نماینده روسیه در سازمان ملل متحد میگوید، شورای امنیت «جزئیات فنی» مربوط به آزمایش موشک بالستیک از سوی ایران را بررسی میکند. آزمایشی که به گفته آمریکا و متحدان اروپاییاش میتواند ناقض تحریمهای سازمان ملل باشد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان روز چهارشنبه ۲۹ مهر، خواستار اقدام کمیته بررسی تحریمهای ایران، در مورد آزمایش موشکی اخیر تهران شدند که به گفته آنها «قابلیت حمل کلاهک هستهای» دارد.
ایران روز ۱۹ مهر از آزمایش «موفقیتآمیز» یک موشک نسل جدید زمین به زمین با نام «عماد» خبر داد و گفت که «این موشک قادر است اهداف مورد نظر را با دقت بالا مورد اصابت قرار داده و به طور کامل منهدم کند».
برد موشک عماد، ۱۷۰۰ کیلومتر اعلام شده است که از سوخت مایع استفاده میکند.
در این زمینه ویتالی چورکین، نماینده روسیه در سازمان ملل، روز پنجشنبه به خبرنگاران گفته است که چنین آزمایشی «مستلزم اتخاذ گامهای تنبیهی» از سوی کمیته تحریمهای ایران خواهد بود، اگر مسکو به این باور برسد که این اقدام ناقض تحریمهای سازمان ملل است.
آقای چورکین گفته است که «ما باید در این زمینه بسیار محتاط باشیم، و علاوه بر آنکه جزئیات فنی مربوطه را بررسی کنیم، شرایط سیاسی را هم در نظر داشته باشیم».
او افزوده است که چنین مقولهای نیازمند برخورد حرفهای است و نه احساسی.
در این میان رویترز نوشته است نماینده چین در سازمان ملل متحد در پاسخ به سؤال خبرنگاران در مورد اینکه آیا این آزمایش موشکی نقض تحریمهاست و تحریمهای جدیدی را به دنبال خواهد داشت، به این نکته بسنده کرده که شورای امنیت «موضوع را بررسی میکند».
آزمایشی «در تضاد» با محدودیتهای پیشین
چهار کشوری که خواستار تحقیق و اقدام شدهاند بر این باورند که آزمایش موشک «عماد» در تضاد با قطعنامه ۱۹۲۹ است که در سال ۲۰۱۰ میلادی به تصویب رسید. این قطعنامه تهران را از انجام آزمایشهای مربوط به موشکهای بالستیک که قابلیت حمل کلاهکهای هستهای دارند، منع میکند.
این کشورها، که به همراه روسیه و چین گروه پنج به علاوه یک را تشکیل میدهند، در تیرماه امسال، پس از سالها مذاکره با ایران، به چارچوبی برای حل و فصل مسئله هستهای ایران رسیدند.
توافقی که به موضوع تحریمهای موشکی، و ممنوعیتهای تسلیحاتی ایران و قطعنامه حامی آن، یعنی قطعنامه ۲۲۳۱، گره خورده و بر آن اساس برای چندین سال محدودیتهای موشکی و تسلیحاتی ایران را برقرار میداند.
تهران این موضوع را که آزمایش موشک جدید در تضاد با قطعنامه سازمان ملل است، رد میکند. ایران تاکید کرده است که قصد ساخت جنگافزار هستهای را ندارد.
در ایران در تازهترین واکنش به احتمال پیگیری آزمایش موشکی اخیر در سازمان ملل، حسین دهقان، وزیر دفاع ایران، گفته است که آنچه در برجام، مورد توافق قرار گرفته، فقط موضوع هستهای است، و در موضوع تقویت بنیه دفاعی خود، نیازی نمیبینیم از کسی اجازه بگیریم.
این گفتهها روز پنجشنبه در خبرگزاری مهر منتشر شده، و تکرار گفتههای دریابان علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی است که پیشتر گفته بود، «آزمایش موشکی اخیر ایران خلاف قطعنامه ۲۲۳۱ نیست، و ایران توان دفاعی و بازدارندگی خود را تحت هیچ گونه تهدیدی متوقف نخواهد کرد».
آقای شمخانی یادآور شده بود که اگر چنین آزمایشی نقض قطعنامه ۱۹۲۹ سازمان ملل باشد هم، ایران آن قطعنامه را نپذیرفته بود.
پیش از آن هم عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای ایران، گفته بود که اقدام احتمالی ایران برای «آزمایش موشکهای میانبرد» نقض توافق اتمی وین نخواهد بود و «حداکثر» نقض قطعنامه قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است.
ممنوعیتها و محدودیتهای مرتبط با تسلیحات و موشکهای بالیستیک، از پیچیدهترین نکات بر سر دستیابی به نتیجه در مذاکرات هستهای بین ایران و شش قدرت جهانی بود.
خواست ایران که مورد حمایت روسیه و چین بود، پایان بخشیدن به محدودیتها در قالب توافق هستهای بود اما در نهایت بر اساس سند توافق ممنوعیتهای تسلیحاتی تا سقف پنج سال، و محدودیتهای موشکی تا سقف هشت سال باقی خواهند ماند.
با این حال چندی پیش وزیر خارجه ایالات متحده گفته بود که نقض ممنوعیتهای تسلیحاتی یا محدودیتهای موشکی ایران، موجب بازگشت خودکار تحریمهای سازمان ملل در قالب توافق هستهای نخواهد بود، گرچه گزینههای دیگری در این زمینه در دسترس هستند.