افتتاح خط لوله گازی جدید ایران برای قطع وابستگی به گاز ترکمنستان

نیاز به گاز در مناطق شمال شرق ایران سالانه ۲۶ میلیارد متر مکعب است که ۱۴ میلیارد آن از میدان خانگیران در خراسان تولید می شود.

ایران روز سه شنبه دهم مرداد خط لوله ۱۷۰ دامغان- ساری را با حضور بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت، افتتاح کرد.

به گزارش خبرگزاری شانا، وابسته به وزارت نفت، ظرفیت انتقال گاز این خط لوله ۱۴.۵ میلیارد متر مکعب در سال است. ایران در سال ۱۳۹۴ حدود ۹ میلیارد متر مکعب گاز از ترکمنستان وارد کرد، اما در زمستان سال گذشته، ترکمنستان به خاطر بدهی ۱.۸ میلیارد دلاری ایران، صادرات گاز به جمهوری اسلامی را قطع کرد و ایران در مجموع حدود شش میلیارد متر مکعب گاز از این کشور تحویل گرفت.

ایران دهه گذشته برنامه ریزی کرده بود که خط لوله سراسری یازدهم با ۴۰ میلیارد متر مکعب ظرفیت سالانه از منطقه عسلویه تا دامغان را احداث کند، اما تاکنون این پروژه ۴.۵ میلیارد دلاری آغاز نشده است. به همین خاطر خط لوله مذکور (دامغان-ساری) به یک خط لوله فرعی ۹۰۵ کیلومتری که از شرق تهران تا دامغان کشیده شده بود، متصل شده است.

نیاز به گاز در مناطق شمال شرق ایران سالانه ۲۶ میلیارد متر مکعب است که ۱۴ میلیارد آن از میدان خانگیران در خراسان تولید می شود و مابقی آن یا از طریق ترکمنستان یا از طریق جایگزین کردن سوخت‌های مایع به جای گاز در نیروگاه‌های شمال و شمال شرق ایران تامین می شد.

آمارهای سال گذشته وزارت نیرو نشان می دهد که طی یک سال حدود ۱۱ میلیارد لیتر سوخت مایع در نیروگاه‌های ایران استفاده شده که ۶۰ درصد آن تنها در سه ماهه زمستان مصرف شده است؛ زمانی که ترکمنستان انتقال گاز به ایران را متوقف کرد.

آمارهای رسمی ایران نشان می دهد که طی سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ میلادی سالانه حدود ۶.۵ میلیارد متر مکعب گاز از ترکمنستان دریافت کرده که نصف میزان قرارداد دو کشور است.

به رغم توقف صادرات گاز ترکمنستان به ایران از ژانویه سال جاری، عملیات سوآپ (معاوضه) گاز میان دو کشور که از پاییز سال گذشته آغاز شده است، کماکان ادامه دارد. ایران گاز ترکمنستان را دریافت و به همان میزان گاز به جمهوری آذربایجان تحویل می دهد و در ازای این عملیات پول نقد دریافت می کند.

ترکمنستان در دوران ریاست جمهوری احمدی نژاد دو بار در زمستان صادرات گاز به ایران را کاهش داده یا متوقف کرده بود. موضوعی که مقامات دولت حسن روحانی می گویند دولت عشق آباد ۹ سال پیش با قطع کامل صادرات گاز، دولت ایران را مجبور کرده بود که قیمت گاز را ۹ برابر افزایش دهد.

ایران از ماه‌ها پیش دولت ترکمستان را تهدید به شکایت در مجامع جهانی کرده، اما هنوز شکایتی انجام نداده است.