خط لوله گاز موسوم به «نابوکو»، در صورت احداث مي تواند گاز ايران، ترکمنستان، جمهوری آذربايجان و قزاقستان را به قلب اروپا انتقال دهد.
اين خط لوله ۳۳۰۰ کيلو متری، که مبدا آن شرق ترکيه است، پس از عبور از کشورهای بلغارستان، رومانی و مجارستان تا اتريش ادامه خواهد يافت.
هدف از احداث اين لوله، کاهش وابستگی کشورهای اروپایی به گاز روسيه است.
در اين رابطه، راديو اروپای آزاد/ راديو آزادی گفت وگویی دارد با راينهارد ميچک، مدير پروژه خط لوله نابوکو:
راديو آزادی: اخيراً معاون وزير امور خارجه آمريکا در امور اروپا و آسيا گفته است کشورش با انتقال گاز ايران از طريق خط لوله نابوکو مخالفت خواهد کرد. آقای ميچک! رابطه نابوکو با ايران چگونه است؟ اصولا تا به حال گفت وگويی با مقامات ايرانی داشته ايد يا خير؟
راينهارد ميچک: نابوکو به هيچ وجه گاز نمی خرد، نه از ايران، نه از آذربايجان و نه از ديگر کشورها.
همانگونه که شرکت نفت و گاز اتريش «OMV» با روسيه رابطه ديرينه دارد، ترکيه هم رابطه ای ديرينه با ايران دارد. در حال حاضر يک خط لوله گاز بين ايران و ترکيه وجود دارد که ايران از طريق آن سالانه نزديک به ۱۰ ميليارد متر مکعب گاز صادر می کند.
ما می دانيم که ايران مايل است ظرفيت خود را برای انتقال گاز از جنوب کشور به شمال افزايش دهد، يعنی از ميدان گازی پارس جنوبی به تهران و سپس به مرز ترکيه.
اين نشان می دهد که ايران مايل است گاز طبيعی به اروپا صادر کند. تاکيد می کنم که نابوکو فقط لوله گاز را که از شرق ترکيه شروع می شود در اختيار فروشندگان و خريداران گاز قرار می دهد. مبدا اين لوله در شرق ترکيه، هم نزديک مرز ايران است و هم نزديک مرز گرجستان.
فکر می کنيد ايران بتواند گاز خود را از طريق نابوکو به اروپا انتقال دهد؟
به محض اينکه يک شرکت غربی قرار داد خريد گاز با ايران را امضا کند ما از طريق نابوکو گاز را انتقال خواهيم داد. وضعيت فعلی ما اين است.
ما می دانيم که ميدان گازی پارس جنوبی توسعه پيدا خواهد کرد. البته در ابتدا برای تامين نيازهای داخلی ايران و سپس برای صدور به خارج به صورت گاز طبيعی مايع، LNG يا از طريق لوله های گاز.
البته اين بستگی به خريداران گاز دارد که با رايزنی با نابوکو يا شرکت های انتقال گاز مايع، تصميم بگيرند که چه نوع گازی برای چه نوع بازاری مناسب است.
ايران به تازگی اعلام کرده است که تمايل زيادی برای احداث «لوله انتقال گاز شماره ۹» موسوم به IGAT-9 دارد که از ميدان گازی پارس جنوبی به شمال تا مرز ترکيه ادامه خواهد يافت.
بنابراين انتظار می رود که در يک برهه زمانی، نه در روزهای اول عملياتی شدن نابوکو، بلکه در زمانی که شرايط سياسی اجازه دهد، صدور گاز از ايران به اروپا عملی شود.
آن گونه که آقای پی بالگز، کميسيونر اتحاديه اروپا در امور انرژی، و سايرين به کرات گفته اند، گاز ايران در دراز مدت برای اروپا مهم است.
با اين اوصاف به نظر می رسد که نابوکو فقط مالک لوله گاز است نه مسئول خريد گاز از کشور های صادر کننده. به عبارت ديگر، اينکه گاز از کدام کشور خريداری شود برای ناباکو اهميتی ندارد و فقط انتقال مستمر گاز به اروپا برای ناباکو مهم است. همينطور است؟
بله، دقيقا همينطور است. نه تنها ترکيه بلکه ساير کشورها يا شرکت های اروپایی نيز می توانند از ايران گاز بخرند و از طريق ناباکو آن را به مقصد برسانند.
برای نمونه، شرکت «ئی جی ال» سوئيسی اخيرا اعلام کرده که يک قرارداد خريد گاز با ايران امضا کرده است. بنابراين ديگر شرکت های اروپایی نيز ممکن است همين کار را انجام دهند.