سوی دونالد ترامپ، کنگره آمریکا ۶۰ روز فرصت خواهد داشت تا در مورد اعمال تحریمهای جدید بر ایران تصمیمگیری کند.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در واکنش به این سخنان گفت که آمادگی جمهوری اسلامی در مقابل تصمیم احتمالی آمریکا «لحظهای» است و «نمیخوابیم که ۶۰ روز دیگر بخواهیم بیدار شویم».
وی اعلام کرد که در صورت لغو توافق اتمی وین، جمهوری اسلامی میتواند در مدت چهار روز غنیسازی در تاسیسات فردو را به ۲۰ درصد برساند.
به گفته آقای صالحی، از سرگیری برخی از برنامههای اتمی ایران چند ساعت، از سرگیری برخی برنامههای دیگر چند ماه و برخی نیز یک سال و چند ماه طول میکشد.
وی اضافه کرد: «هرگاه هیات نظارت بر برجام دستور بدهد مطابق با آن عمل خواهد شد اما امیدوارم طرف مقابل سر عقل بیاید؛ ما علاقمندیم که برجام کماکان پابرجا باشد».
طبق توافق اتمی وین، در تأسیسات هستهای فردو در حوالی شهر قم به مدت ۱۵ سال نباید هیچگونه غنیسازی انجام شود ولی ایران میتواند حدود هزار سانتریفوژ برای سایر مصارف در این تأسیسات نگاه دارد.
در این توافق همچنین ایران پذیرفته است که ظرفیت غنیسازیاش در تأسیسات نطنز تا ۱۰ سال آینده حداکثر تا ۵۰۶۰ دستگاه سانتریفوژ باشد.
بازطراحی بینالمللی رآکتور آب سنگین اراک، کاهش ذخیره اورانیوم و نظارت مرتب آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز از موارد مورد تفاهم طرفهای مذاکره بود.
رییس سازمان انرژی اتمی ایران در این برنامه تلویزیونی همچنین سخنان رییسجمهوری امریکا را «ناپسند»، «رکیک» «نابجا»، «سخیف»، و «آکنده از دروغ» خواند.
آقای صالحی این گفتهها را ناشی از به گفته او، «آشفتگی» در دولت آمریکا به دلیل تغییرات زیاد برخی مقامات دانست و افزود که «متأسفانه تهدید برخی کشورهای منطقه نیز به این آشفتگیها افزوده است».
رئیس سازمان انرژی اتمی توضیحات بیشتری درباره «تهدید برخی کشورهای منطقه» نداده است.
علاوه بر اسرائیل، مصر و عربستان سعودی از مهمترین همپیمانان آمریکا در منطقه، از جمله کشورهایی هستند که در مواردی نگرانی خود را در مورد برنامه اتمی ایران و نیز توافق اتمی وین ابراز کردهاند.
روابط ایران و عربستان سعودی همچنان پرتنش است و از جمله جنگ داخلی سوریه و نبردهای اخیر در یمن، بر این تنشها افزوده است.
رییسجمهوری آمریکا روز جمعه همچنین با انتقاد شدید از رفتارهای سپاه پاسداران در منطقه و ورای آن و حمایت سپاه از «اقدامات تروریستی»، به وزارت خزانهداری اجازه داد این نهاد را به فهرست تحریمهایش اضافه کند.
مقامات جمهوری اسلامی در مقابل این گفتهها از سپاه پاسداران حمایت کردهاند.
از جمله محمود هاشمی شاهرودی، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران، نیز ضمن حمله به سخنان دونالد ترامپ در عین حال گفته است که نباید به دست او «بهانه داد».
آقای ترامپ پیش از این بارها اعلام کرده که جمهوری اسلامی با ادامه فعالیتهای موشکی به «روح توافق هستهای» که همانا رفع نگرانی غرب از تهدیدات ایران است، پایبند نبوده است.
او روز جمعه تأکید کرد که مردم ایران بهای گزافی را به دلیل رفتار رهبرانشان پرداختهاند و ابراز امیدواری کرد که تمهیدات جدید به بازنگری ایران در رفتارش و نیز صلح و ثبات در منطقه منجر شود.