واکنش‌های بین‌المللی به تصمیم ترامپ درباره به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل

اعلام سیاست جدید ایالات متحده آمریکا از سوی دونالد ترامپ در به رسمیت شناختن اورشلیم (بیت‌المقدس) به عنوان پایتخت اسرائیل، موجی از واکنش‌های بین‌المللی را برانگیخت که عمدتا در مخالفت با این تصمیم بود.

محمود عباس رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی چهارشنبه شب ۱۵ آذر گفت بیانیه دولت دونالد ترامپ در این زمینه و دستور آغاز انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به القدس، به منزله عقب‌نشینی آمریکا از میانجی‌گری در روند صلح است.

آقای عباس گفت تصمیم آمریکا «قابل قبول نیست» و «نقض تصمیمات بین‌المللی و موضع‌گیری جامعه جهانی و سازمان‌های منطقه‌ای است».

به گفته رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی، «گام‌هایی که برداشته شده، خدمت به افراطیونی است که می‌خواهند جنگ مذهبی به راه بیاندازند؛ این جنگی است که اگر روشن شود نمی‌توان بر آن پایانی گذاشت».

صائب عریقات مذاکره کننده ارشد پیشین فلسطینیان و از مقامات ارشد سازمان آزادیبخش فلسطین نیز گفت: «آمریکا با این کار به نقش خود به عنوان می‌انجی در مذاکرات اسرائیلی- فلسطینی پایان داد».

به گفته وی، «افراطی‌ها اولین برنده این بیانیه تازه آمریکا هستند و خشونت در انتظار منطقه است».

فلسطینیان اعلام کردند که پنجشنبه گام‌های اعتراضی را گسترش داده و از جمله همه محل‌های کسب و کار فلسطینی در شرق بیت‌المقدس تعطیل خواهد شد؛ فلسطینیان تظاهرات سراسری «روز خشم» در جمعه را نیز فراخوان داده‌اند.

سازمان جهاد اسلامی فلسطین هم با صدور بیانیه‌ای در غزه اعلام کرد که «تصمیم آمریکا اعلان جنگ است».

جنبش حماس در بیانیه‌ای با هشدار به آمریکایی‌ها، تاکید کرد که دولت آمریکا «دروازه‌های جهنم را باز کرد».

ارزیابی حبیب حسینی‌فرد، کارشناس مسائل خاورمیانه، از تصمیم آمریکا برای به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پاییتخت اسرائیل

دولت مصر نیز که در روزهای گذشته چنین تصمیمی از سوی آمریکا را «پر عقوبت» نامیده بود، شامگاه چهارشنبه اعلام کرد که این اقدام واشینگتن، جایگاه حقوقی بیت‌المقدس را تغییر نمی‌دهد.

آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد در واکنش به بیانیه دولت آمریکا گفت، «از هر چه که در توان دارد، برای بازگرداندن اسرائیل و فلسطینیان به پای میز مذاکرات بهره خواهد گرفت زیرا هیچ جایگزینی برای راهکار دو کشوری (استقلال کشوری برای فلسطینیان در جوار اسرائیل) وجود ندارد».

امانوئل مکرون رییس‌جمهوری فرانسه رهبر یکی از مهم‌ترین کشورهای غربی بود که سریع‌ترین واکنش را به بیانیه دونالد ترامپ نشان داد.

وی از تمام طرف‌ها در اسرائیل و سرزمین‌های فلسطینی خواست تا از بروز خشونت جلوگیری کنند و تاکید کرد که «وضعیت اورشلیم باید از طریق مذاکرات میان اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها تعیین شود».

آقای مکرون اقدام یکجانبه دونالد ترامپ در به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل را «تاسف‌بار» خواند و گفت که فرانسه از این اقدام حمایت نمی‌کند.

رهبران دولت‌های غربی و عربی و شخصیت‌های متعددی دو روز پیش از صدور بیانیه دونالد ترامپ، تلاش کرده بودند با انتشار بیانیه یا تماس با او، تصمیم آمریکا را تغییر دهند؛ ترزا می‌ نخست‌وزیر بریتانیا در آخرین ساعات با آقای ترامپ تلفنی گفت‌و‌گو کرد و خواهان حفظ وضعیت کنونی اورشلیم شده بود.

پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان نیز تنها ساعاتی پیش از بیانیه رییس‌جمهوری آمریکا بر لزوم حفظ حرمت جایگاه کنونی اورشلیم به عنوان شهری مقدس برای پیروان یهودیت، مسیحیت و اسلام تاکید کرده بود.

در ترکیه نیز وزارت امور خارجه این کشور تصمیم آمریکا را «غیر مسئولانه» نامید.

تحلیل جلیل روشندل، تحلیلگر سیاسی، از به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل

صد‌ها تن از شهروندان ترکیه، بلافاصله بعد از سخنرانی ترامپ، به نشانه حمایت از جایگاه اسلامی بیت‌المقدس و فلسطینیان، شامگاه چهارشنبه در برابر کنسولگری آمریکا در استانبول تظاهرات کردند.

رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه از روز سه‌شنبه هشدار داده بود که کشورش ممکن است با اسرائیل قطع رابطه کند.

میشل عون رییس‌جمهوری لبنان شامگاه چهارشنبه در سخنانی در بیروت گفت، بیانیه ترامپ «ثبات منطقه را با تهدید روبرو می‌کند».

قطر نیز در بیانیه‌ای، موضع آمریکا را به منزله صدور «حکم اعدام برای مشتاقان صلح» دانست.

اما بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل بلافاصله لحظاتی پس از بیانیه دونالد ترامپ، پانزدهم آذر را «روزی تاریخی» در سرنوشت اورشلیم نامید.

رئوون ریولین رییس‌جمهوری اسرائیل نیز شامگاه چهارشنبه گفت، «مسئله اورشلیم هیچگاه مانعی بر سر راه صلح‌خواهان نبوده است».

یولی ادلشتاین رییس مجلس اسرائیل نیز در بیانیه‌ای که در رسانه‌های این کشور منتشر شد، گفت، از همه کشورهای جهان می‌خواهیم از آمریکا پیروی کرده و کار انتقال سفارت خود به اورشلیم را آغاز کنند.

رسانه‌های اسرائیل روز چهارشنبه ادعا کرده بودند که فیلیپین و مجارستان در این روز تماس‌هایی با وزارت امور خارجه اسرائیل داشته‌اند تا بررسی‌های اولیه را در مورد احتمال انتقال سفارت کشورشان به اورشلیم آغاز کنند؛ اما این ادعا هنوز از سوی دولت‌های فیلیپین و مجارستان تایید نشده است.

اسرائیل با وجود خشنودی از این تغییر راهبردی در سیاست آمریکا، به سختی نگران بروز درگیری‌های امنیتی است.

فلسطینیان گفته‌اند روز جمعه تظاهرات «خشم» را برگزار کرده و اقدامات اعتراضی خود را به سراسر جهان خواهند کشاند. تظاهرات فلسطینیان از چهارشنبه با وجود ریزش شدید باران، از جمله با آتش زدن عکس‌های آقای ترامپ آغاز شده است.

فلسطینیان از هواداران خود در سراسر جهان خواسته‌اند با حضور در برابر سفارتخانه‌های آمریکا در کشورهای مختلف تظاهرات کنند.

وزارت خارجه آمریکا خود از بروز درگیری‌های امنیتی نگران شده است؛ به گزارش تلویزیون اسرائیل، این وزارتخانه در هشدار به دیپلمات‌های آمریکایی گفته است که نه تنها به کرانه باختری و غزه، بلکه تا ۲۹ دسامبر به هیچ نقطه‌ای در اسرائیل سفر نکنند.

وزارت خارجه آمریکا روز سه‌شنبه به همه شهروندان آمریکا که صد‌ها هزار تن آنها تابعیت اسرائیل را دارند، هشدار داد که اگر به اسرائیل می‌روند، از حضور در نقاط حساس، از جمله شرق اورشلیم خودداری کنند.