مجموعه رادیویی «۳۰ جنجال یک رئیس‌جمهور»، هر بار یکی از مهم‌ترین جنجال‌های محمود احمدی‌نژاد را در طول هشت سال دوران ریاست جمهوری‌اش ورق می‌زند. سومین بخش از این مجموعه سی قسمتی به «دستور ورود زنان به ورزشگاه‌ها» می‌پردازد.
*****
Your browser doesn’t support HTML5
۳۰ جنجال یک رئیس‌جمهور؛ بخش سوم: «دستور ورود زنان به ورزشگاه‌ها»
اردیبهشت سال ۱۳۸۵ است. این بار نامه‌ای از محمود احمدی‌نژاد جنجال‌ساز میشود. این نامه خطاب به محمد علی‌آبادی، رئیس سازمان تربیت بدنی است: «بخشی از مرغوب‌ترین مکان‌های تماشاگران در ورزشگاه‌هایی که مسابقات فوتبال ملی و مهم برگزار میشود، بطور ویژه به بانوان و خانواده‌ها اختصاص یابد».
پس از انقلاب سال ۵۷ ایران، زنان حق ورود به ورزشگاها را ندارند. آنها بارها در مقابل استادیوم‌های ورزشی تجمع کرده و نسبت به این تبعیض اعتراض کرده‌اند.
دستور احمدی‌نژاد برای ورود زنان به ورزشگاه‌ها، تیتر نخست برخی از روزنامه‌های ایران میشود. اما خیلی زود این دستور جنجال‌ساز شده و با واکنش تند برخی از روحانیون روبه‌رو میشود.
برخی از مراجع مذهبی در مخالفت با این دستور رئیس‌جمهور آن را «حرام و فسادانگیز» اعلام می‌کنند. فریبا داودی مهاجر فعال حقوق زنان در آمریکا در این باره می‌گوید:
«بعد از دستور احمدی‌نژاد این نظر با مخالفت صریح علما روبه‌رو شد و ما می‌توانیم مخالفت علمایی همچون آیت‌الله صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی و مصباح یزدی را ببینیم و به خصوص خانم زهره صفاتی که به هر حال بانوی مجتهده‌ای هستند و در قم ساکن هستند، ایشان هم با این مسئله مخالفت کردند. خانم صفاتی گفتند که این کار زمینه بروز حرام را در جامعه ایجاد می‌کند، اگر چه که ما مخالف ورزش بانوان نیستیم. »
خانم داودی مهاجر می‌افزاید:
«اگر شما نظرات بقیه علما را هم ببینید بقیه آنها هم به همین شکل اظهار نظر کرده‌اند. آیت‌الله مکارم شیرازی از آقای احمدی‌نژاد می‌خواهد که قبل از چنین تصمیم‌گیری‌هایی با علما مشورت نماید، آیت‌الله صافی گلپایگانی هم این کار را خلاف شرع دانسته و فاضل لنکرانی هم به یک نکته جالب اشاره می‌کند و آن این است که اساساً نگاه کردن زن به بدن مرد حتی بدون لذت، جایز نیست. مراجع التیماتوم می‌دهند که باید در این زمینه به نظرات علما توجه شود وگرنه ما واکنش شدیدتری در این باره نشان می‌دهیم. در واقع میشود گفت احمدی‌نژاد با علم به این موضوع که علما چنین واکنشی از خودشان نشان می‌دهند، این دستور را اعلام کرد.»
این اولین بار است که پس از انتخاب محمود احمدی‌نژاد به ریاست جمهوری چنین واکنش تندی صورت می‌گیرد. آیت‌الله مکارم شیرازی، از مراجع تقلید قم به رئیس‌جمهور تذکر می‌دهد پیش از صدور چنین احکامی با روحانیون مشورت کند. زیرا مسائل کشور را یک شبه و با یک تصمیم نمی‌توان حل کرد.
محمود احمدی‌نژاد در کنار محمدتقی مصباح یزدی
محمدتقی مصباح یزدی، روحانی پشتیبان محمود احمدی‌نژاد نیز خیلی زود دو نفر را راهی دفتر ریاست جمهوری می‌کند تا تذکر شفاهی‌اش را درباره دستور رئیس جمهور به او ابلاغ کنند.
روزهای بعد هم جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در اجلاسیه خود که با حضور روحانیون با نفوذی همچون محمد یزدی و احمد جنتی برگزار میشود، ضمن ابراز تأسف از دستور رئیس‌جمهور تاکید می‌کنند اختلاط زن و مرد غیرشرعی است و باید دستور ورود زنان به ورزشگاه لغو شود.
چند روز بعد از این اعتراضات، محمود احمدی‌نژاد در سفر استانی به استان زنجان به این واکنش‌ها پاسخ می‌دهد:
«بعضی افکارهاست که به نظر من مال اسلام نیست. تعصباتی است که داشته‌ایم دیگر. در صدر اسلام هم کسانی که پیامبر هدایتشان می‌کرد آنقدر متعصب بودند که دخترها را به قتل می‌رساندند. نمی‌خواهم الان بگویم که تعصبات ما از آن موقع است. ولی بعضی از آنها از آنجا نیز هست. مثالش این است، من عذر می‌خواهم از ساحت مقدس خواهران. هر جا که بحث فساد اخلاقی میشود زود همه می‌گویند خانم‌ها. چرا این طور است؟ مگر مردها مشکل ندارند؟ همه، پسر پیغمبرند؟ این طوری که نیست. فساد، فساد است دیگر. مرد و زن دارد؟ ندارد. انحراف اخلاقی مرد و زن دارد؟ بعضی‌ها توی ذهنشان این است که ریشه مفاسد زنان هستند. کلاً توی ذهنشان این است. این طوری نیست.»
او در ادامه با صراحت بیشتری با تفکیک زن و مرد مخالفت می‌کند: «من فکر می‌کنم هر نوع تفکیکی که یک نوع جدایی قعطی را برساند، حتماً به بانوان آسیب خواهد زد. من معتقدم که زن و مرد یک حقیقتند، انسانند.»
مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور، جواد شمقدری نیز یک گام جلوتر از محمود احمدی‌نژاد می‌رود و با انتقاد از روحانیون حوزه علمیه قم آنها را به اظهار نظر غیرکارشناسی و بدون تحقیق متهم می‌کند.
***
مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور، جواد شمقدری، روحانیون قم را به اظهار نظر غیرکارشناسی متهم می‌کند
از سال‌ها پیش برخی از فعالان حقوق زنان تلاش بسیاری کردند تا بتوانند وارد ورزشگاه‌ها شوند، تلاشی که هر بار با سدی بزرگ روبه‌رو شدند و ناکام ماندند. نسرین افضلی، فعال حقوق زنان در گفت و گو با رادیو فردا در خرداد سال ۸۴ می‌گوید:
«در کشورمان آزادی اجتماعی برای زنان خیلی کمتر از مردان است و زنان محدودیت‌های زیادی دارند که یکی از محدودیت‌های بارز، همین ورود به ورزشگاه‌ها و استادیوم‌های ورزشی است. این مسئله کم کم دارد برای دختران ما تبدیل به یک مسئله مهم میشود. به خاطر بهانه‌تراشی‌هایی که مسئولین در این مورد دارند که فرضاً می‌گویند در آنجا به زنان اهانت میشود یا ممکن است حرف‌های رکیکی زده شود، تا به حال این حق از زنان و دختران سلب شده است.»
ناصر سقای بی‌ریا، مشاور وقت رئیس‌جمهور در امور روحانیون، در توجیه دستور محمود احمدی‌نژاد، علت اصلی این تصمیم را برطرف کردن یک فتنه اعلام می‌کند. آقای سقای بی‌ریا می‌گوید:
«یک عده، از صحنه‌هایی که دختران با لباس پسرانه وارد ورزشگاه‌ها می‌شوند، فیلمبرداری کرده بودند و قصد داشتند، بین دو نیمه بازی‌های جام جهانی از تلویزیون‌های کشورهای خارجی علیه ایران پخش کنند و برای رفع این فتنه، دستور ورود زنان به ورزشگاه‌ها صادر شد که البته از جنبه شرعی آن غفلت کردند.»
محمود احمدی‌نژاد از زمانی که به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شده تحت فشار بخشی از افکار عمومی قرار دارد که بر این باورند او با هر گونه آزادی اجتماعی مخالف است. آقای احمدی‌نژاد سعی می‌کند دولتش را از زیر فشار این انتقادات خارج کند. مجید محمدی، جامعه‌شناس و تحلیل‌گر مسائل ایران در آمریکا، در این زمینه می‌گوید:
«اگر ما به کارزارهای انتخاباتی سال ۱۳۸۴ برگردیم، در آن دوره در فضای عمومی ایران این طور مطرح می‌شد که آقای احمدی‌نژاد نامزد جوانان نیست و مسائل و دغدغه‌های جوانان را در نظر نمی‌گیرد چون عمدتاً این اصلاح‌طلبان و آقای خاتمی بودند که توجه به جوانان را نمایندگی می‌کردند. آقای احمدی‌نژاد برای مقابله با این نظر در تبلیغات انتخاباتی به صراحت در تلویزیون گفتند که مشکل ما بیرون آمدن چند تار موی دختران نیست.»
مجید محمدی در ادامه می‌افزاید:
«بعد از انتخابات هم آقای احمدی‌نژاد اقداماتی را انجام دادند یا صحبت‌هایی را مطرح کردند که بیانگر این بود که این مشکلات وجود داشته و در واقع آقای احمدی‌نژاد در تلاش بوده که این مشکلات را حل کند. ورود خانم‌ها به ورزشگاه‌ها یکی از این اقدامات برای زدودن این چهره از آقای احمدی‌نژاد است. او بعدها هم بعد از اینکه تب ماجرا فرو نشست گفتند که موضوع را با آقای خامنه‌ای هماهنگ کرده و آقای خامنه‌ای هم موافق بوده‌اند. منتها وقتی مراجع قم سر و صدا کردند آقای خامنه‌ای هم گفتند که این ماجرا را جمع کنید.»
علی سعیدی، نماینده رهبر جمهوری اسلامی در سپاه پاسداران، با اشاره به اینکه سخنان رئیس جمهوری موجب چالش و چند دستگی در درون جریان دین‌مدار و اصول‌گرایان است، تأکید می‌کند: باید توسط رئیس جمهوری به شکل مناسب و منطقی و به گفته او «در چارچوب مبانی شرعی و مصالح جامعه» حل شود. وی همچنین می‌گوید: «چرا باید شعری بگوییم که در قافیه‌اش بمانیم.»
چند روز بعد محمد علی‌آبادی سازمان تربیت بدنی سعی می‌کند دستور رئیس‌جمهور را اصلاح کند. او می‌گوید: حضور زنان در استادیوم ، تنها در صورت خانوادگی بودن مجاز است و زنان مجرد راهی به ورزشگاه ندارند!
