مقام های آمريکايی روز سه شنبه ۲۷ شهریور، به ايستگاه رادار ضد موشکی «قبله» در جمهوری آذربايجان می روند تا امکانات آن را بررسی کنند.
به گزارش خبرگزاری رويترز، اين اقدام همزمان با تلاش های روسيه برای تشويق واشینگتن به ايجاد يک برنامه مشترک امنيتی انجام می گيرد.
روسيه پيشنهاد کرده است که آمريکا به جای برنامه سپر دفاع موشکی در شرق اروپا، به طور مشترک با روسیه، از ايستگاه رادار ضد موشکی قبله استفاده کند.
يک مقام بلند پايه ارتش روسيه روز شنبه، ۱۵ سپتامبر، گفت که ايستگاه قبله، قادر به حفاظت بيشتری از اروپا در قبال تهديدهای بالقوه از جانب خاورميانه است.
آمريکا گفته است که هدف از برنامه سپر دفاع موشکی، مقابله با تهديدهای موشکی کشورهايی مانند ايران است.
ژنرال الکساندر ياکوشين، معاون اول فرمانده نيروهای فضايی روسيه، در يک کنفرانس مطبوعاتی گفت: «هدف اصلی ما، جلوگيری از استقرار منطقه دفاع ضد موشکی در شرق اروپا، در لهستان و جمهوری چک، است.»
او افزود: «هدف اصلی ما از پيشنهاد استفاده از قبله، واکنش مناسب به تهديدهايی است که از جهت جنوبی واقعا وجود دارند، نه برخی تهديدهای خيالی در سال ۲۰۲۵ ميلادی.»
ايستگاه رادار قبله در جمهوری آذربايجان که در سال ۱۹۸۵ ميلادی و در زمان اتحاد شوروی سابق ايجاد شده بود، از جمله ايستگاه های بزرگ رادار درجهان به شمار می رود.
اين ايستگاه، شش هزار کيلومتر برد دارد و اقيانوس هند، خاورميانه و اکثر مناطق واقع در شمال آفريقا را تحت پوشش خود دارد.
ايستگاه قبله در جريان جنگ هشت ساله عراق و ايران، پرتاب ۱۵۰ فروند موشک اسکاد و در ژانويه سال ۲۰۰۷ ميلادی، پرتاب موشک شهاب ۳ ايران را کشف و رديابی کرد.
روسيه سالانه هفت ميليون دلار برای استفاده از اين ايستگاه که در ۲۳۰ کيلومتری شمال باکو واقع شده است، به عنوان اجاره بها به جمهوری آذزبایجان می پردازد.
ژنرال ياکوشين گفت: «ده متخصص آمريکايی از وزارت خانه های دفاع و امور خارجه و سفارت آن کشور در جمهوری آذربايجان به مقام های روسی و آذربايجانی می پيوندند تا امکانات ايستگاه رادار قبله را بررسی کنند.»
وی افزود: «ما تلاش می کنيم که شرکای آمريکايی خود را متقاعد کنيم که پيشنهاد ما جدی است و اين ايستگاه قادر به انجام مامويت های محوله، مانند گذشته، است.»
واشینگتن هنوز پاسخ نهايی خود را به پيشنهاد مسکو که در جريان آخرين اجلاس سران کشورهای گروه هشت در آلمان از سوی ولاديمير پوتين، رييس جمهوری روسيه، اعلام شد، نداده است.
درهمين ارتباط، آمريکا همچنان به مذاکرات خود با لهستان و جمهوری چک برای استقرار تجهيزات موشکی و راداری ادامه می دهد.
ژنرال ياکوشين که رياست هيات روسی درايستگاه قبله را بر عهده دارد، گفت که اين ايستگاه بخشی از برنامه سپر دفاع موشکی آمريکا نخواهد بود و از برنامه آمریکا برای احداث موشک های بازدارنده در لهستان و ايستگاه رادار در جمهوری چک انتقاد کرد.
اين مقام بلندپايه ارتش روسيه گفت: «ادعاهای طرف آمريکايی مبنی بر اينکه ايجاد منطقه سوم دفاع موشکی درشرق اروپا متوجه روسيه نيست، متقاعد کننده نيستند.»