اسناد درونی گروه «خلافت اسلامی» نشان میدهد که این گروه برای پیشبرد جنگ و اداره امور مناطق گستردهای که در سوریه و عراق در تصرف خود دارد، اداره ویژه «غنایم جنگی» تأسیس کرده که منابع مالی این گروه را از محل فروش منابع طبیعی مثل نفت و فروش بردهها تأمین میکند.
خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی مینویسد در حمله ماه مه نیروهای ویژه آمریکایی در سوریه که در جریان آن ابوسیاف یکی از مسئولان ارشد امور مالی گروه «خلافت اسلامی» کشته شد، مدارک و اسناد درونی این گروه به دست نیروهای آمریکایی افتاد.
در این اسناد که بخشهایی از آن در اختیار خبرگزاری رویترز قرار گرفته، جزئیات تازهای از روش کار سلسله مراتب اداری این گروه، رقابت بین مقامات و فرماندهان آن و مقررات حقوقی در شکل فتواهای مذهبی وجود دارد.
مقامات آمریکایی میگویند این اسناد به شناخت آنها از روش کار این گروه که تبحرش در کنترل مناطق تحت کنترل خود تعجببرانگیز بوده کمک زیادی کرده است. این اسناد نشان میدهند که چگونه یک گروه کوچک جهادی توانسته است نظام اداری پیچیدهای را سازمان دهد و قلمرو گستردهای را اداره کند.
برت مکگرک، فرستاده ویژه باراک اوباما در ائتلاف بینالمللی مبارزه با داعش، به خبرگزاری رویترز گفته است که «این اسناد جزئیات فراوانی در مورد روش کار، سازماندهی و تقسیمبندی امور اداری این گروه را برملا میکند».
ساختار اداری داعش به «دیوانها» و کمیتههای مختلفی تقسیم شده است. یکی از «دیوانها» که معادل یک وزارتخانه است، بهرهبرداری و فروش منابع طبیعی مثل نفت و جمعآوری و فروش آثار باستانی و عتیقه را برعهده دارد. یک دیوان دیگر مسئول «غنایم جنگی» از جمله بردههاست.
ایمن التمیمی از کارشناسان ارشد پژوهشکده مجمع خاورمیانه که از گروه «خلافت اسلامی» شناخت فراوانی دارد میگوید: «این گروه بیش از هر گروه جهادی دیگری در بنای یک نظام حکومتی در قالب خلافت اسلامی سرمایهگذاری کرده است. بنابراین علاوه بر حل و فصل و اداره امور جاری در مناطق تحت کنترل خود ایجاد یک ساختار رسمی و شبه حکومتی وجهه این گروه به عنوان یک دولت را تقویت میکند».
این اسناد در عین حال نشان میدهند که گروه «خلافت اسلامی» در بخش نفت و گاز تا چه حد دقیق و مبتنی بر آمار و ارقام عمل میکند. هر چند به گفته مسئول ارشد وزارت خارجه آمریکا در عرصه انرژی، شیوه کارش چندان پیچیده و هوشمند نیست.
به گفته مقامات آمریکایی این اسناد کمک کرده تا حملات ائتلاف بینالمللی به مواضع این گروه دقیقتر و هدفمندتر شوند. آمریکا و متحدانش در این ائتلاف با حملات هوایی گسترده خود سعی کردهاند تأسیسات نفتی در کنترل این گروه و مقامات ارشد آن را هدف بگیرند.
این اسناد در عین حال نشان میدهند که در بین مقامات و فرماندهان این گروه مثل هر دیوانسالاری دیگری رقابت و برخوردهای شخصی وجود دارد. دیوان منابع طبیعی در نامهای به تاریخ ۲۱ نوامبر ۲۰۱۴ اعلام میکند که ابوسیاف مسئول امور مربوط به آثار باستانی و اشیای عتیقه است.
در بخشی از این نامه آمده است: «دلیلش این است که ابوسیاف در این زمینه بسیار مطلع است و ابوجهاد التونسی فرد سادهلوحی است که نمیتواند این بخش را اداره کند».
«مهربانی و بیرحمی»
خبرگزاری رویترز تأکید میکند که تا این مقطع هنوز نتوانسته اصالت اسنادی را که در اختیار این خبرگزاری قرار گرفته، تأیید کند. آنچه به دست رویترز افتاده ظاهراً بخش کوچکی از مجموعه اسناد و اطلاعاتی است که نیروهای ویژه آمریکا در یکی از حملات خود در سوریه از جمله مدارک کتبی، سی دی، دی وی دی و اسنادی که در حافظههای کامپیوتری ذخیره شده بود، به دست آوردهاند.
بخش زیادی از این اسناد فتواهایی است که مسائلی مثل تجاوز به زندانیان زن، نحوه رفتار با بردگانی که کودک خردسال دارند و یا دزدی فرزندان از والدینشان برای تأمین هزینه سفر و پیوستن به جهاد را دربرمیگیرد.
خبرگزاری رویترز هفته پیش گزارش داد که فتوای جدیدی از این گروه برملا شده که بهرهبرداری از اعضای بدن انسان را ممنوع کرده است. افشا این فتوا این نگرانی را به وجود آورد که شاید گروه «خلافت اسلامی» در قاچاق اعضای بدن انسان نیز فعال است.
اين گروه در کتابچهای با عنوان «از قوانین الهی در مورد اسرا و بردگان» مقررات خود را در مورد نحوه رفتار با زنانی که از «جوامع کفار» به اسارت گرفته شدهاند، توضیح میدهد. این کتابچه با نقل قول از پیامبر اسلام از پیکارجویانش میخواهد که با اسرای خود با «مهربانی و بیرحمی» رفتار کنند.
در بخشی از کتابچه گفته می شود که زنان برده را نباید از فرزندان خردسالشان جدا کرد ولی در بخش دیگری به پیکارجویان گروه اجازه میدهد که به این زنان تجاوز کنند.
ایمن التمیمی، کارشناس خاورمیانه، میگوید هدف از صدور فتواها این است که موقعیت این گروه به عنوان یک حکومت و یا خلافت اسلامی را تثبیت کند.
این فتواها نه تنها مناطق تحت تصرف گروه در سوریه و عراق بلکه هر منطقه دیگری در خاورمیانه، شمال آفریقا و آسیای مرکزی و جنوبی را که عوامل این گروه در آنجا فعال هستند، شامل میشود. بخشی از این فتواها حتی مسائل جزئی و دنیوی را نیز در برمی گیرد.
در بخش دیگری از این اسناد مقررات مربوط به جمعآوری اطلاعات شخصی و نحوه تماس با داوطلبان پیوستن به گروه شامل نام، جنسیت، شماره تلفن، تلگرام، اسکایپ و یا واتساپ این افراد توضيح داده شده است.