دست کشيدن از کار، اعتصاب و اعتراض به پرداخت نشدن حقوق و مزايا و اخراج کارگران از مواردی است که در ساليان اخير در مناطق گوناگون ايران از سوی کارگران صورت گرفته و در رسانه‌ها اعم از دولتی و دولتی و همچنين در سايت‌های کارگری انعکاس يافته است.
به گواه همين رسانه‌ها و سايت‌ها، شمار اعتراض‌ها و اعتصاب‌های کارگری در ماه‌های اخير افزايش يافته است. اما اين اعتراض‌ها و اعتصاب‌ها در شرايطی صورت می گيرد که تغييرات در قانون کار مصوب سال ۱۳۶۹ نشان می دهد حق اعتصاب يا اعتراض کارگری در سال‌های نخستين دهه ۷۰ از اين قانون حذف شده است.
صادق کارگر، فعال سنديکايی در نروژ، در اين باره به راديو فردا می‌گويد: «بعد از انقلاب در حالی که يکی از درخواست‌های کارگران گسترش حقوق کار و بهتر شدن آن بود، ولی از همان ابتدا از طرف رژيم جديد با اين امر مخالفت شد. به خصوص اين مخالفت از جانب جريان بازار بسيار وسيع بود.»
در اين ميان مهدی کوهستانی نژاد، مشاور کنفدراسيون بين المللی اتحاديه های کارگری و عضو کنگره کار کانادا، بر اين باور است که اقدام دولت جمهوری اسلامی ايران در به رسميت نشناختن حق اعتصاب برای کارگران ايرانی، عملی غير قانونی به حساب می آيد.
وی به رادیو فردا می‌گويد: «کارگر وقتی با کارفرمای خود به توافق نمی‌رسد، حق دارد اعتصاب کند و کارفرمايا بايد ببيند خواسته کارگر چيست. همه موارد قوانين بين المللی کار در ايران زيرپا گذاشته می‌شود در حالی که اعتصاب آخرين ابزار کارگر برای نشان دادن اعتراض است.»
با اين همه به گزارش خبرگزاری ايلنا، عليرضا محجوب، دبير کل خانه کارگر، در شهريور سال گذشته اعتصاب را در‌ايران قانونی دانست و گفت: «مواد ۱۴۱ و ۱۴۲ و ۱۴۳ قانون کار اين حق را قانونی شمرده است.»
اما برخی از تشکل‌های غير دولتی کارگری در بيانيه‌هايی خواستار به رسميت شناخته شدن حق اعتصاب از سوی دولت شده اند که اين درخواست‌ها تا کنون مسکوت گذاشته شده است.
اين در حالی است که به گزارش خبرگزاری ايلنا، حسن صادقی، معاون امور استان‌های خانه کارگر، چند ماه قبل نسبت به تلاش دولت برای تغيير قانون کار و ناديده گرفته شدن حق اعتصاب کارگران در آن هشدار داد.
اما چرا فعالان و تشکل‌های غير رسمی کارگری معتقدند حق اعتصاب در ايران به رسميت شناخته نمی شود؟
صادق کارگر: «در مورد اعتصاب حساسيت زيادی وجود دارد چون منشا حقوق کار است. بدون حق اعتصاب کنند کارگران نمی‌توانند به حقوق و حقوق خود برسند.»
مهدی کوهستانی نژاد با اشاره به اعتصاب‌های کارگری در کشورهای جهان و جايگاه آن در قراردادهای دسته جمعی در اصول سازمان بين المللی کار می‌گويد: «در دو دهه گذشته که جهانی سازی گسترش يافته اعتصابات هم در کشورهای آمريکای جنوبی، آفريقا و آسيا به خصوص در چين و هند اهميت بيشتری پيدا کرده است. اما در جاهايی مانند ايران که قراردادهای دسته جمعی به رسميت شناخته نشده، زمانی که کارگر نمی‌تواند با مديريت بر سر مسايلی چون ايمنی کار يا اضافه حقوق و گرفتن دستمزد عقب افتاده به توافق برسد، به طور خودجوش از محيط کار برای اعتراض بيرون می‌آيد و اين اعتراضات بنابر موقعيت متفاوت است.»
اخبار
پروين محمدی، نماينده کارگران کارخانه صنايع فلزی شماره يک و دو، اعلام کرد: بخشی از مطالبات کارگران صنايع فلزی ايران پرداخت می‌شود.
به گزارش خبرگزاری ايلنا، وی گفت: در پی تجمع حدود ۶۰۰ کارگر اين کارخانه در بزرگراه فتح و مقابل ساختمان شماره يک وزرات صنعت، معدن و تجارت، مديريت دولتی صنايع فلزی ايران با حضور در جمع معترضين با دريافت چک از صاحب اصلی کارخانه، وعده پرداخت حقوق معوقه بهمن، اسفند و عيدی سال گذشته را داد.
پرداخت دستمزد و حقوق کارگران صنايع فلزی ايران حدود هشت ماه به تعويق افتاده بود.
***
دهها کارگر کارخانه صنايع تندر به دليل پرداخت نشدن ۱۸ ماه حقوق و حق بيمه شان در مقابل استانداری گيلان تجمع کردند.
به گزارش خبرگزاری فارس، اين کارگران خواستار رسيدگی به مشکلات خود از سوی مسئولان اين استان شدند.
***
سايت ملی- مذهبی گزارش داد که حدود ۵۰ تن از کشاورزان روستای زرامين از روستاهای توابع شهرستان نهاوند، در استان همدان، فرمانداری شهرستان نهاوند را برای چند ساعت تصرف کردند.
بر اساس اين گزارش، کشاورزان معترض می گفتند برای هر آبياری بايد ۶۰ هزار تومان پرداخت کنند و به اين مبلغ معترض بودند.
به نوشته سايت ملی- مذهبی، مسئولين قول دادند علاوه بر پايين آوردن حق آب به حدود هشت هزار تومان، روزانه ۱۵ تانکر آب خوراکی برای روستاييان اين روستا ارسال کنند.
***
خبرگزاری ايلنا به نقل از دبير خانه کارگر مازندران نوشت که پنج ماه از حقوق معوقه ۳۰ کارگر شرکت پارکت ساری پرداخت شد.
نصرالله دريابيگی در اين ارتباط گفت: با پيگيری کارگران و اعضای شورای کارگری اين شرکت، عيدی و پاداش سال گذشته نيز همراه با سه ماه حقوق سال جاری کارگران پرداخت شد.
به نوشته ايلنا، شرکت پارکت ساری بعد از اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی و واگذاری به بخش خصوص، دچار مشکلات مديريتی شده بود.
***
آقايار حسينی، دبير خانه کارگر خوزستان، گفت: بسياری از کارگران خوزستانی در سال گذشته شغل خود را از دست دادند و تعداد زيادی از آنان به ناچار برای تامين مخارج زندگی خود به شغل‌های کاذب روی آورده‌اند.
به نوشته خبرگزاری ايلنا، او نرخ بيکاری ۱۰ درصدی در استان خوزستان از سوی مرکز آمار کشور را غير واقعی خواند و به تعطيلی و تعديل کارگران کارخانه ها در شهرهايی مانند اهواز و آبادان اشاره کرد.
***
خبرگزاری ايلنا خبر داد: ۳۰۰ کارگر کارخانه عقاب افشان توليد کننده اتوبوس اسکانيا بيکار شده‌اند.
بر اساس اين گزارش، کارخانه عقاب افشان، توليد کننده اتوبوس های عقاب (اسکانيا) به دليل واردات گسترده اتوبوس‌های چينی و همچنين ناتوانی در تهيه مواد اوليه توليد و قطعاتی که از کشور سوئيس تامين می‌شد، ناچار شد ۳۰۰ کارگر خود را از ابتدای امسال تاکنون با پايان قرارداد کاری‌شان تعديل کند.
در عين حال، اين واحد توليدی برای کاهش مشکلات مالی اضافه کاری و نهار و شام و سرويس اياب و ذهاب کارگران رسمی را نيز کاهش داده است .
***
به دنبال انتشار اخباری در مورد اعتصاب کارگران شرکت مس سرچشمه به دليل تغيير مدير آن واحد توليدی، نماينده رفسنجان و انار در مجلس گفت: تغيير در مديريت صنعت مس به صلاح مردم منطقه و صنعت مس کشور نيست.
به نوشته خبرگزاری فارس، حسين آذين همچنين خواستار تجديد نظر در مورد انتخاب مدير جديد شرکت مس سرچشمه شد.
***
خبرگزاری مهر در گزارشی نوشت که دو سال پس از آغاز ثبت‌نام کارگران متقاضی سهام عدالت، اعلام شد امکان واگذاری سهام به همه متقاضيان وجود ندارد.
بر اساس اين گزارش، يکی از مقام های سازمان خصوصی سازی گفته است: تعداد کارگران ثبت نام شده بسيار زياد بود و تعداد سهام باقيمانده قابل واگذاری از محل فروش شرکت های دولتی، به اندازه حدود دو ميليون و ۶۰۰ هزار کارگر تاييد شده در مرحله اول نيست.
***
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بار ديگر حضور کارگران ساده چينی در پروژه تهران – شمال را تکذيب کرد.
اين وزارتخانه گفت که نيروهای شاغل در اين پروژه، متخصصان چينی هستند. با اين همه، خبرگزاری فارس با انتشار تصاويری بر حضور کارگران ساده چينی تاکيد کرد.
***
علی اخوان، از اعضای کانون مدافعان حقوق کارگر، از زندان اوين آزاد شد. به نوشته کانون مدافعان حقوق کارگر، او به ۱۸ ماه زندان محکوم شده بود.
***
در جريان درگيری ميان پليس و معدنچيان منطقه ماريکانا در شمال غربی آفريقای جنوبی، ۳۶ تن کشته شدند.
به گزارش شبکه تلويزيونی يورو نيوز، سخنگوی پليس با تاييد کشته شدن تعدادی از معدنچيان از عملکرد نيروهای امنيتی دفاع کرد و گفت که آنها به بهترين شکل وظيفه خود را انجام داده‌اند. او همچنين گفت که نخستين گلوله از سوی معدنچيان شليک شد.
کارگران اين معدن خواهان افزايش دستمزد خود بودند.
پای صحبت شنوندگان
يکی از کارگران گروه صنايع گيتی پسند از مشکلات سه هزار کارگر اين واحد توليدی خبر داده است.
او می‌گويد تا سال قبل روسای اين کارخانه به مناسبت‌هايی مانند روز مادر يا روز پدر و اعياد، هديه‌هايی به پرسنل و خانواده هايشان می دادند.
همچنين هر سال قبل از فرارسيدن سال تحصيلی برای خريد لوازم التحرير مبلغی به خانواده ها تعلق می گرفت اما از سال قبل اين تسهيلات قطع وضعيت کارخانه بد شده تا جايی که چند روز قبل شيفت‌های سه روزه کاری برای کارگران تعيين کرده اند به اين شکل که کارگران سه روز سر کار بيايند و سه روز در خانه بمانند و حالا آنها مانده اند و اقساطی که بايد پرداخت شود.
همچنين هر سال قبل از فرارسيدن سال تحصيلی برای خريد لوازم التحرير مبلغی به خانواده ها تعلق می گرفت اما از سال قبل اين تسهيلات قطع وضعيت کارخانه بد شده تا جايی که چند روز قبل شيفت‌های سه روزه کاری برای کارگران تعيين کرده اند به اين شکل که کارگران سه روز سر کار بيايند و سه روز در خانه بمانند و حالا آنها مانده اند و اقساطی که بايد پرداخت شود.
آشنايی با قانون کار
ماده ۱۲۱ قانون کار در مورد شرايط اشتغال به کار کسانی که اتباع بيگانه ناميده می شوند، می گويد: ﺗﺒﻌﻪ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ بايد دارای اﻃﻼﻋﺎت و ﺗﺨﺼﺺ ﮐـﺎﻓﯽ ﺑـﺮای اﺷـﺘﻐﺎل ﺑـﻪ ﮐﺎر ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ و از ﺗﺨﺼﺺ ﺗﺒﻌﻪ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﺑﺮای آﻣﻮزش و ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﺑﻌﺪی اﻓﺮاد اﯾﺮاﻧﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد.
***
شما می توانيد نظرات و پيام‌های خود را در مورد برنامه کارنامه، با آدرس kar@radiofarda.com و يا شماره تلفن ۰۰۴۲۰۲۲۱۱۲۲۱۱۲ در ميان بگذاريد.